Résumé
de Bruijn, D.C., Enkele beschouwingen over het gebruik van
de Tellurometer, K&L 76 (1960), p. 40-54.
de Munck, J.C., Efemeridentijd, atoomtijd en universele tijd,
K&L 81 (1965), p. 349-382.
Witt, G.F., Een puntenveld in de 'Loenermark' ten behoeve van
het ijken van optische afstandmeters, K&L 82 (1966), p. 98
101.
Bakker, G., M. Haarsma, B.G.K. Krijger en J.C. de Munck,
Measurement of the base and base extension net 'Afsluitdijk',
publ. RCG, Delft 1972.
de Koningh, T., IJkmeting van afstandmeters, Geodesia
1985, p. 238.
Brouwer, F.J.J, en J. van Buren, Het RD-net in Europees
verband, Geodesia 1985, p. 336-341.
de Bruijne, A., J. van Buren, A. Kosters en H. van der Marei,
De geodetische referentiestelsels van Nederland, publ. NCG nr.
43, Delft 2005.
Jaarverslagen en archief NCG, Delft.
Een voorafgaand artikel (Geo-Info 2008-7jS) behandelde de aanleg
van de interferentie-ij kb asis Loenermark, in 1955-1957. De basis
werd gebruikt voor de controle van invardraden en elektronische
afstandmeters. Door de opkomst van de satellietgeodesie raakten
invardraden bij geodetische driehoeksmeting in onbruik. De ont
wikkeling van zeer stabiele oscilïatoren leidde tot een herdefinitie
van de meter als lengtemaat. Dit had tot gevolg dat elektronische
afstandmeters binnenshuis konden worden gecontroleerd en dat de
ijkbasis omstreeks 2000 ook hiervoor niet meer nodig was. Bij de
handhaving van de basis als Apeldoorns monument zal er echter
voor worden gewaakt dat de vastleggingen niet worden verstoord.
Op de Loenermark geijkte invardraden werden in 1965 gebruikt
voor de meting, langs de Afsluitdijk, van een nieuwe lengtebasis
voor het Nederlandse Rijksdriehoeksnet. Kritische analyse van de
uitkomsten van die meting en van de toepassing daarvan geeft aan
dat de methode-Vaisala in Nederland in onverwacht goede overeen
stemming was met de latere uitkomsten via de satellietgeodesie.
The previous article (Geo-Info 2008-7/8) described the construction
of the interference base line Loenermark, in 1955-1957. The base line
was used for checking geodetic invar wires and electronic distance
meters (EDMs). With the introduction of satellite geodesy, invar
wires and geodetic triangulation became obsolete. The development
of very stable oscillators led to the redefinition of the meter as the
standard of distance. As a consequence, EDMs could be checked in
doors and the base line was not n ecessary for this purpose anymore
from 2000 onwards. Maintaining the base line as a monument in
Apeldoorn, it will be taken care of that its fixed points remain so.
Invar wires calibrated at the Loenermark base line were used for
measuring - along the Afsluitdijk - a new length base for the natio
nal triangulation network,. Thorough analysis of the result of that
measurement and its application revealed that in The Netherlands
Vaisala's method was unexpectedly well aligned with the later re
sults derived from satellite geodesy.
Un article précédent (Geo-Info 2008
7/8) traita de l'établissement de la base
d'interférométrie de Loenermark en 1955
1957. La base fut employée pour le controle
des fils d'invar et de distomètres électmi-
ques. Par le de'veloppement de la ge'ode'sie
satellitaire l'emploi des fils en invar devint
désuet. Le développement d'oscillateurs trés
stables mena a la redefinition du metre
unité. Ceci conduit d des mesures en labora-
toire des distomètres et la base de calibrage
devint ainsi inutile en 2000. Les fils en in
var de Loenermark furent utilisés en 1965
pour la mesure de base le long du Afsluit
dijk (Digue defermeture du Lac d'ljsel) de la
nouvelle base géodésique néerlandaise. Une
analyse critique des résultats de ces mesures
démontre que la méthode Vaisala fut au
Pays-Bas en accord avec les résultats ultéri-
eurs de la géodésie satellitaire.
OOK MD-GEBOUW
VERDWENEN
In 2003 verliet de Meetkundige
Dienst van de Rijkswaterstaat (MD)
het pand Kanaalweg 3b te Delft.
(Tegelijk werd de naam MD veran
derd in AGI en intussen werd dat
weer DID.)
In de voorzomer van 2008 is nu het
pand Kanaalweg 3b met de grond ge
lijk gemaakt. Het ging om een deel
van het in 1956 onder regie van prof.
dr.ir. Willem Schermerhorn gebouw
de complex voor ITC, KLM Aerocarto
en MD met onder andere stabiele
vloeren voor fotogrammetrische
instrumenten.
Literatuur
Samenvatting
Ukbasis Loenermark, van instrument tot monument (2)
Summary
Calibration base line Loenermark, from instrument tot monu
ment (2)
Base de calibration Loenermark, de
I'instrument au monument
GEO-INFO 2008-9
