laatste terug op de kaart (fig. 2c). Dit
constant verdwijnen en verschijnen
van labels met een lagere prioriteit is
niet bevorderlijk voor de gebruiker om
zich te kunnen oriënteren.
Sommige auteurs, zoals [Been et al.
2006], hebben dit probleem al erkend
maar er is nog steeds veel werk aan de
winkel om dit probleem op te lossen
(de andere beperkingen in gedachte
houdend).
Bijna alle methoden die tot op heden
in de literatuur beschreven zijn, her
berekenen alle labelposities in het ven
ster telkens als een gebruiker intera-
geert met de kaart. Wanneer een kaart
voor de eerste keer wordt gevisuali
seerd of wanneer het venster over een
zeer grote afstand verschoven wordt,
is het inderdaad noodzakelijk dat posi
ties van alle labels in de berekeningen
worden verwerkt. Maar is dit eveneens
nodig indien een groot deel van de oor
spronkelijke labels nog in beeld blijft,
na bijvoorbeeld het pannen over een
zeer kleine afstand? Dit is nochtans
een bewerking die vaak wordt uitge
voerd op kaarten met kleine afmetin
gen (voorgesteld op een klein scherm).
Het is zeer verwarrend voor de gebrui
ker indien een aantal labels die in het
beeld blijven van positie gaan verande
ren wanneer het beeld slechts over een
minieme afstand wordt verschoven.
Slechts een deel van de labelposities
herberekenen heeft een aantal voor
delen. Eerst en vooral is het voor de
gebruiker eenvoudiger zich te oriën
teren als de posities van de labels (re
latief ten opzichte van hun objecten)
onveranderd blijven tijdens het pan
nen. Hierdoor kunnen deze labels uit
de berekeningen gelaten worden. Dit
feit leidt tot een tweede voordeel: door
slechts een deel van de labelposities te
laten verwerken, zal de verwerkingstijd
sterk kunnen worden teruggedrongen.
Alleen de labelposities aan de rand van
het beeld moeten verwerkt worden. In
fig. 3b moeten alleen de posities van
de labels die in rood staan aangege
ven worden (her)berekend. De grijze
labels vallen buiten het beeld en van
de groene wordt de positie behouden,
waardoor zij uit de berekeningen kun
nen worden gehouden.
Deze laatste methode heeft eveneens
enkele negatieve effecten op de kwa
liteit van de kaart. Indien de positie
Fig. 3a en b.
Niet alle
labelposities moeten
herberekend worden
met pannen. Alleen
degene die in
rood staan
aangegeven.
van alle labels op de kaart wordt herberekend, zullen deze
steeds hetzelfde zijn als hetzelfde venster wordt gevisuali
seerd. Dit is niet het geval wanneer slechts een deel van de
labels wordt herberekend, aangezien de positie van deze
labels afhankelijk is van eerdere interacties. Twee keer het
zelfde venster tonen zal een ander resultaat opleveren.
Zoomen is, net als het pannen, een operatie die alleen voor
komt bij dynamische kaarten. Deze interactie verandert
de schaal waarop de kaart wordt voorgesteld. Wanneer de
gebruiker uitzoomt kan er een groter gebied weergegeven
worden, maar met minder detail en bijgevolg ook met min
der labels. Bepaalde labels, horende bij een object dat alleen
van belang is op een grote schaal, zullen gedeselecteerd
worden. Andere labels zullen terug in het beeld verschijnen
tijdens het uitzoomen. Dit zijn labels, geassocieerd met ob
jecten die alleen van belang zijn op een kleine schaal, zoals
landen, oceanen, zeeën, grote steden, grote reliëfstructu
ren, enz. Het eerste soort van objecten zijn straten, kleine
rivieren, dorpen, gebouwen, enz.
Het omgekeerde geldt eveneens: wanneer men inzoomt
(vergroten van de schaal) wordt een kleiner gebied met
meer detail weergegeven. Labels van grote objecten (landen,
continenten, enz.) zullen gedeselecteerd worden, terwijl
de labels van kleinere objecten opnieuw zichtbaar worden
(dorpen, straten, enz.).
De labels zullen niet alleen verschijnen en verdwijnen tij
dens het zoomen, hun grootte moet ook worden aangepast.
Wanneer er bijvoorbeeld wordt ingezoomd is de verminde
ring in schaal niet evenredig met de vermindering in groot
te van de labels. Dit veroorzaakt bijkomende effecten voor
het moment waarop labels elkaar beginnen te overlappen
tijdens het zoomen [Petzold et al., 2004],
a.
201
Zoomen
PB 'im EU fa EZ?
ï=n ESI b P
mm
£33
EUZX mm
jsui 1l
^sa JSü rm\
J-ftWv 1
GEO-INFO 2008-5