Kadastrale lol?
Commerciële aanbieders
Samenvatting
Summary
Bij WGS84 en ETRS89 hebben we het
steeds over 3D-coördinaten. GPS levert
dus 3D-coördinaten ten opzichte van het
middelpunt van de aarde. Maar hoe zit het
nu met ons 'good old' tweedimensionale
RD-stelsel? Dat zijn coördinaten in een
kaartprojectie met het nulpunt op het
aardoppervlak. Er bestaat een officiële
omrekening tussen ETRS89 en RD. Deze
omrekening heet momenteel RDNAP-
TRANS2008. De omrekeningsparameters
zijn bepaald uit diverse GPS-campagnes
Certificaat van Goedkeuring
Uitgereikt aan:
Ö6-QPS cv.
tofs* 11, 336* CXS SHitr*m
Öïoi*wt voor WH kïÜStf Sft dO Openbare ragloiwa (Kaaasüwi ««1
van (MO), «to tMümtmn y*n de »«*r>«riK}» mfrarnxw van ttuHatnt
«amarwartuKid ondaroa naam ROWAP, v*W*r#nö« NM ratanwiiNHuaikgn
Roosendaal
van bowangaooamda Hrtennott beoomem an in (nmtrnrvtatmiBQ btvtanim
de «èsan M «x* Kadas» an MO «p» vmqmM*
HatMvaeat(HMn^rii(aMinMauiionp«ai'nwismMM«n(iaaMRw«w^«nbM*«icMa
nnNadertand
öo coOnwetMr. Mt aen-enQtno*rvle ïlMc» Oft <«M 9*oaWA
f9 «o 11 augw(fHt3iW2 vas«s«i)>>idep:
European Taoaainaf ftefemtee SjrUorn, ETR89»
X'3M*S 1X*$m #f« it' M.tm*
r*iio*t0.iö m oomwtoogte JT ir.OfS»*
Z- 4#ri»ïJ.io atupt&vitctit ftoogr» 6tAtm
Stattai van da RfMKftiaiwakcnaiinatRO) on hoogt* dvMtfana nat Normaal
AmPMMam» PM (NAR) Nretorxj wt ttHSSB mat da tnmctamutft RONAWRANS*
Xro 91B2%9i m
Ym> 393110,2» m
Hw 1T.«
"SMwudan* da voartdw^Ada. WTaavnpiado w berwadlowxlrw«l«te van tm
mtwaUHKxi on gstMuftmtiWKl van ftovanataaixta codrdtrwtan «t* OBffldewK #Mc*s
vanuit 0 M0«n<f>ar 2002 tot an nM 6 upamhtt
Datum «Mptambaf S902 voor KadaMerwi MO
Catttfkaas nwww 119.11092002 F.janaao
Fig. 24. Door RD afgegeven certificaat.
in Nederland. Ook de aloude formules en
parameters van de RD-kaartprojectie zijn
onderdeel van RDNAPTRANS. Tevens is de
Nederlandse geoïde ingebouwd, zodat uit
ETRSSg-coördinaten ook een NAP-hoogte
berekend kan worden.
Omdat het Kadaster en de huidige DID
niet de intentie hadden om een landelijk
dekkend systeem van GPS-stations neer
te zetten dat op commerciële basis zou
worden geëxploiteerd, ontstond ruimte
voor private ondernemingen in dit gat te
springen. In Nederland zijn er drie aanbie
ders. Simpel gezegd werkt het door in te
bellen in hun systeem, waardoor software
matig een virtueel referentiestation wordt
gecreëerd bij de meting in de buurt. Zo
kan er real time worden gemeten met één
RTK-ontvanger (fig. 23). Bij meten met GPS
geldt: korte afstanden korte meettijden.
De drie bedrijven zijn 06-GPS, LNR Global-
com en QPOS.
Om alle gebruikers te kunnen garanderen
dat zij in het goede RD meten, worden
deze leveranciers van GPS-data gecertifi
ceerd (fig. 24) en kunnen ze gebruikmaken
van RDNAPTRANS. Dat gebeurt door de
coördinaten van de vaste stations van
deze ondernemingen jaarlijks opnieuw te
berekenen. In Apeldoorn wordt er gere
kend door de afdeling GRS met behulp
van de zogenaamde Bernse software.
Inmiddels heeft het Kadaster samen met
Rijkswaterstaat sinds 2005 zijn eigen
netwerk: NETPOS. Dit wordt ook beheerd
door de RD met het rekencentrum in
Apeldoorn. Detailmeten in de regio wordt
als het even kan uitgevoerd met behulp
van satellietmetingen en door in te bellen
in NETPOS.
Driehoeksmeting bij het Kadaster
Dit jaar bestaat de Rijksdriehoeksmeting 125
jaar. Het Kadaster wil dit niet onopgemerkt
voorbij laten gaan en zal er dit jaar nog
aandacht aan schenken. Deze geschiedkundige
publicatie start met de driehoeksmeting van
Krayenhoff, al werd die niet benut bij de kadas
trering van Nederland, De historie van de Rijks
driehoeksmeting, voor en na de overdracht aan
het Kadaster anno 1930, wordt beschreven tot
en met AGRS en ETRS89. Het NETPOS-netwerk
van Rijkswaterstaat en RD ontbreekt evenmin
als commerciële aanbieders van GPS-data en
hun certificering.
Triangulation at the Cadastre
This year marks the 125th anniversary of the
Dutch National Triangulation Network. The
Netherlands Cadastre does not let this go
unnoticed.This article starts off with Krayen-
hoff's triangulation, although it was not the
base of the cadastral mapping of the Nether
lands. The history of the National Triangulation
Network, before and after the handover to
the Netherlands Cadastre in 1930 is described
up until the recent developments such as the
Active GPS Reference System (AGRS) and the
European Terrestrial Reference System 1989
(ETR589).The Netherlands Positioning Service
(NETPOS) offered by the Directorate-General
for Public Works and Water Management in
conjunction with the National Triangulation
Department of the Netherlands Cadastre, as
well as commercial providers of GPS data and
their certifications are part of the historical
description.
In KenL 1941, p. 97 is sprake van de start van een ongetwijfeld
interessant maandblad BIZO. F. H(arkink) beval iedere kadas
terambtenaar een abonnement aan. Het blad kwam verder
niet voor in de landmeetkundige bladen in de'krantenviewer'
van de stichting De Hollandse Cirkel. Het tijdschrift van die
stichting wil er graag iets meer over publiceren en in het
Kadastermuseum i.o. mankeert het ook. Wie heeft nog een
exemplaar?
adri.den.boer@geo-info.nl
BIZO, maandblad, onder radactie van C. J. Vos, Bergerstraat 119,
Heer (JL.\ en W. Luikenaar, Eindhoven.. Abonnementsprijs 2,— per
jaar.
Met dit gecydostyieerde geïllustreerde maandblaadje van ongeveer 12 blz.
per nummer heeft de vakhumor zijn intrede gedaan ia de kadastrale literatuur.
De BÏZO is in het najaar van 1939 bij de Opleiding voor Teekenaar van het
Kadaster te VGraveuhage ontstaan. Zij verscheen telkenmale in één exemplaar
als wandkrant en was gevuld met talrijke van geest getuigende puntdichten,
limericks, rijmen, anecdotes, prijsvragen, alles verlucht met vele knap getee-
kernfe illustraties en caricature». De leider en de leeraren van de Opleiding na
men van elk verschijnend nummer met veel genoegen kennis, te meer, daar de
glossen op hen nooit kwetsend waren. Nadat de redacteuren benoemd waren tot
Teekenaar van het Kadaster, hebben zij hun anonimiteit opgeheven en m.i.v.
1 januari 1941 van de BIZO een gecyclostyleerd maandblaadje gemaakt dat
voor ieder verkrijgbaar is voor een luttel bedrag. De moeilijkheden, die zij bij
de eerste afleveringen hadden met het vervaardigen van de stencils, zijn nu vrij
wel overwonnen. Naar ik verneem, wordt de BIZO op verschillende kantoren
telkens al met vreugde ontvangen. Gaarne beveel ik iederen kadasterambtenaar
een abonnement aan. F, H,
10 Geo-lnfo 2010-4