rtf
Inspelen op nieuwe mogelijkheden
1
z
'IS
Mogelijkheden en beperkingen van
dynamische tekstplaatsing
I
MHHvM
Biffffitfij
'«ff
Automatische tekstplaatsing op kaarten is een belangrijk
probleem in kartografie.Tekstiabels kunnen de kaartlezer
p#3§
belangrijke semantische informatie verschaffen. Het
is dus essentieel dat deze labels met de nodige zorg
9** geplaatst worden. Er is al veel onderzoek gedaan rond
het probleem van de statische tekstplaatsing, maar de
dynamische tekstplaatsing heeft slechts sinds de laatste
tien jaar de interesse van enkele onderzoekers gewekt.
Dit artikel geeft een overzicht van de mogelijkheden, problemen
fen beperkingen voor de methoden voor de automatische
'S8 interactiemogelijkheden die een gebruiker erop kan aanwenden.
van onderzoek, waarbij de meeste au-
n de kartografie worden tekstlabels als belangrijke ele- teurs zich richten op de automatische
inenten op een kaart beschouwd. Zij vervullen namelijk plaatsing van labels bij puntobjecten:
een aantal functies ter ondersteuning van de informatie het 'Point Feature Label Problem'
die bij het lezen en analyseren van de lcaart ter beschikking (PFLPJ [Christensen et al., 1995; Van
worden gesteld. Functies als: het verstrekken van cruciale Dijk, 2001], Over de andere objectty-
semantische informatie, hulp bij oriëntatie, aanvullende pen, zoals lijnen en vlakken, zijn veel
ordinale informatie door het visualiseren van categorieën minder publicaties verschenen,
en hiërarchieën van objecten, enz. Bijgevolg hangt de lcwa-
liteit van een kaart in grote mate af van de kwaliteit van Een andere opsplitsing die gemaakt
de plaatsing van deze labels. Tot op heden worden de labels kan worden, is het onderzoek voor de
nog steeds deels handmatig op de kaarten geplaatst of bijge- statische en de dynamische tekstplaat-
stuurd, wat een zeer tijdrovend werk is. Volledig handma- singsproblemen. De eerste klasse van
tige plaatsing is thans uit den boze, de productiviteit ligt problemen vormt al langer het onder
immers extreem laag; zo stelt men dat een ervaren karto- werp van gedetailleerde studies. De
graaf de kaart in één uur tijd van twintig tot dertig labels basis van dit onderzoek werd gelegd
kan voorzien [Cook en Jones, 1990]. in de werken van Imhof [1975] en Yoeli
[1972], Anderzijds vormen de proble-
Om dit tijdrovende werk te verminderen, en uiteindelijk men rond tekstplaatsing op dynami-
over te nemen, is er al veel onderzoek gedaan in het veld sche kaarten nog maar sinds een jaar
van de automatische tekstplaatsing. Dit onderzoek kan op- of tien een onderzoeksonderwerp. Ge-
gedeeld worden in een aantal subvelden. Een eerste, meer durende deze periode zijn de toepas-
theoretisch, subveld behandelt de kwaliteit van de tekst- singen van de dynamische kaarten ook
plaatsing. Hiervoor is eerst en vooral een grondige studie no- sterk gegroeid,
dig van de kartografische regels, die een kartograaf hanteert
tijdens de manuele plaatsing van de teksten op een kaart. Meer mogelijkheden, meer
Uit deze kartografische regels kunnen formules worden af- beperkingen?
geleid die in staat zijn de kwaliteit van een bepaalde plaat
sing te beschrijven [Barrault, 1998; Van Dijk, et al., 2002]. Definitie
Aangezien het probleem van de automatische tekstplaat- Wat is nu juist het verschil tussen een
sing NP-hard (Niet-deterministisch Polynomiaat) is [Marks dynamische en een statische kaart, en
en Shieber, 1991], zijn heuristieken
plaatsing van teksten op kaarten, rekening houdend met noodzakelijk om de optimale oplos-
GEO-INFO 2008-5
