Ook geodetisch
monument in Kampen
Landmeter Thomas Berendtsz. kreeg twéé stenen
De stichting De Hollandse Cirkel inventariseert onder
meer geodetische monumenten in Nederland. Voor de
landmeetkundige wereld 'nieuw' is daarbij een tweetal stenen
in de Bovenkerk in Kampen. In het tijdschrift De
Hollandse Cirkel van deze monumentenmaand
september wordt nu gesuggereerd om de in
opbouw zijnde lijst op de website van de stichting
met dat stenenkoppel te verrijken.
Thomas Berentsz.
Grafsteen
Herdenkingssteen
door Adri den Boer,
hoofdredacteur De Hollandse Cirkel
Afb. 2. Grafsteen van 1625 in de vloer van de Bovenkerk te
Kampen, pal bezuiden het orgel
Het bekende boek met landmetersadmis-
sies bevat van de beëdiging van Thomas
Berentsz. (of Berentsen) uit Kampen niet
alleen de datum van 5 februari 1612, maar
ook de tekst van die beëdiging in afbeel
ding en transcriptie (Muller en Zandvliet,
1987):"lck love ende sweere int stuck van
Landmetenge eenen ijderen, des versocht
sijnde, sonder aensien van personen, nae
mijn uuterste ende beste wetenschap gelijck
te doene ende sulx niet te laten, noch te
verswijgen, om lieffnoch om leet, noch om
Eenigerhande saicken, Dat mij Godt alsoe
helpe!" Hetzelfde werk meldt ook zijn aan
stelling in al 1611 voor 100 carolus-gulden
per jaar.'Hij schijnt het goed gedaan te
hebben, want in 1628 krijgt hij 50 gulden
salarisverhoging', aldus een conclusie op
basis van RAO (Regionaal Archief Overijs
sel), St. A., inv.nr. 322 dd 24-10-1618 en dat
jaartal 1628 is dus een zetfout. Hij was in
1625 trouwens al overleden.
Hoewel niet vermeld in onder andere dit
landmeetkundige werk bevinden zich in
de Boven- of Sint Nicolaaskerk te Kampen
twee stenen inzake Thomas Berendtsz. Pal
ten zuiden van het orgel ligt zijn grafsteen
met rechtsboven het grafnummer 78 en
de tekst: ANN01625 DEN 10 MEY IS IN
DEN HEERE GERVST THOMAS BERENTSEN
LANTMEETERVAN OVERYSEL.
Afb. 1. Zicht op de IJssel en de Bovenkerk te Kampen (foto's Mieke den Boer-Snoei)
Op de steen komt verder voor een ovalen
lauwerkrans om een schild waarin het
wapen van Berendtsz., "dat tijdens de
Fransche revolutie is weggekapt", aldus een
in 1935 geschreven stuk. In een van de
vensters van de oude Schepenzaal in Kam
pen bracht men in 1915 zijn wapen weer
aan, zij het in gebrandschilderd glas.
Beroepen komen op grafstenen niet vaak
voor en indien wel, dan zijn het veelal niet
de minste. De bekendste grafsteen van een
landmeter - zelfs met een afbeelding is
die van Willem Jansz. uit 1558 in de kerk van
het Zeeuwse Baarland. Op initiatief van het
Landmeetkundig Gezelschap Snellius werd
deze in 1965 herplaatst (Pouls, 1997)-
"Toen het 10 Mei 1935 juist 310 jaar
geleden was, dat Berendtsz.' stoffelijk
overschot in onze Bovenkerk werd bijgezet,
meende het Bestuur der Stichting Campen
ook de nagedachtenis van dezen man te
moeten eren."Zo begon de voorzitter
van de stichting Campen, A.J. Reijers,
hoofdopzichter van Gemeentewerken en
kenner van oude gebouwen van Kampen,
zijn bijdrage over Berendtsz en zijn twee
stenen in de eerste Kamper Almanak
na de onthulling van de nieuwste steen
(Reijers, 1936). In 1909 en 1934 waren al
gedenkstenen in de Bovenkerk geplaatst
voor klokkengieter Geert van Wou en
30 Geo-lnfo 2009-9
