Validatie
RO-software certificering
Ervaringen
Implementatiebegeleiding
van het beheer naar de combinatie van
Kadaster en Geonovum.
Open source
Het systeem van RO-Online is geheel
gebaseerd op open source componen
ten. De database is PostGIS. De services
worden geleverd door Deegree compo
nenten. De webviewer maakt gebruik van
Flamingo. De'Validator', die controleert
op correcte geometrieën, maakt gebruik
van de Java Topology Suite. Ook voor de
ontwikkeling van het systeem zelf wordt
gebruik gemaakt van diverse open source
tools.
Het gebruik van open source tools levert
een zeer goede ondersteuning op van de
open standaarden. De keuze voor open
source is overigens niet bewust. Bij de
aanbesteding is gekeken naar een com
binatie van factoren. De projectaanpak
van Logica en de Total Cost of Ownership
waren voor de aangeboden oplossing net
iets beter dan andere partijen (aanbieders
van gesloten en open source software).
In de tijd van DURP waren het de ont
vangende partijen die fouten of omis
sies in digitale plannen aanpasten. De
bronhouder of softwareleverancier bleef
veelal onbekend over de incorrecte
toepassing van de standaarden. Maar met
authentieke en juridisch bindende digitale
plannen is dat uit den boze. De bronhou
der is verantwoordelijk voor de kwaliteit
en de daadwerkelijke interoperabiliteit
van zijn plannen. De bronhouders moeten
er dan ook op kunnen vertrouwen dat de
software de standaarden goed onder
steunt. Het hebben van valide plannen is
een harde voorwaarde, waaraan juridische
en inhoudelijke consequenties kleven.
Validatie biedt extra waarborgen voor
een correct en consistent gebruik van de
standaarden. Er is een online'Validator'
(validator.ruimtelijkeplannen.nlen dit is
hét controle-instrument voor de techni
sche juistheid van digitale RO-plannen.
Het instrument controleert op verplichte
velden en op interoperabele geometrische
definities. De beleidsinhoudelijke juistheid
van de plannen wordt niet gecontroleerd.
Dit instrument is ook van groot belang
voor RO-Online, omdat alleen plannen
die gevalideerd zijn 'toegang' krijgen tot
RO-Online.
De Validator zal door Geonovum ook inge
zet worden voor de validatie van andere
NEN36io-uitwisselingsmodellen.
Zoals aangegeven is er een goede
samenwerking met marktpartijen die
de standaarden implementeren in de
RO-software-applicaties. Geonovum - als
beheerder van de RO-Standaarden -
betrekt de softwareleveranciers bij de
ontwikkeling van de standaarden en
zij worden zo tijdig en zoveel mogelijk
geïnformeerd.
De nieuwe Wro-software verschilt qua
opzet soms van de oude DURP-software.
Tijdens DURP was deze veelal beperkt
tot de codering van plannen. Sommige
leveranciers ondersteunen het integrale
RO-proces met een digitale planvoorraad
en beheer. Ook heeft de certificering (of
conformiteitstoets) zijn intrede gedaan.
Bij certificering gaat het om de waarborg
dat RO-software voldoet aan de minimale
eisen die uitwisseling mogelijk maken.
De toetsing vindt plaats op de technisch
juiste toepassingen (syntax) van de RO
Standaarden en op de IT-communicatie:
wordt dit bestand met de juiste informatie
verstuurd en komt het met de juiste
informatie ook weer elders aan?
Nu het gehele systeem anderhalfjaar
draait hebben we veel geleerd. Zo blijkt
de rol van de Validator van groot belang.
Deze waakt over de daadwerkelijke inter
operabiliteit, waardoor plannen niet alleen
uitwisselbaar zijn met RO-Online, maar
ook met andere GIS- en C.AD-systemen. De
RO-Standaarden en zeker het gebruik van
GML vragen om nadere werkafspraken,
zodat de daadwerkelijke interoperabiliteit
gewaarborgd blijft. Het verbeelden van
meerdere plannen in één webapplicatie
is geen sinecure, bijvoorbeeld in de
grafische interface en de interactie met
de gebruiker, maar ook omdat nieuwe
bestemmingsplannen oudere slechts
deels overlappen en het oudere beleid
dan deels geldig blijft. Vervelend is het
dat er alleen voor bestemmingsplannen
een verbeeldingsnorm is. Andere plannen
zijn wel gestandaardiseerd, maar niet qua
verbeelding. Momenteel wordt er gewerkt
aan een methode om de verbeelding van
provinciale structuurvisies op te pakken.
Zoals aangegeven in het kader, staat het
werkelijke gebruik van OGC-services in
operationele processen nog in de kin
derschoenen en is de echte kennis ervan
beperkt.
De begeleiding van het ministerie van
VROM duurt nog voort tot medio 2010.
Een greep uit de diverse implementa
tieactiviteiten is als volgt. Recentelijk
is de Handreiking 'Interbestuurlijke
uitwisseling van digitale ruimtelijke
plannen en besluiten'verschenen. Zie
het Wro dossier op de website van VROM
(www.vrom.nl/wro). Op de site van
Geonovum (www.geonovum.nl/dossiers/
rostandaarden) staat een praktische
werkinstructie 'Valide digitale ruimte
lijke plannen Beschikbaar stellen. Het
'Modelimplementatieplan'kan de basis
vormen voor het implementatieplan van
gemeenten en bevat ook een praktische
checklist voor de te doorlopen stappen.
De helpdesk nieuwe Wro wordt actief
bevraagd (www.senternovem.nl/help-
deskwro of 070 - 373 50 40). Professionals
in de ruimtelijke ordening kunnen in een
online Samenwerkingsruimte ervaringen
uitwisselen. Er is een expertiseteam
met adviseurs operationeel. Zij richten
zich specifiek op de ondersteuning van
gemeenten waar het gaat om de digitale
aspecten, VROM en Geonovum organi
seren in september 2009 vier praktijkda-
gen 'digitale ruimtelijke plannen'. Deze
praktijkdagen liggen in het verlengde
12 Geo-lnfo 2009-9
