Wij werken
nu aan
Glaasje onder tentoonstellingsposter.
Bij de dus op 8 maart gesloten tentoon
stelling verscheen: 'Romeyn de Hooghe.
De verbeelding van de late Gouden
Eeuw', onder redactie van Henk van
Nierop e.a. Het werd uitgegeven door
Waanders Uitgevers, Zwolle, in samen
werking met de Bijzondere Collecties
van de Universiteit van Amsterdam, telt
312 pagina's, is rijk geïllustreerd en kost
39,95. (ISBN: 978-90-400-8557-4).
Adri den Boer
ELECTRABEL
ADVERTENTIE
betaald en etser De Hooghe wel 2000
pond! Hameleers toonde een trans
criptie van de rekening voor Rijnland
van de herziene overzichtskaart van
1687. Bij een totaal van 2200 pond re
kende De Hooghe maar 160 pond voor
'meeten, lettersnijden enz.'. Update
van zo'n waterschapskaart betekende
vooral het actualiseren van de familie
wapens van de bestuurlijke elite... Het
aantal stadsprofielen - een randgebied
van de kartografie - van De Hooghe is
enorm en mooi.
Hoog- en diepdruk
'Romeyn de Hooghe als boekillustra
tor' was de titel van de lezing van dr.
Piet Verkruijsse (gepensioneerd hoofd
docent UvA). Hij startte met de relati
verende opmerking dat voor De Hoog
he prenten en kaarten beide etsen
waren van eenzelfde procédé. Waren
die als losse diepdrukvellen gemak
kelijk te drukken, anders was dat bij
boeken met tekst en illustraties op de
zelfde pagina's. Ten tijde van de vroe
gere houtsnedeplaatjes ging dat in één
drukgang met de tekst. Sinds de fij
nere koperplaten voor illustraties had
men daarvoor een diepdrukgang én
voor de tekst een hoogdrukgang. Hoe
er bij die twee drukgangen werd gepo
sitioneerd of aangelegd is onduidelijk.
Verkruijsse liet zien dat de plaatjes ook
weieens scheef tussen teksten kwamen
en ook dat etsers wel vergaten om in
spiegelbeeld te werken. 'Dat de persen
moeten draaien is niet alleen zo bij
geldpersen', zo betoogde de spreker
nog bij een werkvolkrijke prent van
een drukkerij.
Expositie en boek
Hoofdconservator drs. Garrelt Verhoe
ven (UB Amsterdam) gaf vervolgens
een uiteenzetting over de expositie.
Volgens hem kon die alleen exempla
rische voorbeelden van de veelzijdig
heden van De Hooghe bevatten. Bij Bij
zondere Collecties was het onderwerp
'De Markt' en in het Allard Piersonmu-
seum 'Werken in Opdracht'. De gra
fisch kunstenaar De Hooghe ontwierp
ook bokalen, bekers en zelfs fonteinen
van Het Loo. Aansluitend werden de
exposities met onder andere de kaart
van Rijnland van 1687 bewonderd. Tot
slot kon bij een glaasje in het Muse
umcafé worden geconstateerd dat ook
deze werkgroep onder de vlag van GIN
tekenend is voor de breedte van die
vereniging.
Anoniem portret van 'pictor doctus' (geleerd
kunstenaar) Romeyn de Hooghe.
'Cartografische hoogstandjes'
Werkgroepvoorzitter drs. Mare Hame
leers (Stadsarchief Amsterdam) hield
een inleiding over 'De cartografische
hoogstandjes in het oeuvre van Ro
meyn de Hooghe' (cartografisch stond
spellingsgetrouw, maar in weerwil
van de naam van de werkgroep ook
in het programma met een c!). Ook hij
schreef een bijdrage in het boek. Ha
meleers memoreerde dat De Hooghe,
naast dat hij een tekenschool runde,
wel 4300 gravures en etsen maakte.
Daar zaten ook kaarten bij. De spreker
onderscheidde vijf kaarttypen in het
werk van De Hooghe:
1. grote overzichtskaarten;
2. atlaskaarten;
3. nieuwskaarten;
4. kaarten in boeken;
5. stadsprofielen.
Als voorbeelden van overzichtskaarten
werden kaarten van Delft, Haarlem,
Rotterdam en Rijnland getoond. De rol
van De Hooghe was daarbij heel divers.
Bij de kaart van Delft was hij de jong
ste van de drie betrokken graveurs; hij
mocht maar twee fragmenten etsen en
daar was hij boos over. Bij de genoem
de kaart van Haarlem was hij alles:
zelfs uitgever. In 1694 kreeg Johannes
de Vou als ontwerper van de bekende
stadskaart van Rotterdam 100 pond
Kaartdecoratie van R. de Hooghe.
Advertentie Electrabel in diverse lande
lijke dagbladen. 'Het maatschappelijk
belang van ons vak wordt er prachtig
in gesymboliseerd', aldus René van der
Schans.
CEO-INFO 2009-3
