Oude instrumenten
ook erfgoed
NAP en De Hollandse Cirkel
Lege kist te koop
Slot
k
door archiefdeskundigen. Er is materiaal
opgenomen, maar die foto's zijn geen unica
en niet van zodanig historisch belang om ze
integraal te bewaren. De toets was negatief,
ook vanwege financiële aspecten. Bovendien
was de toegang van de collectie nog maar
een'boodschappenlijstje'. Maar we snappen
wel dat het pijn doet als er een collectie in
de verdrukking raakt en je moet selecteren.
De documentatie van de techniek met ste
reoscopische verticale luchtopnamen, zoals
door Schermerhorn ontwikkeld en waar
de MD voor werd opgericht, is voldoende
geborgd. Die MD was ook de archiefvor
mende dienst. Toen die werd opgeheven
zijn er bestanddelen naar de Universiteit
Utrecht gegaan, zoals de Waterstaatskaart.
Toen de MD in 2003
verhuisde en AGI werd
is alles bekeken", vertelt
Toussaint. (Overigens zijn
de foto's nu opgeslagen op een fruitkwekerij
van ouders van een DID-medewerker in het
Limburgse Spaubeek.)
Met interesse nam Bert Toussaint kennis van
het vanuit Emmen onderbrengen van RWS-
erfgoed als rivierkaart-drukkersstenen bij het
Steendrukmuseum en de Kaartenkamer van
deTU Delft, alsmede van de vervanging van
de door de Bouwkundebrand beschadigde
gedrukte rivierkaarten daardoor Emmense
exemplaren (Geo-lnfo 2009-12 en 2010-3).
"Met het NAP-monument in de Stopera
ben ik bekend, al ben ik er nog nooit
geweest, maar ik heb er materiaal van
gezien. Als verantwoordelijke voor het NAP
participeert de DID als opvolger van de
MD daarin en ik heb ook contact met oud-
NAP-hoofd Wim van Beusekom van die
stichting. Die NAP-publiekscommunicatie
is beter op zijn plaats bij het DG Water of
bij de DID dan bij de CD. Ik schreef wel het
venster over het NAP in de watercanon"
aldus Toussaint. In tegenstelling tot de
stichting NAP was de stichting De Hol
landse Cirkel nog niet bekend bij de
RWS-historicus, maar hij sluit spontaan
aan bij het vooral instrumentele interes
segebied. Toussaint:
"Weet men wel van
landmeetinstrumenten
van de RIJP bij nu het
IJsselmeergebied, nog steeds aan het
Zuiderwagenplein in Lelystad? Ik kan me
ook voor RIZA en DVS discussie voorstellen
over hun meetinstrumenten. Ik kreeg een
e-mailtje van DVS vanwege verhuizen en
opruimen en ga daar in Delft in de kelder
kijken. Een onderkomen is misschien het
educatieve Watermuseum in Arnhem,
meer voor de hand liggend dan het
wetenschappelijke Boerhaave in Leiden.
De vraag 'wat doen we met instrumenten?'
In Reeuwijk was dit voorjaar met
beschermde afbeeldingen (nou ja...) op
www.marktplaats.nl te koop: een lége
kist t.e.a.b. De beschrijving was als volgt:
'Zwaar en degelijk uitgevoerde eikenhou
ten antieke kist, versterkt met koperen
hoekbeslag, met zwaar koperen hand
greep en koperen plaatje in de deksel met
daarop nummer 56 ingeslagen, daarnaast
een soort ingelijste uitgebreide hand
leiding van G. de Koningh te ARNHEM
- Fabriek voor GEODETISCHE INSTRUMENTEN voor Waterpasinstrument No. 3511
In de kist zelf nog een glazen flesje met rode vloeistof in een metalen kokertje met schroef-
dop (links) en een heel zwaar messing onderdeel met schroefdraad???
Op de buitenzijde van de kist nog opgeplakte en overgeplakte labels van o.a. ministerie van
Verkeer en Waterstaat/Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat Kanaalweg 3b Delft.'
Dat laatste label moet gezien het adres - nu een grasvlakte - uit de periode 1956
2003 zijn. In de databank op de webstek van de stichting De Hollandse Cirkel komt
instrument 3511 zelf niet voor. Wel een waterpasinstrument van De Koningh met
nummer 3506 van de gemeente Hilversum, gedateerd op circa 1946.
Schets, recent geselecteerd voor de upgrading van
het NAP-monument in de Stopera, uit: Nationaal
Archief, toegang 2.16.91 (MD van de RWS), inv.
nr. in (Boekje met schetsen en beschrijvingen van
hoofdmerken op het traject Nijmegen-Maastricht,
1877). Het merk bevindt zich linksonder.
speelt zeker, het is ook een stukje erfgoed".
Even nieuw als De Hollandse Cirkel is voor
de RWS-historicus het prille plan vanuit de
Vereniging Oud-personeel Rijkswaterstaat
(VOR) voor een eventueel eigen museum.
"Ik ben benieuwd en laat men vooral
samenwerken met het LEF Future Centre
hier in Westraven. Dat was daar mede
voor bedoeld, er is geld in gestoken, maar
wordt er helaas weinig voor gebruikt."
Natuurlijk kan aantippen van Metzes
nieuwe Balansboek'Veranderend getij'niet
missen. Toussaint: "Het boek is hier bij de
afdeling net aan de medewerkers uitge
deeld. Er is heel wat over te doen geweest.
Er zijn twee stukken van mij in gebruikt en
dat wordt ook netjes genoemd. Het project
was een experiment in openheid, leder
vindt maar wat hij ervan vindt".
Enthousiast is Toussaint over de histo
rische top aan Twitterberichten in de
gladde winter met dank aan en lof over
RWS. "Het kraakte en piepte wel, maar
men heeft het redelijk goed gedaan.
Dat werd gewaardeerd door de burger en
de Tweede Kamer en dat was anders bij
ProRail. De burger is bereid om compli
menten uit te delen als hij maar ziet dat er
iets gebeurt", aldus de historicus, f
Adri den Boer, redacteur
fryyt*
34 Geo-lnfo 2010-5
