'Gis' Utrechts Archief
Het Nederlandse archiefwezen kent, ondanks dezelfde
wettelijke taken, regionale verschillen in toegankelijk
heid. Het Utrechts Archief valt sinds kort op met een unieke
geografische toegang op haar website en is daarom aandacht
in dit blad waard. De bouwer van de webstek vat het op de
eigen site zo samen:
'De nieuwe website van Het Utrechts Archief, gemaakt door
ab_c media, laat bezoekers nog beter en sneller informatie
zoeken en vinden over de geschiedenis van stad en provincie,
Nederlandse kerken en spoorwegen. Daarvoor wordt de Google
Search Appliance ingezet: ée'n zoekvaltje ontsluit overzichte
lijk en razendsnel alle gegevensbestanden, zoals de beeldbank
met meer dan 100.000 afbeeldingen waarop kan worden inge
zoomd. Een interactieve kaart leidt naar informatie over vele
locaties in de provincie Utrecht. Oude kaartlagen met stads
plattegronden van Jacob van Deventer en luchtfoto's uit de ja
ren '40 zijn over de hedendaagse kaart en luchtfoto's gelegd.'
Het Utrechts Archief heeft met 19 km archieven, honderd
duizenden beelddocumenten, bestaande uit prenten, teke
ningen, topografische kaarten, foto's en films, en zeventig
duizend publicaties de rijkste collectie over de geschiedenis
van stad en provincie Utrecht. Tevens vormt Het Utrechts Ar
chief het landelijk centrum voor kerkelijke archieven en die
van de Nederlandse Spoorwegen. Naast de archieven en de
beeldbank bestaat de collectie van het Utrechts Archief ook
uit genealogische gegevens, handschriften, bibliotheek, nota
riële akten en kranten. Ik ging op www.hetutrechtsarchief.nl
op zoek naar de voorpagina van het Utrechts Nieuwsblad op
13 juni 1970, mijn geboortedag. Helaas is deze nog niet raad
pleegbaar. De komende jaren werkt men aan het scannen van
de krant tot en met 2005. Zoeken met het woord 'landmeter'
leverde als eerste iets markants op uit de krant van 13 april
1894. Terecht stond een Amsterdamse oplichter die zei 'land
meter der le klasse' te zijn en zich zo bij het ten huwelijk vra
gen van iemands dochter voorgaf als een man van aanzien en
vermogen!
Naast het overzicht van de gehele collectie is het ook mogelijk
op thema's te selecteren. De functie 'tijdsbalk' trok mijn aan
dacht en geeft een heel overzicht van de geschiedenis van de
provincie Utrecht. Per eeuw worden belangrijke gebeurtenis
sen getoond voorzien van bijzonder beeldmateriaal. De eerste
steen van de Domkerk in Utrecht (1254), de stadsplattegron
den van Jacob van Deventer (1557 - 1573), Schoemalcer begint
topografische collectie (1725), Van Gendt en Loos in Deventer
(1826). Ook staat beschreven hoe een historisch onderzoek op
gezet kan worden: informatie op onderwerp, via onderzoeks
gidsen en uiteraard ook onderzoek tegen betaling.
Met ingang van 15 maart 2008 heeft Het Utrechts Archief zijn
website vernieuwd en uitgebreid. Wat de site zo heel uniek
maakt, is de GIS-applicatie voor het bevragen van elk wille
keurig punt in de kaart of luchtfoto. Met een druk op de knop
is het mogelijk om via Google Maps van een bekende of onbe
kende plek diverse foto's op te vragen. Heel mooi beeldmateri
aal, raadpleegbaar op een heel bijzondere manier.
De site beschikt over een enorme hoeveelheid gegevens. Be
zoekers kunnen nu nog beter en sneller informatie zoeken en
vinden. Bijzonder aan de nieuwe versie is dat deze via Google
geheel doorzoekbaar is. Bij markante objecten kan door het
HET IIIHIIII
UTRECHTS
ARCHIEF II
minimum
op de kaart en/of luchtfoto aanklikken
van een blauw info-icoontje al laagdrem
pelig beeldmateriaal worden verkregen,
soms zelf ook weer een detailkaart of
een vogelvluchtopname. Als landmeters
het eerste denken aan de Onze Lieve
Vrouwentoren te Amersfoort: die gaf
een zoekresultaat van 143 plaatjes! Ook
lean een grote info-icoon naar elke wil
lekeurige plek worden versleept. Uiter
aard kan ook met een in te tikken adres
of trefwoord worden gezocht.
Nieuwe huisstijl
De website is tevens de opmaat voor
een geheel vernieuwde huisstijl. Met de
nieuwe locatie in het vooruitzicht heeft
Het Utrechts Archief een nieuwe huis
stijl ontwikkeld. Het vertrouwde logo
met de gekalligrafeerde letters maakte
vanaf 15 maart 2008 plaats voor een ge
heel nieuw beeldmerk. Hierin toont het
archief zich als een oneindige en veel
zijdige verzameling, waarin zowel de
variatie als de ordening tot uitdrukking
komt.
HET IIHIIIII
UTRECHTS
ARCHIEF II
iiininiiiiiu
GEO-INFO 2008-6
