Model van Seshadri
Fig. 3. Van Data
naar Wijsheid.
informatievoorziening van de organisatie moet dus flexibel
van karakter zijn. Een SOA is het concept dat een dergelijke
dynamische strategie goed lean ondersteunen.
Indien de interactie tussen diverse organisaties dynamisch
blijkt te zijn (in veel situaties is dat het geval), dan is de SOA
tevens een efficiënte oplossing. Opvallend aspect is tevens
de procesgerichtheid van deze visie. Het ontwikkelen en
sturen op processen binnen de informatievoorziening is
een essentieel onderdeel dat volgt uit de relatie naar het
bedrijfsplan. Binnen een SOA staat deze procesmatige aan
pak centraal op het hogere niveau in de architectuur waar
de data en services (uit de onderste lagen) kunnen worden
georkestreerd. Het gebruik van deze data in services in pro
cessen kan een meerwaarde opleveren. Er kunnen patronen
worden herkend en verschijnselen kunnen verklaarbaar
worden. Volgende paragraaf zal ingaan op toegevoegde
waarde van inzet van diverse services in een SOA voor de
informatievoorziening.
SOA en informatievoorziening
Ackoff [1996] heeft een theorie ontwikkeld over het gebruik
van data en de invloed van het principe dat ontstaat als de
gebruiker samenhang ziet tussen de data en er meer begrip
ontstaat. Figuur 3 geeft daarvan een korte toelichting en
een voorbeeld.
Data wordt in principe ingewonnen en opgeslagen in een
informatiesysteem. Het inlezen en opslaan van deze data is
een feit en er kan vervolgens nog niets mee uitgevoerd wor
den. Een voorbeeld is dat het regent: het is een feit dat het
regent maar we kunnen hier nog niets extra's mee.
Indien relaties ontdekt kunnen worden wordt de stap naar
informatie gemaakt. Hierbij neemt de samenhang en het
begrip van de data toe. Een voorbeeld hiervan is de consta
tering dat het regent en de temperatuur vijftien graden is
gedaald. Er is een relatie gevonden dat, wanneer de tempe
ratuur daalt, het gaat regenen. We spreken hier van infor
matie.
De stap naar informatie is goed, maar het uiteindelijke doel
is nog niet gehaald. We willen kennis verkrijgen. Kennis
houdt in dat niet enkel geconstateerd wordt dat de tempe
ratuur daalt en het vervolgens regent, maar tevens wat de
oorzaak is. Binnen dit voorbeeld kan vervolgens het aspect
'luchtvochtigheid' worden toegevoegd. Nu blijkt ineens de
luchtvochtigheid toe te nemen als de temperatuur daalt en
het vervolgens gaat regenen. Hier is niet meer sprake van
een relatie maar van een patroon. Er wordt antwoord ge
geven op de 'hoe-vraag'. Dit patroon kan worden gevonden
door de data in een statistisch programma te analyseren. Er
Fig. 4. Model van
Seshadri.
is een relatie gevonden en vervolgens is
verder gezocht naar patronen. Er heeft
hier duidelijk een toename aan samen
hang tussen de data plaats gevonden.
Een mogelijke volgende stap is wijs
heid. Bij wijsheid wordt een stap ver
der gegaan betreffende de samenhang
en begrip. In het voorbeeld waarin we
het regenen beschouwen, zou gekeken
moeten worden naar luchtstromen,
temperatuursgebieden, luchtvochtig
heid en temperatuur, die een geheel
aan factoren vormen dat resulteert
in regen. Vanuit metingen kan exact
worden voorspeld wanneer het gaat re
genen omdat de principes hierachter
duidelijk zijn.
Om deze principes te kunnen achterha
len dienen er diverse business services
ingezet te worden die effectief en slim
met de data omgaan. Dit is enkel mo
gelijk volgens een architectuur die hier
rekening mee houdt. Seshadri [2007]
heeft een grondplaat ontwikkeld die
ingaat op deze principes (fig. 4). Op het
laagste niveau bevindt zich de Enter
prise Data-Laag. Dit is een conceptuele
laag waarin de data staat. Vanuit deze
Data-Laag worden services benoemd en
wordt de data ontsloten via Infrastruc
tuur Services (meer generiek) en Busi
ness Services (specifiek). De Business
services richten zich op een specifiek
business proces. In de praktijk zullen
deze services herbruikt worden binnen
de Service Compositie-Laag en worden
de services gecombineerd. Deze laag
stelt services beschikbaar met een gro
vere granulariteit. Deze granulariteit
hoeft nu geen kleine operatie te zijn
(bijvoorbeeld buffer of overlay), maar
kan hier tevens een complete taak
zijn. Op een gegeven moment zijn we
geen services meer aan het aanbieden,
maar complete processen. Deze proces-
Samenhang
t
Wijsheid
Kennis
patronen
Begrip
GEO-INFO 2007-11