Kartograaf met een hoofdletter K
Een biografie van Prof. Dr. Ferjan Ormeling
Ferjan Ormeling is op 20 november 2007 65 jaar geworden.
Op die datum ging hij ook met emeritaat als hoogleraar in
de kartografie. Ormeling is een boegbeeld van de kartografie
in Nederland, en ook wereldwijd is hij zeer aktief op het
vakgebied. Dit artikel geeft een schets van leven en werken
van deze beeldbepalende kartograaf, die overigens nog
lang niet van plan is om te stoppen met zijn werk...
Studietijd
Ferdinand Jan Ormeling werd op 20 november 1942 in
Utrecht geboren. Na zijn eerste jaren in Den Haag te
hebben doorgebracht, verhuisde hij in 1948 naar Java. In dat
jaar zette F.J. Ormeling sr., Ferjans vader, het Geografisch
Instituut in Batavia op en werd er directeur. Ferjans moe
der, K.J. (Ina) ten Hoopen, was geograaf. Zij heeft geografie
in Utrecht gestudeerd en was vervolgens assistent van pro
fessor Van Vuuren [Pater, 2004|. Met zulke ouders moet de
interesse voor geografie en kaarten al op jonge leeftijd zijn
gewekt. Ferjan trouwde in 1968 met Hanneke, een secreta
resse van de vakgroep antropologie in Groningen. Ferjan en
Hanneke kregen twee kinderen: Ferjan (1971, waarschijnlijk
de zevende generatie 'F.J. Ormeling' op rij) en Clara (1973).
Na zijn middelbare school begon Ferjan Ormeling in 1961
met de studie geografie aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Als bijvak studeerde hij Arabisch. Hij volgde colleges bij
onder andere prof. Keuning en Willem Frederik Hermans,
die kartografie, klimatologie en bodemkunde gaf. Hermans
werd als persoon bewonderd, aldus Ferjan in een artikel in
het Hermans-Magazine, vooral om de verhalen over hoe snel
Hermans nu weer van Amsterdam naar Groningen was ge
reden in zijn sportauto [Ormeling, 2003], Niemand nam het
de man dan ook kwalijk als hij eens niet op college kwam,
omdat zijn auto over de kop was geslagen. Over zijn colleges
Feijan (links) tijdens
de lunch op een
excursie van het Geo
grafisch Instituut
van de Universiteit
Groningen.
Drs. E. Heere, junior-docent
onderzoeker bij de kartografische
sectie van de Faculteit Geoweten-
schappen aan de Universiteit Utrecht en
.i dj$. M. Storms, conservator
- kaarten en atfassen van de
Universiteitsbibliotheek Leiden.
was men minder te spreken: 'Achteraf
is mijn oordeel dat hij niet bijdroeg
aan de vakken die hij gaf. Zijn colleges
kartografie bestonden uit het oplepe
len van een aantal projecties, in een
periode waarin de basis werd gelegd
van een geheel nieuwe benadering van
dat vak'. W.F. Hermans was berucht om
zijn mondelinge tentamens. Naast het
tentamen statistiek was het tentamen
bodemkunde bij Hermans het enige
dat Ferjan niet in één keer haalde.
Tijdens zijn studententijd werkte Fer
jan bij Wolters, uitgeverij van onder
meer de Bosatlas. Ferjans vader was er
in die periode hoofdredacteur. Ferjan:
'Mijn band met deze atlas was extra
sterk omdat ik mijn vader er jarenlang
aan heb zien werken en heb gemerkt
dat hij de wereld naar zijn hand kon
zetten: zo zorgde hij er bijvoorbeeld
voor dat het kleine dorpje waar ons
vakantiehuisje stond op de kaart van
Zwitserland kwam te staan!' [Orme
ling, 2005]. Ferjan werkte bij Wolters
van 1961 tot 1968 en was zo direct
betrokken bij het verschijnen van de
43ste editie van de Grote Bosatlas, die
in 1964 verscheen.
Ferjan wilde kartografie als bijvak stu
deren. Eén keer per week reisde hij op
GEO-INFO 2007-12
