Geo-Info in Onderzoek en Onderwijs
Overheid heeft markt nodig:
vooral voor capaciteit en innovatie
Jurgen ten Siethof
De Nederlandse geo-sector is recent op
nieuw in kaart gebracht, en wat blijkt:
de sector is in een jaar tijd met 17% ge
groeid. In de internationale geo-sector
behoort een aantal Nederlandse bedrij
ven tot de top. Daarmee kan onze tak
van sport als een belangrijk exportpro
duct worden gezien. Blijkbaar is er in
ons land een goede voedingsbodem
voor innovatie in de geo-sector. Eerder
heb ik al eens aangegeven dat wij ons
als 'Nederland Geoland' internatio
naal kunnen profileren als een ware
geo-valley.
Die goede voedingsbodem voor inno
vatie kan worden toegeschreven aan
de Nederlandse ondernemingsgeest,
maar ook aan de sociaal-geografische
aard van ons land. Door de hoge bevol
kingsdichtheid en de grote druk op het
ruimtegebruik is er immers behoefte
aan betrouwbare, nauwkeurige en ac
tuele geo-informatie, in welke vorm
dan ook. Zowel de overheid, bedrijven
als steeds meer consumenten vragen
om plaatsgebonden informatie, maar
dan wel op een schaal die bij ons land
past.
Die geo-informatie moet steeds meer
volledig, actueel en grootschalig zijn,
want voor je het weet ligt er een weg-
tracé dwars door een woonblok, in
plaats van op gepaste afstand er naast.
In al dat gepuzzel in de ruimte kan
ons kleine land toch groot zijn. En hoe
meer er wordt gepuzzeld, hoe meer
behoefte aan instrumenten om dit ge-
puzzel op een professionele manier uit
te voeren.
Bovendien zijn we gezegend met een
groot aantal zelfstandige overlieids-
partijen, die graag ieder de puzzel op
hun eigen manier in stukjes willen
verdelen. De geo-bedrijven spelen daar
handig op in, met het ontwikkelen van
een grote diversiteit aan diensten en
producten. Een ideaal klimaat voor ver
dergaande innovatie zou je zeggen...
Toch zit er ook een keerzijde aan de
zelfstandigheid van al die overheden
en bestuursorganen. Doordat de spel
regels bij al dat gepuzzel niet eendui
dig en doelmatig zijn, maar al pol
derend worden afgedwongen, speelt
ieder het spel weer op zijn of haar ei
gen manier.
Denk bijvoorbeeld aan de decennia
lange ontwikkeling van de GBKN, en
de implementatie van BAG en WION.
Geconstateerd moet worden dat er
daarbij een grote verscheidenheid is
ontstaan in de manier waarop de ver
antwoordelijken invulling hebben ge
ven aan het product. Gevolg is dat de
marktpartijen worden geconfronteerd
met een grote diversiteit in de vraag
stelling, waardoor de vereiste schaal
voor efficiënte innovatie niet wordt
bereikt. Daarbij vertaalt een deel van
de overheden en bestuursorganen de
verantwoordelijkheid voor een bepaal
de taak direct naar het zelf uitvoeren
van de betreffende taak. Dit geeft nog
meer onzekerheid bij marktpartijen.
Een succesvolle innovatie kan immers
plotseling haar marktwaarde verliezen
als overheidspartijen de betreffende
activiteit zelf gaan doen. GeoBusiness
Nederland heeft recent door KplusV
Organisatieadvies laten inventariseren
wat de mogelijkheden voor innovatie
zijn bij de bijhouding van de GBKN
en de overgang naar de Basisregistra
tie Grootschalige Topografie (BGT). In
dit onderzoek is duidelijk gebleken
waar bovengenoemde versnippering
van verantwoordelijkheid en verschil
in belangen toe heeft geleid. We heb
ben nu een GBKN (het gedetailleerde
'kaartje van Nederland'), die niet com
pleet, niet eenduidig en niet actueel is,
en op beheergrenzen niet aansluit. Nu
is deze situatie nog wel te verklaren,
gezien de wijze waarop de GBKN histo
risch tot stand is gekomen. Deze struc
tuur is immers al polderend ontstaan
in het predigitale tijdperk.
De inventarisatie van KplusV toont ook
aan dat het nu heel anders zou kun
nen, vooral door gebruik te maken van
innovatieve technieken, die bij toepas
sing op grote schaal een grote meer
waarde hebben.
Bij de overgang naar de BGT ligt er een
unieke kans om een structuur neer te
zetten, waarbij deze grootschalige in
novatieve technieken optimaal benut
kunnen worden. Zou het niet getuigen
van modern bestuur, om optimaal op
deze mogelijkheden in te spelen'? He
laas lijkt het organisatiemodel voor
de BGT weer veel op de structuur van
de GBKN en lijlcen we hiermee een
historische kans te missen. Daarom
pleit GeoBusiness Nederland voor een
landelijke productie van de BGT. Voor
de overheid zou dit leiden tot aanzien
lijke kostenbesparingen en een betere
garantie om daadwerkelijk het kwali
teitsniveau te bereiken dat voor een
landelijke basisregistratie als de BGT
nodig is. De overheid heeft voor de im
plementatie van de BGT de markt kei
hard nodig, maar laten we dat samen
zo optimaal mogelijk organiseren. De
innovatiekracht en de steeds schaarser
wordende capaciteit moeten goed be
nut worden.
Voor de hele geo-sector kan dit weer
een impuls zijn op weg naar de Dutch
geo-valley, waarvan we allemaal dro
men...
Jurgen ten Siethof
Voorzitter GeoBusiness Nederland
Met medewerking van:
Wim van Pijkeren -
Bestuurslid GeoBusiness Nederland
Joost Barendrecht -
Voorzitter GeoBusiness Commissie
Markt-Overheid
GEO-IMFO 2009-5
