Het ontwerp van KLIC-online is in
middels door KLIC opgeleverd en het
Kadaster is gestart met de bouw van
KLIC-online. Dit om het operationeel
worden van de wet binnen een jaar
mogelijk te maken.
Voor de uitwisseling zijn drie standaar
den afgesproken namelijk IMKL (infor
matiemodel kabels en leidingen), PMKL
(presentatiemodel kabels en leidingen)
en het BMKL (berichtenverkeer kabels
en leidingen). Het IMKL is onlangs uit
voerig beschreven in dit tijdschrift
[Janssen, 2007]. Het PMKL regelt de pre
sentatie van de digitale tekening naar
de grondroerders. Hierbij zijn afspraken
gemaakt over de kleur waarin de netten
worden gepresenteerd maar ook over de
wijze. Er worden rasterplaatjes uitge
wisseld. Netbeheerders leveren aan het
kadaster een bestand in PNG-formaat.
PNG-bestanden zijn transparante raster-
bestanden die in GIS-systemen kunnen
worden verwerkt. Het Kadaster voegt de
bestanden samen tot een pdf-bestand
dat aan de grondroerder wordt gezon
den. Dit bestand is zodanig opgebouwd
dat de afzonderlijke netten als 'laag'
zijn te herkennen, dit door gebruik te
maken van de mogelijkheid van Adobe
reader om pagina's te selecteren. Netbe
heerders leveren aan het Kadaster. Ten
slotte is er een standaard (BMKL) voor
het berichtenverkeer afgesproken.
Er moet en er kan nog veel meer gebeu
ren om graafschade te voorkomen. De
ondergrondse infrastructuur, vooral
in verstedelijkte gebieden, is gecom
pliceerd. Netbeheerders (verenigd in
het Kabel- en Leidingen Overleg, KLO)
en Bouwend Nederland werken samen
om te komen tot een optimalisatie van
de procesketen van opdracht tot uit
voering. Met de gravers zijn afspraken
gemaakt over certificatie van gravers.
Voorts verscheen onlangs de CROW-
richtlijn Zorgvuldig Graven [de Kruif
2007]. Deze richtlijn zal vermoedelijk
door de opdrachtgevers in de opdrach
ten worden voorgeschreven. Voorlopig
laat de wetgever (EZ) toepassing van de
richtlijn aan de bedrijven over, een vorm
van zelfregulering; als blijkt dat dit on
voldoende werkt kan zij deze richtlijn
in wetgeving verankeren. Bekend is dat
veel graafschade ontstaat in nieuwbouw-
gebieden: daar waar nog geen GBKN is
en leidingen provisorisch worden ingemeten en vastgelegd.
Door toepassing van matenplannen kan dit sterk verbeteren.
Een proefproject in de provincie Friesland toont aan dat toe
passing van matenplannen tot een vermindering van het aan
tal graafincidenten leidt. KLO en het Gemeentelijk Platform
Kabels en Leidingen (GPKL) werken hieraan. Verder moet het
vooroverleg tussen de gemeente en de netbeheerders worden
geïntensiveerd. Tenslotte wordt de norm voor dwarsprofielen
aangepast en zijn er de nodige ontwikkelingen op het gebied
van grondradar waardoor aanwezige leidingen snel en nauw
keurig worden opgespoord. Kortom er wordt op alle fronten
gewerkt om graafincidenten zoveel mogelijk te voorkomen.
De wet heeft nogal wat gevolgen voor de leidingbeheerders.
De kabel- en leidinginformatie moet digitaal, in vectorvorm,
gebaseerd op de GBKN en redelijk nauwkeurig (voorlopig
beter dan één meter) beschikbaar zijn. Voorts moet snel in
formatie worden verstrekt. Om maar de belangrijkste te noe
men. De grote bedrijven hebben dit zo langzamerhand wel op
orde, maar de kleinere? En de gemeenten? In de wandelgan
gen hoor je hier de nodige twijfels over. Gemeenten hebben
nu hun handen vol aan de BAG en dus weinig tijd voor de
wet-WION. Daar komt dan nog bij dat kabel- en leidinginfor
matie bij de gemeente veelal niet centraal is georganiseerd.
Rotterdam is een van de weinige uitzonderingen op dit ge
bied. Bij de meeste gemeenten is de afdeling Riolering ver
antwoordelijk voor het rioleringsnetwerk. Openbare Werken
voor de straatverlichting, Verkeer voor de verkeerslichten.
Facilitaire Zaken voor de eigen telecom-verbindingen. Dan
zijn er nog verbindingen voor de camerabewaking, de be
diening van bruggen op afstand enz. Als klap op de vuurpijl
wordt de gemeente verantwoordelijk voor de registratie en de
informatievoorziening van 'weesleidingen'. Dit zijn buiten
gebruik zijnde kabels en leidingen waarvan niet duidelijk is
welke netbeheerder hiervoor verantwoordelijk is. Veelal is dit
KPN of een energiebedrijf, soms is dit moeilijk aan te tonen
en wordt de gemeente verantwoordelijk. Er komt dus nogal
wat af op de gemeenten en als dat in 2009 operationeel moet
zijn dan vraag ik me af of dat haalbaar is! Weliswaar geven
zowel de VNG als het GPKL de nodige voorlichting, maar het
ministerie van EZ zou een voorbeeld moeten nemen aan de
begeleiding van VROM bij de invoering van de BAG.
Ook het bedrijfsleven, de ingenieursbureaus, zien in dat
de kleinere telecombedrijven (zoals CAI en glasvezel) en ge
meenten problemen krijgen om aan de eisen van de nieuwe
wet te voldoen. Er ligt een markt open zowel voor het digi
taal vastleggen van netwerken, het verstrekken van infor
matie als het leveren van software. Ook op de bijbehorende
beurs was dit bedrijfsleven goed vertegenwoordigd. Er is
werk aan de winkel voor Geo!
Janssen, P.A.L.M. en R.W. Wieleman., Informatiemodel
Kabels en leidingen ter voorkoming van graafschade. Geo-Info
2007 nr. 4, p. 162-165.
Kruif, Jan de, Wetgeving Kabel- en leidinginformatie op
komst? Geo-Info 2005 nr. 5, p.258-265.
Kruif, Jan de. Een wet is niet voldoende om graafschade te
voorkomen. Geo-Info 2007, nr. 2, p. 70-71.
De elektronische uitwisseling
Voorkoming graafschade;
aanpassing cultuur
Gevolgen voor zowel netbeheerders als gemeenten
Rol bedrijfsleven
Litteratuur
GEO-INFO 2008-2