tingstad. Ook na die periode speelde
Blokzijl een rol van betekenis. De eco
nomie dreef in eerste instantie op de
verscheping van turf uit de omgeving
naar Amsterdam. De laatste veertig
jaar is het toerisme de kurk waarop
de lokale economie drijft. Al redene
rend en combinerend kan men tot
dergelijke conclusies komen.
(Geo)visual analytics
De ontwikkelingen rond visual analy
tics zijn geïnitieerd via de publicatie
van een onderzoeksagenda. Deze pu
blicatie 'Illuminating the Path: The
Research and Development Agenda for
Visual Analytics' (Thomas and Cook
2005) is beschikbaar via nvac.pnl.gov/
agenda.stm#book. De agenda concen
treert zich op een viertal velden die
samen het totale proces definiëren.
Het gaat hierbij om het analytisch
redeneren, visuele representaties en
interactie technieken, gegevens repre
sentaties en transformaties, alsook de
productie, presentatie en disseminatie
van de resultaten.
In de Verenigde Staten zijn voor de uit
voering verschillende regionale onder
zoekscentra opgericht (nvac.pnl.gov).
Ook in Europa heeft visual analytics
een voet aan de grond gekregen. On
langs is onder leiding van het Duitse
Frauenhofer Instituut (Darmstadt)
het EU-project VISMASTER van start
gegaan. Het ITC is een van de Neder
landse partners, met vanzelfsprekend
aandacht voor de geo-informatie. Ove
rigens werkt het ITC in het kader van
een RGI project ook al ruim een jaar
aan een project geovisual analytics.
Hierbij wordt samengewerkt met een
aantal Europese partners en één Ame
rikaanse partner. De Europese partners
maken ook deel uit van het VISMAS
TER project. De Amerikaanse partner
is één van de eerdere genoemde regio
nale onderzoekscentra: NEVAC (North
East Visualization and Analytics Cen
ter) geleid door het Geovista Lab van de
Penn State University (www.geovista.
psu.edu/NEVAC/). Uit dit lab stamt ook
de vertaalslag van 'visual analytics'
naar 'geovisual analytics' De officiële
definitie luidt: de wetenschap van ana
lytisch redeneren en het nemen van
besluiten op basis van geografische
informatie, gesteund door interactieve
visuele interfaces, computationele mo
dellen, kennis constructie, representa
tie- en management strategieën.
Fig. 3. Werken met
de kaart:
d) redenatie.
Hieronder een korte beschrijving van de eerder genoemde
vier onderwerpen uit de onderzoeksagenda.
Analytisch redeneren. Het betreft toepassen van technieken
die resulterende inzichten onmiddellijk kunnen inzetten
hij het beoordelen van situaties, het plannen van scenario's
en bij het nemen van besluiten. Centraal staat het verzame
len van bewijsmateriaal, en genereren van interferenties en
het formuleren van verklaringen door het vergelijken van
allerlei materiaal.
Visuele representaties en interactie technieken. Hierbij wordt ge
bruik gemaakt van de combinatie van allerlei visualisaties,
inspelend op het menselijke vermogen om via de ogen en
hersenen grote hoeveelheden informatie te kunnen zien,
exploreren en begrijpen. De kaarten en ander grafische
representaties fungeren als het ware als een tijdelijke op
slag van gegevens om het geheugen te ontlasten. Tijdens de
discussies kunnen allerlei annotaties op de kaart gemaakt
worden.
Gegevensrepresentaties en transformaties. De beschikbare en te
integreren gegevens vertonen vaak een grote variëteit in
kwaliteit, resolutie en zijn meestal ook onvolledig. De be
schikbare technieken moeten die conflicterende en dyna
mische data zodanig kunnen converteren en representeren
zodat ze de analyses en visualisaties ondersteunen.
Productie, presentatie en disseminatie. Tenslotte moeten me
thoden en technieken ter ondersteuning van versprei
ding van de resultaten van de analyse beschikbaar zijn.
Deze communicatie moet plaats kunnen vinden in de
juiste context en naar gevarieerde doelgroepen. Met ande
re woorden, het 'eindproduct' moet worden uitgelegd aan
directe collega's, het brede publiek en bovenal de politici.
Een voorbeeld van geovisual analytics
Om het geovisual analytics proces te illustreren volgt hier
een zeer eenvoudig voorbeeld gebaseerd op een hardloop
dataset. Beschikbaar is een GPS track van een negen kilome
terloop. Van de GPS data is de snelheidinformatie afgeleid.
Daarnaast zijn tijdens de loop hartslaggegevens van de lo
per verzameld.
Zowel hartslag als snelheid zijn in de grafiek onder de kaart
in figuur 4a weergegeven. De kaart toont de loop. Uit de
grafiek blijkt geheel volgens verwachting dat de hartslag-
Waarom Blokzijl?
Vestingstad?
(verdediging tegen
Spanjaarden 1581)
Haven? (polder sinds 1942)
Economie? (Turf voor Amsterdam, nu toerisme)
GEO-INFO 2008-10
