De techniek komt vanzelf naar ons toe,
helaas de geo-ict'ers niet
Reactie
(Reactie op redactioneel 'Van buiten naar Binnenvan Louis Smit in Geo-Info 2010-4, p. 3-)
In het redactionele artikel van Louis Smit
werd een mooi beeld gegeven van de
toekomst van de landmeter. Aan het
einde van het artikel verzuchtte de
schrijver dat de geo-ict'ers niet vanzelf
komen. Die moeten nog opgeleid worden,
leder denkt dan aan universiteiten, hoge
scholen en ROC's, maar ook particuliere
instellingen spelen hierbij een rol. Geluk
kig is er de stichting Arbeidsmarkt GEO, die
als taak heeft het aantal beginnende geo-
ict'ers te vergroten. Opleidingen moeten
dan wel een onderwijsprogramma hebben
en natuurlijk docenten. Voor ROC's is dat
niet zo gemakkelijk.
Gelukkig is er door toedoen van de stich
ting Arbeidsmarkt in samenspraak met de
MBQ-raad (ROC's) voor het MBO-onderwijs
een programma opgesteld. Door inten
sieve samenwerking van zeven ROC's
en vanuit de praktijk Geo-Business en
overheden zijn er beoordelingseenheden
vastgesteld. Maar nu is de vraag hoe het
onderwijsprogramma eruit gaat zien en
nog belangrijker; zijn er docenten die de
bijbehorende vakken kunnen verzorgen?
Tijdens voorlichting blijkt dat er vol
doende jongens en meisjes met een
VMBO-diploma zijn die interesse heb
ben in het vakgebied van de Geo-ICT.
Maar dan begint de afweging. Waarom is
Geo-ICT een onderdeel van de Bouw/lnfra-
opleiding, en niet van de ICT-opleiding?
Dat komt deels door de verkokering van
de kenniscentra van de diverse bedrijven.
Van oudsher zit de landmetersopleiding bij
Fundeon. Dit kenniscentrum van de Bouw
(inclusief de INFRA) mag het Kwalificatie
Dossiers (KD) opstellen voor landmeten.
Gelukkig is bij de laatste vaststelling het
Kadaster ingeschakeld, die mocht dat
'namens alle overheden' mee opstellen.
Het KD landmeten lijkt enigszins op het KD
voor de Bouw en/of Infra, maar Geo-ICT
is meer dan bouwen. Dus een aantal leer
lingen kiest toch voor een ICT-opleiding
waarvoor het bijbehorende KD is vast
gesteld door twee andere kenniscentra
namelijk: Ecabo en Kenteq. Maar daar is
geen uitstroomvariant Geo-ICT.
Degenen die toch voor Landmeten geko
zen hebben, moeten dan nog toegelaten
worden. Tijdens de intake wordt gewerkt
met een standaard intakeprocedure, die
extern ontwikkeld is met de kennis van
toen. Dat levert soms situaties op waarbij
de toekomstige deelnemer niet wordt
toegelaten, omdat hij of zij timmeren niet
leuk vindt en geen stoel kan tekenen.
Hopelijk heeft de betreffende persoon
nog een kennis of familielid die werkzaam
is in de Geo-ICT, anders wil de aspirant
deelnemer na zo'n afwijzing nooit meer
landmeter worden.
Indien de aspirant-deelnemer toch vol
houdt, wordt hij geplaatst in een Bouw- of
Infrakla5. In het eerste jaar is dat met veel
bouwkundevakken en praktijk (timmeren)
en nauwelijks met landmeten of omgaan
met digitale kaarten. Gelukkig zijn er
voldoende enthousiaste bouwkundedo-
centen die de nieuwkomers overhalen
om toch maar door te gaan, maar dan
voor MBO-bouwkunde. De deelnemer
die toch blijft volhouden om ooit in de
Geo-ICT werkzaam te zijn, moet meestal
stage lopen bij een aannemersbedrijf.
De meeste aannemers hebben de
maatvoering uitbesteed. In de tweede
klas weet niemand wat Landmeten is, laat
staan wat Geo-ICT inhoudt.
Indien een deelnemer bij een overheids
instelling of ingenieursbureau heeft
gewerkt komt alles wel goed. Vaak wordt
het de deelnemer wel lastig gemaakt om
landmeten als eerste stage te gaan doen.
Maar dan komt het volgende: hebben
de ROC's voldoende docenten die kennis
hebben van de Geo-ICT? Een groot aantal
docenten denkt dat GIS een ander soort
AUTOCAD is. In principe is er voidoende
kennis voor het Geo-ICT-vak op een ROC
aanwezig, maar door verkokering binnen
de ROC's is het nauwelijks mogelijk dat
de bouwafdeling samenwerkt met de
ICT-afdeling. Dat komt deels door de door
kenniscentra ontwikkelde Kwalificatie
Dossiers, die zijn soms te gedetailleerd.
Maar ook de Inspectie van het Ministerie
van Onderwijs wil alleen toetsen aan de
hand van bestaande Kwalificatie Dos
siers. Ook al roepen de praktijk en andere
ministeries (VROM, BZK, LNV) dat het
werkveld snel verandert Door de snelle
intrede van de Geo-ICT bij de overheid zijn
de kenniscentra niet in staat om de KD's
voortvarend aan te passen. Wanneer komt
het ministerie van Onderwijs nu bij het
Gl-beraad en/of bij Geonovum?
Instroom van docenten op ROC's die
werkzaam zijn of zijn geweest in de
Geo-ICT kunnen volgens mij de uitstroom
van voldoende landmeters en geo-ict'ers
bewerkstelligen. Maar dan moeten de
afdelingen die gebruikmaken van GIS
wel gaan samenwerken, dat houdt ook in
dat de invloed van kenniscentra anders
georganiseerd moet worden.
Er is nu een discussie binnen de ROC's om
een aantal kleine opleidingen te schrap
pen, dus misschien ook Landmeten en
Geo-iCT. Nu is het zaak dat de overheden
en bedrijven die Geo-ict'ers nodig hebben
de ROC's in hun regio die nu nog landme
ters en geo-ICT'ers opleiden gaan benade
ren. Zowel de gemeenten Rotterdam als
Den Haag ondersteunen drie ROC's met
het opleiden van voldoende landmeters
en geo-ict'ers.
Joop Gravesteijn
Parttime docent landmeten en geo-informa-
tie bij ROC Mondriaan te Den Haag
Geo-info 2010-6 23