De geo-informatiesector
houdt goed stand in 2009
Column
Jos AnneveSd
Innovatie is de sleutel tot succes in 2010. De Nederlandse geo-
sector is opnieuw in kaart gebracht. Deze monitor is dit jaar tot
stand gekomen door een samenwerking tussen GeoBusiness
Nederland en Geonovum.
Graag ga ik in op de meest opvallende resultaten van 2009 en
prognoses voor 2010 uit de tweede marktmonitor van de geo-
informatiesector in Nederland.
Ondanks de economische omstandigheden waarin Nederland
verkeerde, is in 2009 de omzet die het bedrijfsleven uit geo-
informatieproducten en -diensten haalde, toegenomen met 8%
ten opzichte van 2008. De totale omvang van de geo-informatie-
sector voor 2009 wordt geschat op 1,5 miljard euro, waarvoor
15.000 geo-informatieprofessionals binnen overheid en bedrijfs
leven verantwoordelijk zijn.
Wat opvalt binnen het bedrijfsleven is dat de omzet is gestegen
terwijl het aantal arbeidsplaatsen is afgenomen. Effectief komt
het erop neer dat de gemiddelde omzet per geo-informatiepro-
fessional in het bedrijfsleven is gestegen. Dit lijkt een signaal dat
de geo-informatiesector goed innoveert en duidelijk waarde
toevoegt.
Van 2008 tot 2010 is het aantal arbeidsplaatsen (fte) bij de over
heid in de geo-informatiesector licht toegenomen. Van 4.650
in 2008 naar 4-750 geo-fte's in 2010 (peildatum januari 2010).
Vooral bij de gemeenten is het aantal arbeidsplaatsen gestegen:
van 1.675 in 2008 naar 1.825 geo-fte's in 2010. Dit is mogelijk het
gevolg van de inspanningen die nodig zijn om de geo-basisre-
gistraties te implementeren en om te kunnen voldoen aan de
verplichtingen uit de nieuwe wet ruimtelijke ordening.
De overheid was in 2008 de belangrijkste afnemer van het
bedrijfsleven. In 2009 is dat verder versterkt en is 57% van de
totaal behaalde omzet afkomstig van overheidsinstanties.
De omzet behaald uit business-to-business-activiteiten is een
paar procent gedaald in 2009.
De prognose is dat de bedrijven in de geo-informatie sector een
zwakkere economische groei, of vanaf de tweede helft van 2010
zelfs krimp, zullen gaan doormaken. Dit komt vooral doordat
meer dan de helft van de omzet van geo-informatie bedrijven is
toe te schrijven aan opdrachten vanuit de overheid. Wel wordt
omzetgroei verwacht op het gebied van data-inwinning door
de komst van de Basisregistratie Grootschalige Topografie (BGT).
Hier zal voor zowel bedrijven als overheden veel werk mee
gemoeid zijn.
Van de bedrijfsactiviteiten: terrestrische data-inwinning, geo-
detachering en het ontwikkelen van geo-services op internet
wordt de komende periode in commerciële zin het meest
verwacht. Daarnaast lijken werkzaamheden met betrekking tot
advisering in de toekomst een steeds grotere plaats in te gaan
nemen.
De gemeenten zijn de grootste afnemers binnen de overheid.
Zij verwachten de komende jaren vooral een toename binnen de
beleidsvelden ruimtelijke ordening, beheer openbare ruimte en
veiligheid. Opvallend is dat er binnen de overheid een toene
mende trend is om intensiever met elkaar samen te werken op
het gebied van geo-informatievoorziening. De belangrijkste
drijfveren voor meer intensieve samenwerking tussen overheden
op geo-gebied zijn: het delen van (specialistische) kennis en
ervaring, verbetering van de kwaliteit van de geo-werkzaamhe-
den en geo-dienstverlening en kostenbesparing. Deze tenden
sen kunnen een belangrijke impuls krijgen vanuit innovatie.
De geo-sector blijft goed innoveren. Het geo-bedrijfsleven
besteedt gemiddeld bijna een kwart van het R&D-budget aan
innovatie en onderzoek in geo-informatie producten. Dit is
vergelijkbaar met 2008. Per saldo is daarmee in 2009 bijna
54 miljoen euro besteed aan R&D-activiteiten voor geo-infor-
matieproducten en -diensten. Van de overheidsinstanties geeft
42% aan, dat minstens 20% van hun geo-werkzaamheden een
uitgesproken innovatief karakter heeft.
In het business-to-business-domein gaat het erom hoe geo-
informatieproducten en -diensten kunnen bijdragen aan het
slimmer organiseren van businessprocessen. In het business-to-
government-domein wordt geo steeds meer als onderdeel van
de informatieketen gezien. Het gaat hier om het bijeenbrengen
van informatie en het koppelen van processen. In de consu
mentenmarkt is een belangrijk fenomeen dat het begrip'locatie'
definitief is doorgedrongen bij de consument. Beschikbaarheid
van GPS-technologie op betaalbare en handzame handheldap
paraten is een belangrijke'enabler' Bij de iPhone zijn maar liefst
50% van de topbetaalde applicaties, geografische applicaties.
De sector blinkt vooral uit in het bedenken van nieuwe toepas
singen op bestaande technologie. Wanneer de bedrijfstak'inno-
vatie' hoog in het vaandel houdt en vooral ook blijft aansluiten
bij de technologische ontwikkelingen in de consumentenmarkt,
heeft de bedrijfstak de potentie om ook in 2010 en 2011 goed te
blijven groeien, zowel nationaal als internationaal.
Jos Anneveld
vicevoorzitter GeoBusiness Nederland
Geo-lnfo 2010-5 35
