Verslag van de i6de LIBER Groupe des Cartothécai res Conferentie
Europese kaartbeheerders kijken naar de toekomst
vier mogelijke toekomstscenario's uitge
werkt die op de laatste congresdag gepre
senteerd zouden worden. De drijvende
krachten die gesignaleerd werden wa
ren enerzijds het spanningsveld tussen
papieren kaarten en (digitale) geodata
en anderzijds het spanningsveld tussen
centralisatie en decentralisatie.
De ochtendsessie van de tweede dag
vond plaats op de Vrije Universiteit en
was gewijd aan kaartgebruik in onder
wijs. Drie onderwijsprojecten werden
gepresenteerd. Een groot project om
trent de 'Gough Map' waar allerlei digi
tale toepassingen op deze middeleeuwse
kaart van Groot-Brittannië werden uit
gevoerd51, een mastercursus over de col
lectie Bodel Nijenhuis en een project
met een serie Bonnekaarten waarop de
gebieden die onder de Natuurschoon-
wet (1928) vielen waren ingetekend. De
ze serie kaarten van heel Nederland zijn
jaren geleden door een onderzoeker in
een afvalcontainer gevonden en tot twee
jaar geleden onder zijn bed bewaard! In
het project zijn de gebieden op de kaar
ten in een GIS verwerkt en geanalyseerd.
Binnenkort zijn deze kaarten toeganke
lijk via internet.
's Middags was er een postersessie annex
kaartenmarkt in het nieuwe gebouw
van de Bijzondere Collecties van de Uni
versiteitsbibliotheek Amsterdam. Naast
posters van verschillende projecten en
nationale rapporten waren er kraampjes
van diverse uitgeverijen, antiquariaten
en GIS-bedrijven. Ook werden er rond
leidingen door het nieuwe gebouw van
de Bijzondere Collecties van de Univer
siteit van Amsterdam gegeven en was
er de mogelijkheid om de indrukwek
kende, door Jan Werner samengestelde,
tentoonstelling Atlas Maior - De wereld
volgens Blaeu' te bekijken.
De derde dag van de conferentie vond
plaats in het nieuwe Forumgebouw van
de Wageningen UR, waar ook de univer
siteitsbibliotheek gevestigd is. In de och
tendsessie stonden nieuwe methoden
voor beschrijving en opslag van geogra
fische en lcartografische data centraal.
Eén van de sprekers, Marco van F.gmond
(Universiteit Utrecht), ging in op het
Van 1 tot en met 4 juli 2008 vond in Amsterdam de 16de
conferentie plaats van de Groupe des Cartothécaires van
LIBER, de Europese organisatie van onderzoeksbiblio-theken.1'
Het centrale thema van de conferentie was de toekomst van
de kaartenbibliotheek en de kaartbeheerder. Ferjan Orme-
ling leidde de conferentie in met een op zijn afscheidsrede
(als hoogleraar lcartografie in Utrecht) voortbordurende le
zing, waarin hij de veranderende wereld van geo-införmatie
schetste. Van kaartbeheerders verwacht hij dat zij in staat zijn
om klanten te adviseren op het gebied van compleetheid, ac
tualiteit, nauwkeurigheid en metadata van kaarten. In een di
gitale wereld moeten zij meer en meer op de hoogte zijn van
wat er via internet toegankelijk is en moeten zij met geografi
sche informatiesystemen kunnen werken. De tweede spreker
op de eerste ochtend in het Stadsarchief Amsterdam was Peter
Korsgaard van de Deense topografische dienst en kadaster, die
volledig digitaal werken en geen papieren kaarten meer pro
duceren. Oude edities van kadastrale kaarten zijn op internet
toegankelijk gemaakt.2' Christopher Fleet (National Library of
Scotland) presenteerde een mooie techniek van digitale in
dexkaarten voor kaartseries3' en schetste een toekomst waarin
het web het enige communicatiekanaal voor kaartbeheerders
wordt. Arnold Bregt (Wageningen UR) besloot het ochtendge
deelte en ook hij schetste een digitale toekomst. Als belang
rijkste ontwikkelingen onderscheidde hij de virtualisering van
het kaartbeheerdersberoep, een verschuiving van digitale data
en projecten naar een digitale infrastructuur, waarbij hij van
mening was dat kaartencollecties deel moeten gaan uitmaken
van de Europese SDI (Spatial Data Infrastructure) Inspire, een
ontwikkeling van schaarse naar ambigue ruimtelijke gegevens
en een verschuiving van onderzoek naar kaarten naar onder
zoek mèt kaarten. Als voorbeeld noemde hij het Nederlandse
project 'Venster op de Vecht'.4' Nu het toekomstbeeld van de
digitale kaartenzaal was geschetst was het tijd voor discus
sie. In een workshop, een novum bij deze conferentie, werden
Groepsfoto van de
Europese kaart
beheerders in het
Stadsarchief
Amsterdam.
Martijn Storms
".onservator kaar
ten en atlassen
van de Universi
teitsbibliotheek
Leiden
1) liber.gdc.2008.googlepages.com: Op deze website zijn ondermeer de
nationale rapporten van de deelnemende Europese landen te lezen.
2) arkiv.kms.dk/mpn
3) www.nls.uk/maps
4) www.vensteropdcvecht.nl
5) 143.1.17.30.60/website/GoughMap/viewer.htm
GEO-INFO 2008-9
