Fig. 3. Eerste resul
taten met de ESRI
Optimizer engine en
TOPlONL-gegevens:
in grijs de TOPIONL-
gebouwen en in
rood het Optimizer
resultaat.
Generalisatie van TOPioNL-wegen naarTOPsoNL-
wegen
De belangrijkste bewerking voor de generalisatie van we
gen in TOPIONL naar TOP50NL is de verandering van het
type geometrie: in TOPIONL zijn wegen opgenomen als
polygonen én als hartlijnen, in TOP50NL alleen als lijnen.
TOPIONL kent dus hartlijnen en het lijkt dan ook vanzelf
sprekend deze te gebruiken voor TOP50NL. Het blijkt echter
dat ze niet overal gebruikt kunnen worden als TOP50NL-
wegen. In TOPIONL wordt namelijk meer detail gerepre
senteerd: de hartlijnen geven de afzonderlijke (gescheiden)
rijbanen weer. In TOP50NL zijn het de hartlijnen van volle
dige wegsegmenten, inclusief (tussen)bermen, fietspaden
enz. (fig. 4).
Bij vrijstaande woningen treedt een in
teressant verschijnsel op. In de generali
satievoorschriften staat dat vrijstaande
woningen in het algemeen niet worden
gegeneraliseerd naar bebouwd gebied.
Informatie over vrijstaande woningen is
weliswaar niet te vinden in de TOPIONL
data maar lean worden afgeleid uit an
dere kadasterbestanden. Kartografen
halen deze informatie bij de generalisa
tie overigens uit luchtfoto's die niet ge
bruikt kunnen worden bij automatische
generalisatie.
Als de vrijstaande woningen over de
TOP50-lcaart heen worden gelegd dan
zien we dat veel vrijstaande woningen
toch zijn verdwenen en omgezet zijn
naar bebouwd gebied. De reden hiervan
is het in elkaar grijpen van een aantal
generalisatieregels. Voor TOP50-ge-
bouwen geldt een minimale maat van
vijftien bij vijftien meter. Vrijstaande
woningen moeten daarom bijna altijd
worden vergroot. Ook is er een mini
mumafstand tussen de gebouwen gede
finieerd (tien meter). Bij een blok met
aan twee kanten vrijstaande woningen
gaat het dus over minimaal veertig
meter. De symbolisatie van straten op
1:50.000 is met twintig meter ook nog
eens breder dan de meeste straten daad
werkelijk zijn. In combinatie heeft dit
tot gevolg dat er niet voldoende ruimte
overblijft om de vrijstaande woningen
in het oorspronkelijke dubbele-rij pa
troon weer te geven en is er alsnog geko
zen voor weergave als bebouwd gebied.
Uiteindelijk blijken er hierdoor over de
hele TOP50-l<aart weinig vrijstaande wo
ningen ook daadwerkelijk als vrijstaand
te worden weergegeven. Dit ondanks de
regel in de generalisatievoorschriften
dat vrijstaande woningen niet worden
gegeneraliseerd naar bebouwd gebied.
Er zijn blijkbaar meer uitzonderingen
op deze regel, dan situaties waar de re
gel daadwerkelijk wordt toegepast.
Fig. 4. hartlijnen in
TOPIONL (links), en
TOP50vector (rechts).
Gezien het feit dat bij wegen met meerdere rijbanen geen
van de TOPlONL-hartlijnen op het midden van de TOP50NL-
weg ligt, is het kiezen van de meest geschikte hartlijn voor
TOP50NL niet eenvoudig. Mogelijk kan er voor de TOP50NL-
weglijnen gebruik gemaakt worden van een combinatie van
twee methoden: opnieuw bepalen van weglijnen voor we
gen met meerdere rijstroken en voor de overige de al aanwe
zige TOPlONL-hartlijnen gebruiken. Er kan natuurlijk ook
voor worden gekozen de specificaties van TOP50NL aan te
passen en de afzonderlijke hartlijnen per rijbaan in stand
te houden, waarmee het TOP50NL-bestand beter geschikt
wordt voor navigatiedoeleinden. In dit project is uitgegaan
van huidige TOP50-specificaties en worden TOPlONL-hartlij
nen alleen gebruikt als er maar één rijbaan aanwezig is. In
de andere gevallen zijn met behulp van ArcGIS nieuwe hart
lijnen gegenereerd.
Na vergelijking van de tussenresultaten met de huidige
TOP50-kaart, blijkt het een nadeel dat in TOPIONL geen
onderscheid is gemaakt tussen vormen van landgebruik
voor 'grasland'. Daardoor is het lastiger om onderscheid
te maken tussen stukken grasland in een middenberm
van een weg en grasland in bijvoorbeeld plantsoenen of
een weiland. Door van een stuk grasland vast te leggen dat
het de functie 'scheiding van verkeersstromen' heeft - en
dus deel uitmaakt van de weg - zou de toekenning van een
berm aan een TOP50NL-weg eenvoudiger zijn. Doordat
niet bekend is dat deze terreinvlaklten in feite onderdeel
uitmaken van een weg, is het automatisch generaliseren
van grotere kruisingen en rotondes tamelijk complex. In
dit project is ervoor gekozen om tussenbennen en andere
onderdelen van wegen, die in TOPIONL niet op basis van
hun attributen zijn te herkennen, zo'n kenmerk mee te
geven.
GEO-INFO 2008-2
