advertentie
nautische kaarten werden opgenomen die het gebied van IJssel-
meer en Waddenzee (tot hetïerschellinger Wad) als enig of hoofd
onderwerp hadden. Het boek eindigt met de Zuiderzee in 1932.
Hij gaf de grote lijnen aan in de ontwikkeling van de kartering
met als voorlieden met name Lucas Janszoon Waghenaer, Jacob
Aertsz. Colom en Julius Constantijn Rijk.
Hans Kloosterboer gaf in een uitstekend geïllustreerd verhaal
aan dat zowel een op de kaart gedrukt jaartal als het weerge
geven kaartbeeld nog geen uitsluitsel hoeven te geven over
de datum waarop de kaart gepubliceerd is. Hij illustreerde dat
met een aantal voorbeelden van geantedateerde of postgeda-
teerde kaarten, waarop al lang in het terrein plaatsgevonden
veranderingen niet opgenomen waren. Een extra moeilijkheid
vormde in dit qua ligging van zandbanken en zeegaten snel
veranderende gebied, dat de zeegaten over het algemeen met
de wijzers van de klok opschoven, maar dat soms een'opge
schoven'zeearm weer na 20 jaar naar de oorspronkelijke locatie
terugkeerde. Op basis van de kaarten en zeemansgidsen valt
uiteindelijk wel na te gaan hoe de situatie er op een bepaald
moment uitzag (en dat biedt goede aanknopingspunten voor
de productie van een animatie van de veranderingen). Dat ver
haal is goed na te lezen in de nog uitgebreidere bijlage in 'het
boek', getiteld'De ontwikkeling van het kaartbeeld van het
Marsdiep en de Vliestroom', 1583-1800.
Igor Wladimiroff, gepromoveerd op een studie over Nicolaas Wit-
sen en de totstandkoming van diens kaart van het Russische Rijk,
ging in zijn bijdrage in op de door Witsen als commissaris van
het College van de Pilotage benoorden de Maas georganiseerde
kartering van de Zuiderzee. Hij was ook instrumenteel in het ver
beteren van de betonning en bouw van vuurtorens, en daarmee
was zijn lezing een goede aanvulling op dat wat onderbelichte
aspect in het boek.
Tenslotte stelde Ron Guleij het beeld bij dat er in de i8e eeuw in de
Nederlandse hydrografische praktijk geen vernieuwingen meer
optraden. Met name in de tweede helft van de i8e eeuw was er -
zeker ook in de Indische wateren - sprake van veel nieuwe initia
tieven, deels ook geïnspireerd door Nederlanders. Hij behandelde
achtereenvolgens de ontwikkelingen in Nederland, de West (zoals
altijd een stiefkindje) en de Oost. Daar zetten de gemelde ontwik
kelingen, onder andere onder leiding van VOC baaskaartenmaker
Gerrit de Haan, zich voort in de i9e eeuw, dankzij onder andere
de Commissie voor de verbetering van de Indische zeekaarten.
In de periode 1871-1874 werd de Hydrografische dienst te Batavia
naar Nederland verhuisd en samengevoegd met de Dienst van
de Hydrografie, waarbij het officiële programma bestond uit sys
tematisering van de opname en internationalisering, coördinatie
van de hydrografische opnames en in bedrijf stellen van speciale
opnemingsvaartuigen. De werkwijze in Indonesië werd beschre
ven en gevisualiseerd aan de hand van de kartering van de baai
van Polawali in Zuid-Celebes.
De tentoonstelling Spiegel van de Zuiderzee is nog te zien tot en
met 28 maart 2010. Er is een begeleidend, gelijknamig boekje
verschenen, ook van de hand van ErikWalsmit.
Ferjan Ormeling, redacteur
Geo-lnfo 2010-3 23
BAM Bail bv is een van de grotere spooraannemers van
Nederlanden onderdeel van Koninklijke BAftjjk^:ö||j||fP
BAM Rail is gespecialiseerd in railonderhoud, nieuwbouw-
en vernieuwingsprojecten. Het hoofdkantoor staafJn Breda
en distin vestigingen in Dordrecht, Eindhoven en Rotterdam.
We beschikken over ruim 900 deskundige medewerkers ën
geavanceerd materieel.
Vpötxje a|rfcling Maatvoering flHp|op zoek naar eei
voorbereiden Jjta^èrkèn
jan controleren yari-TmB|ih^eg|pInne 1 railinfrastructuur voor
spoorvernieuwingen en nieuwbouw.
De werkzaamheden:
Iftputfëvéreo ten behoeve van bèt maatvoeringsplan;
Opstellen en aanleveren van» basisgegevens pij/tekeningen
én coördinaten) aan de maal voerders;
Samen metpe maatvoerder opstellen en vastleggen van efipr)
uitvoeringsplanning;
Uitwerken van de nulmetingen te^MÉMguitaanaisslftiatie vast
te leggen;
u^S"ken weggedane metingen en aanleveren resultaten ten
behoeve van vervolgmet ingen en opleverdossiers;
BtjdraM'iëy.e^mnt^Hjorg^^an maatvoering kndw-h|)§||n
ontwikkeling van.yÉifife meetmethoden.
Wij vragen:
Opleiding pp MBO* nfyetfpi
Werkervaring öp.het gëtSjjpyan maatvoering en alignementen;
Ervaring in de Railinfra is een pre.
Als Werkvoorbereider Maatvoering bij fflajjlSgfl'jw'n iéoafemgn qp.
goede primaire en sgegjndaire arbeidsvoorwaarden waar|f|il|§5
vakantiedagen^ roost er vrije-:dagèbj*ti;gen ooedHffij^Sajpi^^
de CAO Railinfrastructuur.
Ben|p geïnteresseerd in bovenstaande uitdaging?
Sóli^^^jrwide website www.bamrail.nlpfS$|fir je
CV nèar Sylvia Augustijn. P&Q-Functionaris - s,augustijrt(®bamrall.nl
Acquisitie rïaaf aanleiding vfrn'dfezdS8EW[tt wordt-njékbp;§§||
gesteld.