subsets van standaarden gedefinieerd of aanvullende velden beschreven. Bovengenoemde standaarden definië ren de infrastructuur voor informatie uitwisseling. Een aanpalend aspect hiervan is de semantiek: wat is de be tekenis van een ruimtelijk object in de database? Dit is met name voor objec ten in de ondergrond een belangrijk punt. Immers, voor een grondroerder is het belangrijk te weten of een lijn slechts één kabel of een kabelstraat met een bepaalde breedte weergeeft. Hiertoe is binnen het GIMCIW-project een uitbreiding gemaakt op de be staande semantische standaarden, zo dat deze informatie beter beschreven kan worden. Wie meer wil weten over de resultaten van het GIMCIW-project verwijzen wij graag naar de website van de project groep: gimciw.nitg.tno.nl 3D geo-informatie: een geval apart Tijdens het GIMCIW-project bleek dat met bestaande standaarden en technie ken 2D-data prima met andere partijen uit te wisselen is. Veel standaarden zijn ontstaan in de GIS-wereld en kennen een goede koppeling met GIS-systemen en ruimtelijke databases. In de praktijk van een civieltechnisch werk blijkt ech ter dat veel data een driedimensionale component heeft. Vaak is deze data ook Fig. 1. Links de fases in een civieltechni sche infrastructureel project. Rechts de data uitwisselings stromen binnen één fase en tussen de fases in. opgeslagen in CAD-bestandsfbrmaten. Denk hierbij aan bij voorbeeld ontwerptekeningen van viaducten. Dit soort driedimensionale CAD-data verschilt in een aantal opzichten van de GIS-data zoals die toegepast wordt in web services. Uiteraard zijn er in de praktijk vele conversiesla gen mogelijk. Toch zijn er een aantal relevante verschillen aan te wijzen: Het opslagmodel van ontwerptekeningen is vaak CAD-be- standsgeoriënteerd. Veel CAD-software biedt tegenwoordig ondersteuning voor opslag in databases, maar in de prak tijk wordt daar weinig gebruik van gemaakt. Dit in tegen stelling tot GIS-data die wel steeds vaker in een centrale database wordt opgeslagen. De opslag van CAD-data in be staande ruimtelijke databases is lastig als complexe geome- trieën gebruikt worden zoals spheres, cones en B-splines. In de meeste CAD-bestanden ontbreekt de vastlegging van topologie. Dit probleem zorgt al voor vele jaren voor hoofdbrekens bij de omzetting van traditionele CAD-lij- nen naar GIS-objecten. Door het ontbreken van topologie kan niet gegarandeerd worden dat vier losse lijn stukken gezamenlijk ook daadwerkelijk een vlak vormen. In de GIS-wereld wordt de semantiek van data zeer belang rijk gevonden. Voor veel sectoren is deze semantiek ook als standaard vastgelegd. Eén van de voordelen hiervan is dat data en presentatie strikt van elkaar gescheiden blijven. In CAD-bestanden wordt tot op heden zelden een seman tisch datamodel gedefinieerd, de betekenis van objecten kan dan afgeleid worden uit de categorisatie (bijvoorbeeld op laagnaam) en een combinatie van tekenstijlen. CAD-bestanden kennen een rijkere collectie basisgeome- trieën dan die gebruikelijk zijn in GIS-bestanden. Denk hier bij aan ellipsen en bepaalde 3D-vormen. CAD-bestanden zijn meestal in een lokaal stelsel, hetgeen de inpassing in een grootschalig uitwisselingssysteem bemoeilijkt. Daarnaast kan het in het geheel ontbreken aan een definitie van een coördinatensysteem. 339 Civiel Infrastructureel Project Volgende fase Vorige fase Civiel Infrastructureel Project Partij 3 Partij 3 Partij T Partij 2 Sloop Verkenning Beheer en onderhoud Planning Ontwerp Uitvoering GEO-INFO 2008-9

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2008 | | pagina 29