\r^y
3lg.i1
3tfwt2
32cn1
32C12
31021
71
31hz2S
32ez1
38en1
38en2
JÖT
it
33an1
dïtSRl
Gebruik TOPioNL als
basis voor bijhouding was
noodzakelijk
Onderzoek mplementatie
bijhouding TOPioNL
O?
1 y
Fig. 2. Bladindeling TOPioVectorFTOPioNL rond de gemeente Utrecht.
voorziening (Rl) bij de gemeente Utrecht
is de gekleurde wandkaart van de stad
Utrecht, schaal 1:10.000. Van origine was
dit een analoog product, maar ruim 15 jaar
geleden is hieruit door middel van digita
lisering het digitaal kleinschalig topogra
fisch basisbestand opgebouwd (DKTB,
fig. i). Dit bestand wordt bijgehouden
met behulp van luchtfoto's, cyclorama's,
matenplannen en mutatiemeldingen van
uit de grootschalige basiskaart (GKU). Het
bijwerken wordt uitgevoerd met behulp
van het tekenpakket Microstation van
Bentley, waarna vlakken worden gevormd
met de applicatie Omega, eveneens van
Bentley. Jaarlijks vindt er een bijhoudings-
ronde plaats en wordt een nieuwe versie
opgebouwd. Hiervan worden ruim 150
plots vervaardigd ter vervanging van de
wandkaarten voor de diverse gemeente
lijke gebruikers.
Als gevolg van de gemeentelijke herinde
ling met Vleuten en De Meern was per
1 januari 2001 al een belangrijke aanpas
sing in de werkwijze doorgevoerd. Voor
aanvulling en actualisering van het bestand
buiten de gemeentegrens (Maarssen,
IJsselstein, Nieuwegein, Houten en Bunnik)
werd overgestapt op het inpassen in de
raamkaart van toen nog TOPioVector,
laterTOPioNL (fig. 2). Het totale Utrechtse
grondgebied beslaat zo bijna honderd km2.
Er bestaat geen speciale koppeling met
administratieve gegevens in een ruimte
lijke database, feitelijk is het bestand een
vlakgericht CAD-bestand. Er is oorspron
kelijk gekozen voor een laagindeling voor
de verschillende topografische elementen.
Voor de teksten is er een apart tekstbe
stand als overlay met aparte lagen voor
de verschillende schalen. Topografische
elementen met een oppervlakte kleiner
dan 64 m2 in het terrein worden niet afge
beeld. De minimale breedte van wegen
is acht meter, dit om de straatnamen nog
leesbaar af te beelden. De bebouwing is
sterk gegeneraliseerd, veelal worden de
binnenterreinen weggelaten. Het bestand
kan worden toegepast in een schaalbereik
van 1:5.000 tot
1:25.000.
Een paar jaar
geleden is het
bestand qua
actualiteit nog aangepast op verzoek van
de gebruikers, door het opnemen van
plantopografie (matenplannen) in het
kaartbeeld. Het bestand vormt de basis
voor diverse thematische kaarten, zoals
bijvoorbeeld de eigendomskaart van de
woningcoöperaties. Daarnaast is een van
de belangrijkste afnemers het Project
bureau Leidsche Rijn waar het bestand
gebruikt wordt voor brochures, wijk-
kaarten, stadsplattegronden voor nieuwe
bewoners, bouwprogrammarapportages
en dergelijke. De kaart is ook terug te
vinden in de Muppies (driehoekige infor
matiezuilen in het openbaar gebied).
Digitaal wordt het bestand intensief
gebruikt binnen Stroomlijn, de intra-
netviewer van de gemeente Utrecht.
Een andere digitale toepassing vormt
het gebruik van het bestand in de
elektronische routezuilen voor de toeris
ten in de binnenstad van Utrecht. Door
de gekozen mate van generalisatie is het
mogelijk om rechtstreeks uit de DKTB
een i:25.ooo-bestand af te leiden. Voor de
teksten wordt een aparte tekstlaag toege
voegd, afgestemd op de schaal. Een ander
apart kleinschalig product dat door Rl
wordt vervaardigd, is een routekaart van
de hoofdroutes door de stad Utrecht. Deze
is voornamelijk bedoeld voor gebruik in
rapporten en voor verkeersbeleid.
Naar aanleiding van de acties en onder
zoeken bij de gemeenten Den Haag en
Amsterdam in 2007 en 2008, is door Rl
begin 2009 gestart met een onderzoek
naar de consequenties van het zelf bijhou
den van TopioNL van het grondgebied
van de gemeente Utrecht. Op grond van
de structuur en de inhoud van het DKTB
was al snel duidelijk dat het nagenoeg
onmogelijk was om hieruit een bestand te
genereren dat qua specificaties overeen
komt met dat van TOPioNL.
Het gebruik van TOP10NL als basis was dus
feitelijk geen keuze, maar noodzakelijk om
uiteindelijk een bijgehouden TOP10NL-
bestand te kunnen
leveren aan het
Kadaster. Daarom
is als uitgangspunt
het gebruik van
TOPioNL als basis
gekozen in het verdere onderzoek naar
de wijze waarop de gemeente Utrecht
TOPioNL kan bijhouden.
Hiervoor diende een aantal zaken geregeld
of uitgezocht te worden:
analyse van het datamode! en feitelijke
bestandsinhoud van TOPioNL en
welke aanvulling /aanpassing is even
tueel nodig om de eigen gewenste
producten er uit af te leiden, onder
andere de bekende wandkaart?
welke ICT-tools zijn geschikt om
TOP10NL mee bij te houden en
ondersteunen die de gewenste
bestandstructuur en topologie, maar
sluiten ze ook aan op de applicaties en
productieomgeving van de gemeente
Utrecht?
hoe dient het werkproces te worden
ingericht, uitgaande van het nieuwe
Geo-lnfo 2010-9 25