Perceeïkaart van over elkaar heen te projecteren worden de veranderingen
huis en erf van P.J. zichtbaar waaruit blijkt dat grote landschappelijke lijnen,
Adan, getekend door ondanks verwoestingen, ontginningen en ruilverkaveling
J.B. Adan (1800). nog duidelijk herkenbaar in het landschap aanwezig zijn.
Met kaarten van Halsteren wordt de ontwikkeling in het
landschap zichtbaar gemaakt en vanaf 1788 tot 1962 wordt
Het Markiezenhof,
gevel met uitnodi
ging voor de Adan-
expositie.
Huis en tuin van
drossaard Morin
te Ossendrecht (H.
Adan, 1749).
Ook hielden de Adans zich bezig met bedijkingen, inpolde
ringen en ontginningen (Augustapolder, Drievriendenpol-
der) en niet te vergeten met wegenbouw. In navolging van
de Belgische steenweg Brugge-Menen (waarin oom Laurent
uit Brussel een belangrijke rol speelde) werd hier de Post
weg Putte-Steenbergen ontworpen en aangelegd. Het resul
taat is te zien in een langgerekte lcaart.
De expositie in het Markiezenhof
De expositie in dit fraaie middeleeuwse stadspaleis opent
met het tonen van een serie hoekkaarten van het Landboelc
van Steenbergen. Via een viewer kunnen de twintig hoek
kaarten, vervaardigd door J.B. Adan en C. van Diepenbeek,
stuk voor stuk op het scherm worden bewonderd, daarbij
geholpen door een uitleg dat hoekkaarten als onderdeel
van een heerlijkheid dienden voor de belastingheffing door
de landsheer. Daarnaast wordt uitgelegd dat het vak land
meten in de achttiende eeuw een zaak was van hoeken en
afstanden meten en het toepassen van driehoeksmeting en
dat het maken van hoekkaarten eigenlijk de kern vormt van
het oeuvre van de Adans. Overzichtskaarten van de heerlijk
heid van Putte, Ossendrecht en Huijbergen, illustreren het
verhaal dat uitlegt dat van elke heerlijkheid een overzichts
kaart werd gemaakt en de hoekkaarten de details weerge
ven zoals de oppervlakte van de percelen. Nog gedetailleer
der zijn de kaarten van afzonderlijke hofsteden of buitens
zoals het huis en erf van drossaard Morin.
Van de heerlijkheden Zuidgeest en Woensdrecht worden
de overzichtskaart, hoekkaarten en kadastrale kaarten van
hetzelfde gebied naast elkaar getoond. In de vitrine eronder
liggen de cijnsregisters (met namen van eigenaren, opper
vlakte en andere cijnsgegevens).
Maar dat de Adans meer te bieden hebben wordt duidelijk
uit de fraaie gedetailleerde stadsplattegronden (Steenber
gen, Bergen op Zoom) en een serie kaarten waaruit blijkt
dat de Adans zich ook bezighielden met waterbeheer, in
undaties en het in kaart brengen van de gevolgen van de
belegering van de stad Bergen op Zoom door middel van
bombardementen (1747). Tekeningen tonen de daaruit
voortvloeiende verwoestingen.
Plattegrond Bergen
op Zoom (J.B. Adan,
1783).
Bedijkte Augustapolder (J.B. Adan, 1788).
-MUTlK.
S b li n Y c tfr'Ë N
GEO-INFO 2008-2
