Regionale statistieken anno 2009
Het CBS in uw buurt
Sinds de opkomst van digitale en interactieve kaarten is het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) actief
met het kartografisch ontsluiten en visualiseren van statistieken. Voorbeelden zijn Buurt in Beeld (2001) en
de kartografische toegang tot databank StatLine (2004). Door informatie uit registraties te gebruiken, is het
CBS meer dan in het verleden in staat om informatie over kleine gebieden samen te stellen en te publiceren.
Kartografische mogelijkheden faciliteren dit. Sinds de beschrijving van de achtergronden bij regionaal
statistische informatie [Beeckman, 2006] heeft het CBS twee nieuwe initiatieven ontwikkeld: een kaartlaag
met CBS-buurtcijfers in Google Earth en de website CBSinuwbuurt.nl. Statistieken tot in de achtertuin.
Visualisatie van buurtcijfers
Twee initiatieven
Duncan Beeckman,
projectleider regionale statistieken (CBS), d.beeckman@cbs.nl
Caroline van Houwelingen,
statistisch onderzoeker regionale statistieken (CBS),
ce.vanhouwelingen@cbs.nl
Edwin de Jonge, statistisch methodoloog (CBS), e.dejonge@cbs.nl
Het CBS presenteert zijn gegevens in onder meer artikelen, pers
berichten, tabellen, databank StatLine, kaarten en grafieken. De
afgelopen jaren zijn daar nieuwe vormen van datavisualisatie bij
gekomen, met de conjunctuurklok en de bevolkingspiramide als
meest bekende voorbeelden. Recentelijk zijn er meer datavisuali-
saties ontwikkeld. Deze visualisaties geven inzicht in de samen
hang van de belangrijkste variabelen op een specifiek gebied. Bij
de regionale statistieken vormt de kaart het middelpunt van de
ontwikkelingen op het gebied van datavisualisatie.
Opkomst van kaarten op internet
De afgelopen jaren heeft het gebruik van kaartmateriaal op
internet een enorme vlucht genomen. Bij onder meer het bekij
ken van verkeersinformatie en weerberichten of het zoeken naar
een woning zijn kaarten niet meer weg te denken. Steeds vaker
zijn deze interactief. Internetgebruikers zijn daardoor meer en
meer bekend geraakt met het gebruik ervan. Met de introductie
van meer geavanceerde technologie voor de weergave van kaar
ten en fotobeelden, zoals Microsoft Virtual Earth, Google Maps
en Google Earth, zijn de mogelijkheden nog verder toegeno
men. ledereen kan nu een blik werpen op zijn eigen buurt, zijn
eigen huis en zelfs zijn eigen auto. Daarnaast is er de opkomst
van webservices volgens de standaarden van het Open Geos-
patial Consortium (OGC) die het mogelijk maken om dezelfde
geo-informatie te ontsluiten via verschillende portalen.
Tegen deze achtergrond en met de kaart als basis heeft het
CBS ook voor de regionale statistieken een meer visuele manier
gevonden voor het presenteren van cijfers. Recente voorbeelden
van regionale datavisualisaties zijn migratie en internationale
handelskaarten. Daarin wordt de grootte van landen geschaald
naar de omvang van de stromen tussen die landen. Ook van de
verdeling van de woningwaarde in Nederlandse gemeenten is
een regionale visualisatie gemaakt.
Statistieken over kleine gebieden, zoals wijken en buurten, zijn al
gauw omvangrijk en daardoor moeilijk te visualiseren. Moderne
geobrowsers zijn hiervoor echter bij uitstek geschikt. Door het
gebruik van fotobeelden worden bovendien de herkenbaar
heid en de toegankelijkheid vergroot. Gecombineerd met de
toenemende bekendheid en populariteit van kaartapplicaties,
zoals die van Google, was het gebruik van deze technologie voor
de verspreiding en (geo-)visualisatie van buurtstatistieken een
logische vervolgstap.
Samen met een professioneel bureau werd een website ontwik
keld, gebouwd op basis van Google Maps. Dit initiatief is inmid
dels bekend als CBSinuwbuurt.nl.
Tijdens de ontwikkeling van CBSinuwbuurt.nl werd kennis
opgedaan met de mogelijkheden van aparte kaartlagen in
Google Earth. Ondanks de overeenkomsten is ook een tweede
initiatief ontwikkeld: CBS-buurtgegevens ingepast in een Google
Earth-omgeving. Dit is sinds eind 2007 beschikbaar op CBS.nl.
CBSinuwbuurt.nl werd enkele maanden later gelanceerd. De
gebruikte (Google-)technologie en de nieuwe, meer visuele
manier van presenteren van statistische informatie over buurten
heeft de afstand tussen nationaal statistiekbureau en burger
verkleind. Vooral voor niet-professionele gebruikers is hiermee,
zowel letterlijk als figuurlijk, een wereld open gegaan.
36 Geo-lnfo 2009-12