Informatie
Navigatiesystemen kunnen slimmer, vormgeving moet beter
verwerken. Door te kiezen voor duidelijker kleuren en symbolen
Op de hoogte blijven van ontwikkelingen in de buurt
Bij het ontwerp van navigatiesystemen moet meer rekening wor
den gehouden met de manier waarop automobilisten informatie
worden de systemen overzichtelijker. Met name oudere automobi
listen houden dan meer tijd over om op de weg te letten, waardoor
de veiligheid vergroot. Dat blijkt uit onderzoek van psycholoog
Ellen Wilschut. Zij promoveerde 29 oktober aan de Rijksuniversiteit
Groningen.
Steeds meer automobilisten maken gebruik van navigatiesystemen.
De prijzen van de systemen dalen en ook worden steeds meer
telefoons met navigatieprogramma's uitgerust. Maar de roep om
regulering wordt luider, nu blijkt dat gebruik van navigatiesystemen
tot onveilige verkeerssituaties kan leiden. Niet ten onrechte, zo
laat het onderzoek van Ellen Wilschut zien. Een slecht ontworpen
navigatiesysteem kan de reactietijd op informatie uit het display
met wel een seconde verslechteren.
In haaronderzoek richtte Wilschut zich onder meer op de complexi
teit van displays van navigatiesystemen. Informatie die essentieel
is voor het autorijden, moet op grond van eenvoudige visuele ken
merken te onderscheiden zijn van irrelevante elementen, zo blijkt.
Bij voorkeur wijkt het essentiële element op slechts een kenmerk af,
bijvoorbeeld kleur of vorm. Hierdoor kost het de bestuurder relatief
weinig tijd om op het display te kijken en de informatie te verwer
ken, en verbetert het rijgedrag.
Ouderen zijn langzamer
Met name ouderen blijken moeite te hebben hoofd- en bijzaken te
onderscheiden op de display van een navigatiesysteem. EU-onder-
zoek liet zien dat proefpersonen tussen 50 en 70 jaar irrelevante
informatie slechter kunnen onderdrukken dan proefpersonen tus
sen 20 en 25 jaar. Dit heeft onder meer gevolgen voor de reactietijd
bij het autorijden, zoals blijkt uit een experiment in een rijsimulator.
Wanneer proefpersonen kort na elkaar op een gecompliceerd
navigatiesysteem moeten kijken en reageren op de remlichten van
hun voorligger, treedt interferentie op. De hersenen kunnen alle
informatie niet goed genoeg verwerken en de juiste reactie (rem
men) laat langer op zich wachten. Bij oudere proefpersonen was dit
effect aanzienlijk sterker dan bij jongere proefpersonen.
Vormgeving moet beter
Producenten kunnen bijdragen aan de verkeersveiligheid door bij
het ontwerp van navigatiesystemen meer aandacht te besteden
aan de manier waarop automobilisten informatie verwerken.
Wilschut: "Bij de vormgeving van systemen wordt vooral aandacht
besteed aan de visuele aantrekkelijkheid, zo lijkt het. Maar aantrek
kelijke display met veel details en kleuren zijn niet per se beter".
Technische vernieuwing
Ook moeten navigatiesystemen meer rekening houden met de kans
dat de weggebruiker moet reageren op onvoorspelbare verkeers
situaties. Wilschut: "In de stad is de kans datje snel moet inspelen op
gedrag van andere weggebruikers veel groter dan op de snelweg.
Met dergelijke omstandigheden zouden navigatiesystemen reke
ning moeten houden". Bovendien kan winst geboekt worden door
navigatie-informatie niet op een apart scherm in het dashboard
te presenteren, maar op de autoruit, zo blijkt uit het onderzoek.
De automobilist hoeft dan zijn ogen niet af te wenden, maar kan
afwisselend óp de ruit en dóór de ruit kijken. Hierdoor kunnen de
prestaties van oudere én jongere automobilisten verbeteren. Op dit
terrein moet echter nog nader onderzoek worden verricht.
Richtlijnen van overheden
"Overheden moeten producenten dwingen hun onderzoeksgege
vens openbaar te maken", aldus Wilschut. "De automobielindustrie zal
vast en zeker onderzoek doen naar de navigatiesystemen, maar pro
ducenten beschermen hun resultaten uit concurrentieoverwegingen.
Daardoor is er maar heel weinig informatie beschikbaar Ook moeten
overheden duidelijker eisen stellen aan navigatiesystemen" vindt de
onderzoeker. "Van de gordels tot de remmen, de EU heeft voor alle
auto-onderdelen nauwkeurig meetbare eisen. Voor navigatiesyste
men zijn die er nog nauwelijks. En dat terwijl het gebruikervan grote
gevolgen kan hebben voor de verkeersveiligheid."
Bron: Rijksuniversiteit Groningen, 20 oktober 2009
Gemeenten, provincies en het Rijk maken voorgenomen nieuwe
ontwikkelingen op het gebied van de ruimtelijke ordening
bekend in de Staatscourant. Verder worden vanaf 1 januari 2010
alle nieuwe (ontwerp-)bestemmingsplannen en andere ruimte
lijke plannen op internet geplaatst. Maar leest u de Staatscourant
wel dagelijks? En zoekt u dan ook meteen op het internet naar
nieuwe bestemmingsplannen? Waarschijnlijk niet.
Grontmij heeft metwww.nieuweplannen.nl een eenvoudige
oplossing ingericht, door u eenvoudig via e-mail op de hoogte te
houden van nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen, zonder dat u dat
zelf dagelijks hoeft bij te houden. Op deze manier mist u bijvoor
beeld nooit meer de gelegenheid om een zienswijze in te dienen
bij een voorgenomen ontwikkeling. De website is voor iedereen vrij
toegankelijk en zeer eenvoudig in gebruik. Naast onze generieke
oplossing is er ruimte voor maatwerktoepassingen. Onze applicatie
voorziet in de mogelijkheid om laagdrempelig aanpassingen aan
de website en het onderliggende datamodel te verrichten, zodanig
dat specifieke klantvragen in de vorm van additionele functionali
teiten kunnen worden toegevoegd.
informatie: merijn.kerlen@grontmij.nl - 030220 7654
Geo-lnfo 2010-1 57
