Z
'«SI
Fig. 8. Vlakverdeling a la Escher.
Fig. 10. Herhaling.
boog, de zuil en andere 'zuivere' beli
chamingen van symmetrie, regelmaat,
evenwicht en proportie.
Het christendom nam de principes
van de gewijde geometrie over (soms
zonder dat de opdrachtgevers dit be
grepen of zelfs maar wisten) en ge
bruikte deze in zijn eigen pogingen
om het goddelijke te belichamen en te
vereren. Vanaf de tijd van de go
tische kathedralen ging de
gewijde geometrie in de
bouwkunde hand in
hand met de beel
dende kunst als
integraal onder
deel van de chris
telijke kerken. De
bouw stond onder
leiding van de zo
genaamde 'meester
van het werk'. Iedere
meester bepaalde zijn
eigen unieke geometrie,
waarmee al het volgende dien
de te harmoniëren. Een onderzoek
van de kathedraal van Chartres heeft
onthuld dat tijdens de bouw negen
verschillende meesters bezig waren.
Het werk van de negen weerspiegelt
een metafysisch en spiritueel karak
ter dat getuigt van een hoge graad
van ontwikkeling en wereldwijsheid.
Deze bouwmeesters waren dus zowel
bouwers als denkers. Echter, vóór de
Renaissance was een dergelijk gedach
tegoed - omdat het zo heterodox was
en putte uit niet-christelijke bronnen
- uiterst gevaarlijk voor haar aanhan
gers, die daarom tot geheimhouding
verplicht waren.
Bijgevolg zou een esoterische traditie
van 'ingewijde' meesters binnen de gil
den van operatieve steenhouwers zijn
ontstaan. Hier lag dan het zaad voor
wat later de 'speculatieve' vrijmetse
larij zou worden genoemd. Binnen
deze esoterische traditie van ingewijde
meesters was de gewijde geometrie
van het allerhoogste belang: een mani
festatie van het goddelijke.
Voor zulke mensen was een kathedraal
meer dan een godshuis. Maar hoe en
waar specificeerde God zijn eisen? De
gewijde geometrie verschaft alleen
de algemene principes, de hieraan
ten grondslag liggende wetten. Maar
die context was er! In het Oude Testa
ment, waarin God naar men dacht zijn
gelovigen precies en specifiek had ge-
instrueerd, zijn eigen blauwdruk had
getekend. Deze context was de bouw
Fig. 9. Escher.
Fig. 11. Herhaling van patronen.
CEO-INFO 2009-1
"O
o
