Stefan Kampshoff gaf een voorbeeld van
seafloor geodesy. In de buurt van Noorwe
gen heeft men een autonoom systeem op de
zeebodem geplaatst ten opzichte waarvan
men een drietal jaren gemeten heeft om te
volgen welke deformaties er optreden bij
het reservoir en de pijpleidingen als er olie
gewonnen wordt. Bij het leegpompen treedt
er bij de put van het reservoir compactie
(verdichting) op en daaromheen langsbreu-
ken (expansie;. Bij injectie zijn er omgekeerde
processen in de zeebodem.
Bij de metingen kan men gebruikmaken van
drukmetingen, hydrostatische waterpas
singen, sonar en geiuidsmetingen. Voor- en
nadelen van de systemen werden aange
geven en tevens welke nauwkeurigheden
gehaald werden.
Bart Hulshof gaf met Giancarlo Cesarello een
presentatie in het NAMfitheater. In deze
ruimte kan met een speciale bril een
3D-animatie gegeven worden. Voordeel van
deze methode is dat veel zaken op kantoor
voorbereid kunnen worden. Er werd een
groot aantal voorbeelden gedemonstreerd.
3D in Geomatics houdt vooral in visualiseren
en zo nodig animeren van nieuwe ontwik
kelingen. Op deze wijze kan voorlichting
worden gegeven aan belanghebbenden
over de mogelijke gevolgen. Voorbeelden
die getoond werden waren boringen bij
Ameland en de C02-opslag bij Barendrecht.
Op basis van data kunnen ook modellen
worden gemaakt die in de ruimte geplaatst
worden met bijvoorbeeld RD-coördinaten.
Op deze wijze kunnen allerlei zaken, zoals
modellen, luchtfoto's en animaties, bij
elkaar worden gebracht. Zo wordt een
beeld gevormd hoe bijvoorbeeld een
boorlocatie er in het bestaande landschap
uit komt te zien.
Gini Ketelaar gaf een presentatie over een
toepassing met satellietradar interferometrie
(SRI). Ze gaf uitleg over de techniek. Gebie
den van 100 bij 100 kilometer worden opge
nomen. Fasemetingen worden hierbij met
elkaar gecombineerd. Deze gegevens geven
een beeld van het aardoppervlak. Door meer
dere metingen in de tijd met elkaarte
combineren is een mate van vervorming van
het aardoppervlakte genereren. Zakking bij
onttrekking of stijging door injecteren is dan
te meten. Doordat ieder gebied in 4 tracks ligt
(vergelijkbaar met opnames van luchtfoto's)
zijn horizontale en verticale bewegingen te
detecteren. Bewegingen vanaf 7 mm kunnen
gedetecteerd worden. Voordeel van SRI ten
opzichte van de conventionele waterpassing
is dat deze werkwijze minder tijdrovend is.
Daar tegenover staat dat de waterpassing
nauwkeuriger is. De kosten liggen ongeveer
op hetzelfde niveau. Ketelaar sloot haar pre
sentatie af met een animatie van de bodem
daling (bij de winning) en later bodemstijging
(bij injectie) in de omgeving van Norg.
Alle aanwezigen kunnen terugkijken op een
boeiende en leerzame avond. Het regiobe
stuur bedankte de inleiders en met name
de NAM voor het beschikbaar stellen van de
locatie en de lunch.
Sieb Dijkstra
Geo-lnfo 2010-3 17
