De expeditie kan beginnen
In de jungle
In de voetsporen van de Inca's
verdeeld over de deelnemers: infrastructuur,
flora&fauna, fysische geografie, (culturele)
historie, de rol van toerisme en sociale
verhoudingen. Iedere expeditiedeelnemer
wordt gevraagd zoveel mogelijk informatie
op te zoeken over zijn/haar thema en daar
bij direct drie geografische schaalniveaus
toe te passen: de algemene basis in Latijns-
Amerika, de context van Peru als geheel en
de kenmerken van onze expeditielocaties in
het bijzonder.Tijdens een van de voorberei
dingsbijeenkomst presenteren we de eerste
resultaten van ons onderzoek aan elkaar en
krijgen we al een goed beeld van wat we nu
daadwerkelijk in Peru gaan zien.
Tijdens een andere bijeenkomst krij
gen we college van dr. Rob Govers,
docent-onderzoeker in de tektonofysica
Aan de hand van veel kaartmateriaal
en bewegende animaties leren we over
het ontstaan van de Andes, de huidige
plaatbewegingen en de gevolgen voor
zaken als klimaat en vegetatie in Peru.
Ook besteden we aandacht aan 'Peru
als ontwikkelingsland'. Met behulp van
HDI-kaarten (Human Development Index)
is duidelijk te zien dat Peru tot een van de
rijkere ontwikkelingslanden behoort, het
land staat in de index op de 88e plaats (van
de 167). Op een veel kleiner schaalniveau
zien we dat de Latijns-Amerikaanse stad
een heel andere structuur kent dan de
gemiddelde Europese/Amerikaanse stad.
Goed voorbereid gaan de vier winnaars
van de Werkplaats Kindergemeenschap
met twee begeleiders van de Faculteit
Geowetenschappen op pad. Na een vlucht
van ruim 12 uur komen we aan op Jorge
Chavez International Airport. Ananda weet
meteen op te merken dat op de grote
reclameposters veelal blanke mensen
staan afgebeeld, en dat terwijl slechts
15% van de bevolking blank is, 37% tot de
mestiezen behoort en nog altijd 45% tot
het indianenras gerekend kan worden.
De posters verraden direct de elitestatus
die blanken in Peru hebben. In de taxirit
naar het hotel zien we vervolgens veel
terug van de typerende opbouw van een
Latijns-Amerikaanse stad. Met name de
zelfbouwwijken trekken de aandacht en
natuurlijk het gebrek aan (door de over
heid opgelegde) structuur in de stad.
De eerstvolgende dag vliegen we direct
door naar onze feitelijke eerste expedi
tielocatie, Puerto Maldonado. Inderdaad,
opnieuw vliegen. De onherbergzame
Andes heeft in Peru als resultaat dat er
nauwelijks infrastructuur ontwikkeld is. Het
spoorwegennet is, met slechts 2.000 km
aan rails, een van de slechtst ontwikkelde
ter wereld. Ter vergelijking: Roemenië past
qua oppervlakte ruim sx in Peru en kent
ruim 22.000 km aan rails. Zelfs Nederland,
dat slechts 3% van het oppervlak van Peru
beslaat, heeft met 2.700 km aan spoorwe
gen nog meer rails dan Peru.
Puerto Maldonado is een junglestad in het
zuidoosten van Peru, op slechts 50 km van
de grens met Bolivia. Voor geografen is de
stad interessant, omdat deze relatief jong
is. Naast de goudwinning in de rivieren
rondom Puerto Maldonado, verdienen
veel Peruanen hun brood met de (illegale)
houtkap.
De kaart van het gebied laat een sterk
meanderende rivier zien, die regelmatig
meanderbochten afstoot. De meertjes
die daaruit ontstaan kennen een enorme
biodiversiteit en zijn daarom erg populair
bij toeristen. Het belang van toerisme als
economische sector is in de regio Puerto
Maldonado de afgelopen jaren dan ook
enorm toegenomen. Behalve geld, brengt
het toerisme echter ook problemen met
zich mee. Om aantasting van het ecosys
teem en de biodiversiteit tegen te gaan
wordt veel geïnvesteerd in ecotoerisme.
Maar er liggen meer gevaren op de loer voor
de regio Puerto Maldonado. Op een veel
groter schaalniveau is Brazilië, in overleg
met de Peruaanse regering, de aanleg van
de Interoceanic Highway overeengekomen.
Een snelweg moet Rio de Janeiro aan de
Atlantische Oceaan, dwars door de jungle
en over de Andes, verbinden met llo (Peru)
aan de Stille Oceaan. De snelweg houdt op
het moment van ons bezoek letterlijk op
aan de oevers bij Puerto Maldonado. Mocht
het project binnen enkele jaren worden
voltooid, dan laten de gevolgen zich raden.
De tweede expeditielocatie is er een, die
in geen enkele reis naar Peru zal ontbre
ken. Machu Picchu en Cuzco, gelegen
op een hoogte respectievelijk ruim
2.500 meter en meer dan 3.500 meter, zijn
dan ook enorme toeristische trekpleisters.
Hier wordt geleefd van het toerisme.
En dat betekent niet alleen een souve
nirshop op iedere hoek van de straat en
straten die vol staan met toeristen, maar
ook vele arme Peruanen die eveneens hun
graantje hopen mee te pikken
In tegenstelling tot Puerto Maldonado,
kent Cuzco een lange historie. De stad
werd opgebouwd door de Inca's, maar is
Geo-lnfo 2009-12 43
