Identity Management wordt noodzaak
Column
Marjan Bevelander MSc
Een aantal weken geleden ging ik voor het eerst naar de Open-
Koffie-bijeenkomst van Ambtenaar 2.0 bij het Ministerie van
LNV. Onderwerp was dit keer'De Digitalisering van de Openbare
Ruimte', gevolgd dooreen workshop'De levende Landkaart'.
Die titel maakte me nieuwsgierig.
De bijeenkomst bleek meer dan de moeite waard. Christian van
't Hof van het Rathenau Instituut was te gast en vertelde over de
digitalisering van de openbare ruimte. Van'op het net'naar'in
het net'. Aanleiding was het verschijnen van het boek Check in,
check uit', waarin het Rathenau Instituut de discussie start over
de consequenties van het eigenlijk voortdurend omgeven zijn
door cyberspace. De fysieke ruimte wordt als het ware omge
ven door een virtuele ruimteschil. Bestaande sociale en fysieke
netwerken, kaarten en datastromen vinden hun weg op internet,
steeds vaker inclusief locatie. Kortom, we gaan steeds meer
'in het internet'.
Het Rathenau Instituut heeft vijf voorbeelden uitgewerkt, waar
onder het uitwisselen en geotaggen van fotobeelden. Met deze
voorbeelden is onderzoek gedaan naar hoe mensen tegenover
het uitwisselen van persoonlijke informatie staan. Het blijkt dat
het gemak en de individuele voordelen om mee te doen vaak
groter zijn dan de meer principiëlere nadelen. Zeker de jongere
generatie gaat hier losser mee om.
Enerzijds wordt aan een behoefte aan privacy en beveiliging
tegemoetgekomen door bijvoorbeeld defensieterreinen niet
zichtbaar op Google Maps te zetten en gezichten op Google
Streetview onzichtbaar te maken. Anderzijds is de verleiding om
lakte hebben aan privacybeveiliging overal zichtbaar. Steeds
vaker zie ik mensen om mij heen een foto van hun iPhone
(inclusief locatie) uploaden naar Twitter of zoeken naar een leuk
restaurant in de buurt.
Iets verdergaat het bericht over de korting die je krijgt van een
webshop, zodra je fysiek in de buurt bent van een concurrent.
Of een ander voorbeeld, uit Japan: je kind real time volgen op
weg naar school. Inclusief een sms'je als ze daadwerkelijk veilig
in de klas zit. Kinderen gaan er op pad met een zendertje op zak
om het thuisfront te informeren. Alles heel handig en leuk en
nog maar een begin van wat over een paar jaar normaal is.
De locatiebewuste toekomst is niet ver weg. Er lopen nu al
miljoenen mensen rond met een telefoon in hun zak die precies
weet waar ze zijn en die de locatie op internet deelt en mixt met
allerlei databases. In Wired Magazine stond vorig jaar een inspi
rerend artikel over een experiment van Mathew Honan die in zijn
zucht om alles te willen weten over'the location-aware future',
alle interessante geo-app's die hij kon vinden op zijn iPhone
installeerde. Honan geeft in het artikel voorbeelden van wat
hem sindsdien is overkomen. Alle voorbeelden illustreren hoe
snel je een geotagged footprint achterlaat op het web zonder je
ervan bewust te zijn. Bijvoorbeeld het uploaden van foto's die hij
maakte met een iPhone en vervolgens op Flickr had gezet, lieten
samen een ruimtelijk patroon van zijn dagelijks leven na op de
kaart. Voor iedereen zichtbaar Ook had hij ingecheckt op Whrrl,
'ik ben thuis'(inclusief locatie), leuk voor vrienden om te weten.
Dat was doorgegeven aan Twitter en vervolgens via Facebook en
via Friendfeed op zijn blog terechtgekomen waar het werd geïn
dexeerd door Google, Uiteindelijk was zijn huisadres overal te
vinden. Maar gelukkig, ook daar is iets op gevonden: Fire Eagle,
een toepassing om locatie-informatie op het web te beïnvloe
den. Deze toepassing maakt het ook mogelijk om over je locatie
te liegen.
Bescherming van persoonsgegevens lijkt dus al een gepasseerd
station te zijn. Het is verleidelijk om mee te doen, meer principië
lere nadelen verdwijnen naar de achtergrond.
Alle reden dus om weer even terug te gaan naar het Rathenau
Instituut. Het instituut breekt een lans voor identity manage
ment in tegenstelling tot privacybescherming; het aanbieden
aan de burger van mogelijkheden om meer fijnmazig je iden
titeit en gegevens gecontroleerd prijs te geven. Bedrijven als
Fire Eagle spelen hier al een rol in. Echter, het gebruik van
dergelijke toepassingen is nog maar beperkt. Het zou veel
breder en veel vanzelfsprekender kunnen zijn. De overheid zou
daar een rol in kunnen spelen. Misschien nog niet meteen door
in bepaalde gevallen een partij als intermediair op te richten die
het beheer van de identiteiten faciliteert tussen burger, overheid
en bedrijven. Maar wel door op korte termijn meer voorlichting
over dit onderwerp te gaan geven.
Onderzoeks- en adviesbureau Gartner ziet het 'versterkte loca-
tiebewustzijn'als een van de tien trends in mobiele technologie.
Tegen het einde van 2011 zal minimaal 75 procent van de nieuwe,
mobiele apparaten over GPS en andere locatiezoekers (Wi-Fi and
cell ID-systems) beschikken. Er zullen vele nieuwe toepassingen
worden aangeboden waarbij locatie standaard (impliciet) is
meegenomen. Gartner adviseert alert te blijven op de mogelijke
consequenties daarvan. Het vrijgeven van locatie kan onver
wachte gevolgen hebben.
Ambtenaar 2.0 kan werken als katalysator voor de kennissprei
ding over dit onderwerp binnen de overheid. Voor mij heeft het
zeker gewerkt.
Marjan Bevelander MSc
Coördinator Geo-projecten
Interprovinciaal Overleg (IPO)
mbevelander@ipo.nl
Geo-lnfo 2010-7/8 43