De toegevoegde waarde van Galileo dus bijna een complete constellatie van 24 satellieten. GLONASS werkt volgens een iets ander principe dan GPS en Galileo; de laatstge noemde systemen gebruiken het zoge naamde Code Division Multiple Access (CDMA), wat betekent dat iedere satelliet een eigen unieke code uitzendt, waar mee deze geïdentificeerd kan worden. GLONASS maakt gebruik van Frequency Division Multiple Access (FDMA), waarbij iedere satelliet op een iets andere fre quentie uitzendt. In tabel 2 is dat weer gegeven door middel van de factor k_f, waarbij k afhangt van de satelliet. Er wordt nu overwogen om ook over te stappen op CDMA vanwege de interoperabiliteit van de verschillende systemen. Rusland wil behalve op de huidige Li- en L2-band ook op de L3-band gaan uitzen den, en men is in onderhandeling om ook op L5 te gaan uitzenden; zie tabel 2. Net als Galileo zullen de nieuwe generatie GLO- NASS-satellieten (gelanceerd vanaf 2010) integriteitsinformatie gaan meesturen. Compass China is in het afgelopen decennium niet alleen een steeds belangrijkere speler in de wereldeconomie geworden., maar ook in de ruimtevaart wil het land een rol gaan spelen. Daar past ook een eigen satelliet navigatiesysteem bij. Compass (ook wel bekend als Beidou-2) moet China's eigen onafhankelijke GNSS worden, bestaande uit 35 satellieten, waarvan er vijf alleen regionaal beschikbaar zullen zijn. Com pass zal waarschijnlijk tien verschillende diensten gaan aanbieden, waarvan vijf vrij beschikbare (open) diensten. De signalen zullen in vier frequentiebanden worden uitgezonden; zie tabel 2 en fig. 3. Ook Com pass zal het CDMA-principe toepassen. GNSS in de nabije toekomst Tabel 3 geeft een overzicht van het aantal GNSS-satellieten dat op dit moment beschikbaar is, en het geplande aantal in de komende jaren. Er zijn nu 56 satel lieten, maar in de komende jaren kan dat aantal oplopen tot boven de honderd. Fig. 5 laat zien wat dat betekent voor het aantal zichtbare satellieten: in Delft zullen dan gedurende het grootste deel van de dag meer dan twintig satellieten tegelijk zichtbaar zijn. Voor GNSS-plaatsbepaling heb je tenminste vier satellieten nodig, en op dit moment zijn er gemiddeld zeven tot acht tegelijk zichtbaar. Voor ieder systeem is in tabel 3 ook aange geven wanneer het volledig operationeel moet zijn. Voor GPS gaat het dan om het gemoderniseerde systeem. Compass moet al in 2012 regionaal operationeel zijn, dat wil zeggen in China en omstreken. GlOVE-satellieten Het aantal toepassingen van GPS is in de afgelopen vijftien jaar explosief toegeno men, mede dankzij de ontwikkeling van differentiële relatieve plaatsbepaling. Voorbeelden van toepassingen zijn: - Geodetische toepassingen: handha ving referentiestelsels, landmeetkun dige toepassingen. - Navigatie van voertuigen (te land, ter zee en in de lucht) en baanbepaling van satellieten. - Deformatiemetingen: zowel bodemda ling als horizontale verplaatsingen door plaattektoniek. Meteorologische toepassingen: de atmosferische vertraging van een signaal is een maat voor de hoeveel heid waterdamp in de atmosfeer. Tabel3: Aantal (geplande) GNSS-satellieten. FOC: full operational capability. IOV: In-Orbit Validation. GPS GLONASS Galileo Compass totaal operationeel mei 2009 32 19 2* 3 56 nog te lanceren 2010 >3 >8, FOC 1* 4, IOV 9 >60 2011-2014 7 7 26 23? >80 2014 FOC 7 FOC 23? >80 totaal na 2015 24 24 30 35, FOC >100 0.25 aantal satellieten Figuur 5: Aantal zichtbare GPS-, GLONASS- en Galileo-satellieten als percentage van de dag, uitgaande van volledige nominale constellaties. Geo-lnfo 2009-7/8 7

Digitale Tijdschriftenarchief Stichting De Hollandse Cirkel en Geo Informatie Nederland

Geo-Info | 2009 | | pagina 9