De omslag ongebouwd wordt opgelegd
op basis van kadastrale gegevens. Die
komen uit de digitale kadastrale kaart
met bijbehorend register, sinds 1 janu
ari 2008 bekend onder de naam Basis
registratie Kadaster. Hierin staat voor
ieder perceel de oppervlakte en de ei
genaar of rechthebbende vermeld. De
omslag gebouwd wordt opgelegd op
basis van WOZ-objecten die ook zijn
gekoppeld aan een kadastraal perceel.
Voor de ingezetenenomslag moet wor
den bepaald of iemand zelfstandig bin
nen het beheersgebied woont.
In een aantal waterschappen vallen de
buitendijkse en de hogere gronden bui
ten het taakgebied van de waterlcerings-
zorg. De grens daarvan wordt bepaald
met behulp van hoogtegegevens of
overgenomen van de dijkringen zoals
vastgelegd in de Wet op de Waterkerin
gen. De omslag waterkeringszorg wordt
alleen binnen dat taakgebied opgelegd.
Als een waterschap omslagklassen wil
toepassen moeten de betreffende gebie
den aan de hand van objectieve criteria
worden vastgesteld. Immers, hoe vager
de criteria, hoe groter de leans op be
zwaarschriften, wat niet alleen tot on
vrede leidt, maar ook tot extra kosten.
Voor de afbakening van de omslagklas
sen is extra geo-informatie nodig. Zo is
classificatie binnen de waterkerings
zorg meestal gebaseerd op hoogtegege
vens (zie fig. 1), maar voor classificatie
binnen de waterlcwantiteitszorg worden
uiteenlopende bronnen gebruikt. Dit
wordt verduidelijkt met een paar wille
keurige voorbeelden ontleend aan open
bare internet-pagina's van waterschap
pen. De vermelde percentages geven aan
hoeveel het tarief hoger of lager is in het
betreffende omslagklassegebied.
Waterschap Brabantse Delta (West
Brabant) kent voor waterkering vier
omslagklassen die zowel binnen het
gebouwd als het ongebouwd gelden:
0. alleen waterlcwantiteitszorg 0%
1. buitendijkse gebieden 0%
2. gebied beneden 2,5m +NAP 100%
3. terpen hoger dan 2,5m+NAP 50%
De klassen 1, 2 en 3 vormen tezamen
het taakgebied waterkering en klasse
0 ligt daarbuiten. Voor de omslag wa
terkwantiteit wordt geen classificatie
toegepast. Navraag leerde dat de 2,5m
+NAP-lijn is gegenereerd uit het Actu
eel Hoogtebestand Nederland (AHN).
Fig. 1. De hoogte
van de omslag
waterkeringszorg
varieert veelal met
de hoogteligging.
Hier uitgebeeld
voor een huis van
250.000 en een
tarief van 0,20
per WOZ-eenheid
(€2.500).
Wettersldp Fryslan (Friesland) heeft voor waterkwantiteit
vier omslagklassen binnen het ongebouwd op basis van wa
terstaatkundige criteria:
1. boezemwateren 0%
2. boezemgronden 27%
3. bemalen gebieden 100%
4. boven de boezem gelegen gebieden 68%
Voor de omslag waterkering heeft Fryslan geen classificatie.
Waterschap Peel en Maasvallei (Noord- en Midden-Lim
burg) kent een classificatie binnen het ongebouwd voor zo
wel waterkwantiteit als waterkering.
Voor waterkwantiteit zijn er vier omslagklassen:
0. geen rechtstreeks belang 0%
1. verharde oppervlakten 240%
2. cultuurgronden I 100%
3. cultuurgronden II, bossen en natuurterreinen 20%
Het onderscheid tussen cultuurgronden I en II gebeurt
op grond van grondwatertrappen uit de Bodemkaart en
Grondwatertrappenlcaart 1:50.000 van (voorheen) Stiboka.
De verharding - die leidt tot versnelde afvoer - heeft vooral
betrekking op wegen.
Voor waterkering zijn er drie omslagklassen:
0. boven kruin waterkering 0%
1. verharde oppervlakten 4.800%
2. overig ongebouwd 100%
Het taakgebied waterkering beperkt zich tot de dijkringen
en beslaat nog geen 4% van het totale gebied. Binnen de
dijkringen geldt nog een vrijstelling voor alle gebouwen die
boven de kruin van de waterkering liggen. Bepalend hier
voor is de hoogteligging van de drempel van de voordeur en
die is met waterpassen ingemeten.
De meeste waterschappen leggen de klassen vast op een
kaart met topografische ondergrond. Door jaarlijks deze
classificatielcaart over de meest recente kadastrale kaart te
leggen, kan per perceel (of deel daarvan) de klasse worden
bepaald en de heffing worden berekend. Dat gebeurt tegen
woordig uiteraard altijd digitaal.
De geo-informatie voor de omslagen en eventuele clas
sificaties moet niet alleen worden verzameld maar ook
bijgehouden. Sommige gegevens moeten jaarlijks wor
den geactualiseerd, zoals GBA, WOZ, kadastrale percelen
en verharding. Andere gegevens veranderen minder snel,
zoals waterstaatkundige indelingen en hoogtegegevens.
Maar bijvoorbeeld een dij leverhoging zoals nu langs de
Maas in Limburg wordt uitgevoerd vergroot het bescherm-
Geo-informatie voor omslagen
Geo-informatie voor classificatie
GEO-INFO 2008-4
Perceptiekosten
