KVAN-dag met GIS-lijn
Verslag
Informatiesamenleving 2.0
Prof.dr. Valerie Frissen (TNO/Erasmus
Universiteit) hield een keynotelezing
'Informatiesamenleving 2.0: grenzeloze
ruimte of zwart gat?'Na een start met het
YouTube-filmpje 'Shift happens' schetste
ze de voor de archieven dramatische
implicaties van internet: archieven worden
datawolken, het publiek wordt archivaris
en de technologie fungeert meer en meer
als ordenend principe. Toch geloofde zij in
domesticatie van de digitale wereld 'van
wild naar getemd'. En passant signaleerde
zij ook de hoge internetpenetratie in
Nederland, meer dan in Duitsland en
België: 92% van de huishoudens heeft een
pc en 91% heeft internet/Hiermee is het
in het gemiddelde huishouden beter dan
op de dito werkplek en zeker dan op de
schoolplek', zo wist ze. 'E-mailen is voor
jongeren een soort bejaardenchat) zo
luidde haar inleiding op nieuwe rollen van
'active users'en waardecreatie daardoor.
Als voorbeeld van het al ten dele geac
cepteerd zijn daarvan door de archiefwe
reld toonde ze het delen van foto's van
het Nationaal Archief op Flickr. Een site
als beoordeelmijnleraar.nl was wat haar
betreft voor iedere publieke service moge
lijk. Volgens haar zou dat concreet bij het
Kadaster ook tot betere dienstverlening
aan het publiek kunnen leiden! Zonder
zorgen was mevrouw Frissen niet:'Ook
mensen worden wandelende datawolken
en partijen kunnen die gebruiken, dus is
er behoefte aan een nieuw type poort
wachters. Misschien is dat een beetje een
droom van mij, want voor een deel zijn
de ontwikkelingen ons al uit de vingers
geglipt.' Haar geleende slotzin was dan
ook:'Wij kunnen alleen nog op technische
wijze mens zijn.'(In de plenaire sessie was
herhaaldelijk sprake van een spooksheet
met een NAP-peilmerk: iemand uit de
organisatiecommissie bleek mens te zijn
door die als hobby te fotograferen...)
Mammoetkies en DANS
Door Adri den Boer,
redacteur
De Koninklijke Vereniging van Archivaris
sen in Nederland (KVAN) hield op 15 en
16 juni jl. in de Toneelschuur in Haarlem
haar KVAN-dagen 2009. Het thema was dit
keer'Archieven - de ruimte', zeker een van
de drie parallelsessies op de eerste dag,
'Lijn 1: Ruimte als structuur', rechtvaardigt
aandacht in dit blad. Alle presentaties zijn
in te zien op www.kvan.nl,
Congresvoorzitter drs. Erika Hokke (Digital
Display) kon de eerste dag 250 deelnemers
welkom heten. KVAN-voorzitter dr. Fred van
Kan (Gelders Archief) memoreerde in zijn
openingswoord dat,'al hebben we de mond
vol van'digital bom records', de studiezalen
nog vol zitten met bezoekers, bezig met
papieren of gedigitaliseerde papieren
archieven'. E-depots zag hij overigens wel
snel komen. Onder andere uit zijn toespraak
bleek onderscheid tussen archivarissen voor
de statische periode en recordmanagers
voor het dynamische tijdperk.
Peter Doorn van DANS: 'Boek 'Tijd en ruimte' is
bijna klaar.'
28 Geo-lnfo 2009-7/8
Bij de opening van 'Programmalijn 1:
Ruimte als structuur'toonde de sessie
voorzitter vóór een Google Street View
de volgens haar oudste kaart: een in een
mammoetkies ingekerfde plattegrond van
een dorpje aan de rivier in Oekraïne.
De vier sprekers in de GIS-parallelsessie
stemden overeen in hun positieve zelf
beeld, maar waren verder heel verschillend.
'Geografie, gegevens en geschiedenis'
was het onderwerp van dr. Peter Doorn
van DANS (Data Archiving and Netwoking
Services). Patronen die voorheen verbor
gen bleven in onoverzichtelijke databases,
kwamen tot uiting sinds die geografisch
werden gevisualiseerd, zo was kortweg
de GIS-motivatie voor historici sinds het
midden van de jaren negentig. De spreker
had drie subthema's: het RGI-project 331
Alfa-geo, NL-GIS en het Alfalab.
Alfa-geo inventariseerde wat geestes
wetenschappers met geo doen en waar ze
behoefte aan hadden: een geodataloket
NL.Taalkundige sheets toonden bijvoor
beeld de afstand van 156 dialecten tot wat
tegenwoordig het'Algemeen Nederlands'
heet, een voornamenprofielkaart en de
lokalisering van de taal van middeleeuwse
klerken. ('Hoe spelde men Willem?') Van
prof.dr. Menno-Jan Kraak (ITC) werden
visualisaties van de veldtocht van Napo
leon naar Rusland bewonderd. Trots was
spreker nog op het DANS-succes dat
Topiovector voor wetenschappers gratis
beschikbaar werd gesteld (inmiddels is
dat in bredere zin zo). Het middels dit RGI-
project uit te geven boek'Tijd en ruimte'
Tussenstop op route van NS-station naar Filmhuis.
