INFO
Het blootleggen van de
beperking van obsessief meten
AGENDA
De recensie bespreekt de twee atlassen die dan zojuist zijn verschenen en de recensist
begaat de fout 0111 de atlassen te vergelijken waarbij hij duidelijk de voorkeur geeft aan
een atlas als de Times:
'In de Bosatlas nemen puur topografische kaarten nog maar 23 van de 558 pagina's in.
Liever heb ik dan The Times Comprehensive Atlas of the World. Dit standaardwerk,
waarvan afgelopen maand de twaalfde editie verscheen, is een kloeke band waarin op
125 grote platen de topografie van de gehele wereld wordt getoond. Hier ook enige dui
ding vooraf, in de vorm van statistieken en themakaarten over de wereldeconomie en
klimaatverandering. Ook hier een beetje cartografische geschiedenis. Maar veel meer
dan in de Bosatlas ligt de nadruk op de landkaart. En juist daarin schuilen het mysterie
en de magie van een atlas'.
Gelukkig ben ik niet de enige die zich heeft gestoord aan het artikel in het NRC. In een
ingezonden brief in het NRC van 26 oktober reageert Henk Donkers door te stellen dat
het vergelijken van beide atlassen net zoiets is als het vergelijken van een cruiseschip
met een containerschip. 'Het zijn allebei grote schepen, maar verder loopt de vergelij
king mank. Een cruiseschip mag je niet beoordelen op de hoeveelheid vracht die het
mee kan nemen en een containerschip niet op het comfort voor de passagiers', aldus
Henk Donkers.
De recensent bekritiseert eigenlijk vooral de veelheid aan thematische kaarten en de
onderwerpen daarvan in de Bosatlas van Nederland. Die onderwerpen vindt hij arbi
trair en soms te snel aan veroudering onderhevig. Hierin ziet hij overigens een trend in
de kartografie:
'De Bosatlas past in een trend in de cartografie: het streven naar extreme detaillering.
Uiteindelijk zal dit leiden tot computer-geanimeerde kaarten. Verschillen tussen dag
en nacht, zomer en winter, zullen voor je ogen zichtbaar worden; zo ook vegetatie
dichtheid, intensiteit van verkeer, bewoning van forensensteden gedurende kantoor
uren. De uiterste consequentie is een cartografie waarin het individu zelf geografische
informatie wordt: Google Earth, maar dan live en verfijnder. Vanachter de computer
kun je jezelf door het dakraam zien zitten, achter de computer waarop je jezelf door
het dakraam ziet zitten. De kaart is geen geabstraheerde werkelijkheid meer, maar een
3D-animatie in realtime. Een dynamische weerkaart van alles'.
Mochten wij al in staat zijn om deze ontwikkeling te realiseren, mij is deze trend nog
niet eerder opgevallen. Zoals de uitdrukking 'in kaart brengen' zo mooi de ordenende
eigenschap van kaarten vertolkt is het juist een valkuil om méér in een kaart weer te
geven dan strikt noodzakelijk. Het lijkt mij overigens wel heel leuk 0111 mijzelf vanach
ter de computer door het dakraam te zien zitten, achter de computer waarop ik mijzelf
door het dakraam zie zitten, maar ik zie dat zeker niet als een doelstelling die de kar
tografie zou moeten nastreven. Het in kaart brengen van eigentijdse thema's zoals de
Bosatlas van Nederland dat doet, lijkt mij dat juist wel.
Winifred Broeder
BINNENLAND
16 december 2007 t/m 20 juni 2008
Tentoonstelling 'Meten is Weten': de landme
tersfamilie Adan, deels in Het Markiezenhof
te Bergen op Zoom, deels in Het Tongerlohuys
te Roosendaal. Zie bericht Geo-Info 2007-10,
p. 407 en Geo-lnfo 2008-2, p. 58-60.
0 www.markiezenhof.NL
7 maart t/m 2g april 2008
Tentoonstelling 'De verzamelingen van Bodel
Nijenhuis'. Universiteitsbibliotheek Leiden. Zie
bericht op p. 127 van dit nummer.
3 april 2008
Jaarlijks congres Dataland, thema intergemeen
telijke samenwerking. Orangerie, 's Hertogen
bosch. B www.dataland.nl
17 april 2008
'Expeditie Geo-ï, conferentiereeks nationale
veiligheid 2008, Madurodam. Zie bericht
Geo-Info 2008-1, p. 43.
23 april 2008
Afscheidscollege Ferjan Ormeling.
16.00 uur Aula Universiteit Utrecht
njuni 2008
Algemene Leden Vergadering.
Nadere informatie volgt.
79 t/m 20 september 2008
GIS Conferentie 2008, Rotterdam.
B www.gisconferentie.nl
BUITENLAND
5 t/m 8 mei 2008
11th AGILE international conference on geo
graphic information science. Girona (Spanje).
B www.agile2008.es
23 t/m 25 juni 2008
13th International symposium on spatial data
handling. Montpellier (F).
B //sdh-sageo.teledetection.fr/index.php
io tot 12 september 2008
International Symposium on the History of
Cartography, Portsmouth (VK).
B www.icahistcarto.org
17 t/m ig september 2008
CLGE-congres The perspectives:
The role of surveyors in the European economy
and society, Strasbourg (F).
B www.geometre-strasbourg2008.Eu
30 september t/m 2 oktober 2008
InterGeo 2008, Bremen (D). B www.intergeo.de
WWW.GEO~iNFO.NL
REDACTIE@CEO-INFO.NL
GEO-INFO 2008-3
Dat is wat de in 2006 verschenen roman van Daniel
Kehlmans getiteld 'Het meten van de wereld' beoogt, las ik
in een recensie. De recensie, van Auke Hulst en eveneens geti
teld 'Het meten van de wereld', stond in de Boekenbijlage van
19 oktober van het NRC Handelsblad en bespreekt zowel de dan
zojuist verschenen uitgaven van 'The Times Comprehensive
Atlas of the World' als de 'Bosatlas van Nederland'. Menig vak
genoot zal nu wellicht zijn wenkbrauwen fronsen, want beide
atlassen hebben in hun weergave van de wereld regelmatig een
schaalgetal waarin het getal miljoen voorkomt, waardoor een
associatie met obsessief meten niet zo voor de hand liggend
lijkt. Het meten moet echter, net als in de filosofische roman
van Kehlmans, waarin de ontdekkingsreiziger Alexander Von Humboldt en de wiskun
dige Carl Friedrich Gauss figureren, niet in meetkundige zin worden opgevat.
