-
De zon verduisterd over Europa
C Europe
Op het eerste gezicht lijkt de op deze pagina getoonde
afbeelding slechts te handelen om een oude kaart van
Europa. De cartouche in de linker bovenhoek vermeldt dat
deze kaart voor het eerst in 1708 werd uitgegeven door de
Amsterdamse uitgever Petrus Schenk de Oudere (1660-1711).
De kaart was samengesteld door Guillaume de l'Isle (1675
1726), een Franse cartograaf wiens kaarten vanwege hun
grote precisie algemeen werden geroemd in de eerste helft
van de achttiende eeuw.
Wat natuurlijk het meest op deze kaart opvalt is de reeks
van kromme lijnen die overduidelijk later met de hand zijn
ingetekend. De betekenis van deze lijnen wordt duidelijk
als we de handgeschreven tekst lezen die boven de kaart
staat:
Meetkünstige-Vertooning van de Grootheyt, de Tijdt van
't Midden, Begin, en Eynde der ZON-ECLIPS van den Der
den Meij 1715 over alle de Plaatsen en Landschappen IN
EUROPA na yders Meridiaen, ook na de Meridiaen van
DELFLANDT, benevens de Snelle Loop der Maens Schadü
Collectie: Universi
teitsbibliotheek van
Amsterdam, signa
tuur: Kaartenzaal
102.07.11. Ook online
op http://dpc.uba.
uva.NL/kaarten
collectie
w, over den AERDBOL; noyt voor de-
sen, zo üytvoerig opgestelt, en over-
sülks Aen Edele Mogende Heeren
DYKGRAEF EN HOOGE-HEEMRAEDEN
van Delflandt (als een Eersteling) met
diepe Eerbiedigheyt, toegeïygent, en
ter Beschoüwinge Gedienstig aengebo-
den, door Haer Ed: Mog: Zeer Verplig-
ten Dienaer, N: Krüikiüs.
De schrijver van het opschrift kennen
we nu beter als Nicolaas Samuel Cruqui-
us (1678-1754), een veelzijdige landme
ter en cartograaf die ondermeer werkte
voor de hoogheemraadschappen van
Delfland (tot 1733) en Rijnland. Hij is
ook bekend vanwege zijn meteorologi
sche waarnemingen en zijn werk als wa
terbouwkundige. Op de hier afgebeelde
kaart zien we zijn vroegst bekende proe
ven van sterrenkundige berekeningen.
- - /L,OA ECLIPS-,
l\7 -yaC, uüi.&y U.1M.- rn
oyiccu iwznwcogs-mievnurmn
{J-)rï.<s.Vyar&j o//êrmos/u
IsLK
GEO-INFO 2008-3
