mmmm
Historische introductie op
de geo-basisregistraties
Twee eeuwen geleden
ontstond de opmaat voor
de adressenregistratie
NUP
GTOEON
nfefase Ingebruikname
Ingeïwirfknane
Befteerfase
het stelsel van basisregistraties van de
e-overheid.'Eenmalige gegevensverstrek
king, meervoudig gegevensgebruik'is
een belangrijk kabinetsstreven. Hantering
van dit principe bij de inrichting van de
werkprocessen en gegevenshuishouding
van de overheid leidt tot:
Relaties in het Geo-domein versie oktober 2008
Ob"HE5
SSsF-ww- g SSSSl.
Fig. 2. het stelsel van basisregistraties
verbetering van de dienstverlening
van de overheid;
vermindering van administratieve
lasten voor burgers en bedrijven;
meer efficiëntie en dus kostenbespa
ringen binnen de overheid;
verbetering van de handhaving van
wet- en regelgeving.
Naast het feit dat de individuele basisregis
traties en hun onderlinge inhoudelijke rela
ties moeten worden gerealiseerd (onder
verantwoordelijkheid van verschillende
ministeries) wordt onder verantwoordelijk
heid van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken ook gewerkt aan gemeenschap
pelijke voorzieningen, zoals een Gemeen
schappelijke Ontsluiting Basisregistraties,
een Overheids Service Bus en een gemeen
schappelijke TerugMeldFaciliteit. Belangrijk
is het feit dat met het stelsel van basisre
gistratie ook relaties worden gerealiseerd
tussen de geo-basisregistraties en de meer
administratieve basisregistraties zoals de
basisregistraties voor personen (GBA) en
bedrijven (nieuw handelsregister). Geome
trie en administratie raken mede hierdoor
steeds meer geïntegreerd.
In dit artikel zal verder worden ingegaan
op het onderdeel basisregistraties. Na een
BRK&T
Voorbereidingsfase
omw»ptase|g
MMW
Fig. 4. de tijdslijnen van de geo-basisregistraties
korte historische introductie wordt per
basisregistratie stilgestaan bij de doelstel
lingen en de stand van zaken.
De historie van onze registratiesystema
tiek gaat zo'n twee eeuwen terug. De
Fransen veroverden Nederland en om de
Franse soldaten te helpen bij het vinden
van hun inkwartieradres, kregen huizen
voor het eerst een nummer. Twee eeuwen
geleden ontstond
dus reeds de
opmaat voor de
adressenregis-
tratie. Begin 19e
eeuw werd ook
het heffen van grondbelasting volgens de
Franse wet in Nederland overgenomen.
Om een redelijke grondslag te krijgen
voor deze heffing, werd begonnen met
het opmeten, schatten en tenaamstellen
van grondeigendom. De vervaardiging
van een kadaster dus [Kadaster, 2008].
De Franse bezetter voerde rond 1800
Fig. 3. afbeelding uit NORA 2.0: elektronische over
heid als dienstverlener
ook de burgerlijke stand in. Er werden
geboorte-, huwelijks- en overlijdensakten
opgemaakt. Per 1 januari 1850 kregen alle
gemeenten de wettelijke plicht om een
doorlopende bevolkingsregistratie bij te
houden. Een begin van de personenregis-
tratie dus [Wikipedia, 2009].
Tijdens de tweede helft van de 20e eeuw
wordt meer en meer nagedacht over ver
betering van de informatiehuishouding.
Een Structuurschets voor de Vastgoed
informatie en
Gemeentelijk
Functioneel Ont
werpen werden
opgesteld en het
idee van authen
tieke registraties ontstond [Van Oogen,
2000]. In 1999 werd het samenwerkings
programma 'Stroomlijning Basisgegevens'
van diverse ministeries, de Vereniging
Nederlandse Gemeenten en het College
Bescherming Persoonsgegevens opge
richt. Haalbaarheidsstudies naar verschil
lende basisregistraties werden uitgevoerd,
pilots en proefprojecten gestart, ontwer
pen werden ontwikkeld en vastgesteld en
realisatie kwam op gang. In fig. 4 worden
de (deels geplande) tijdslijnen van de
geo-basisregistraties in een overzicht
gepresenteerd.
De voortgang van de verschillende pro
jecten wordt door ICTU (de door BZK en
VNG opgerichte stichting ICT-Uitvoerings-
organisatie) inzichtelijk gemaakt via de
routeplanner van de e-overheid, die terug
te vinden is via www.e-overheid.nl.
Geo-lnfo 2009-11 5
