Interpretatie
Papieren en digitale edities
(Percent)
60
50
40
30
20
10
Canada
France
Japan
Total
Female
Australia
Korea
teland en steden, urbanisatieratio's, groene
en grijze druk, genormeerde vruchtbaar
heidscijfers, en zelfs de naaste-buurindex
is uit de kast gehaald om aan te geven wat
de gemiddelde afstand tot de medemens
is. Op de kaarten die het hele schiereiland
afbeelden zou een grenslijn tussen de
twee delen soms wel handig zijn voor de
oriëntatie. Een betrekkelijk klein deel is niet
bebost!
Elk hoofdstuk of deelhoofdstuk wordt voor
afgegaan door een tekstoverzicht waarin
de kenmerken worden behandeld en de
meest opvallende karakteristieken worden
geïdentificeerd. Bij het deelhoofdstuk over
de geologie hoort ook een aardbevingen-
kaart, waaruit blijkt dat Korea een seismisch
behoorlijk actief gebied is. Het milieudeel
doet niet onder voor dat van Europese nati
onale atlassen - geen enkel deel trouwens,
het is een zeer professioneel product.
Fig. 3. Percentage van de beroepsbevolking
werkzaam in de industrie (donkerpaars >40%) en
toegevoegde waarde door de industrie (proporti
onele cirkels).
Zo nu en dan heeft men bij de kaarten
behoefte aan gemiddelde cijfers voor heel
Zuid-Korea, die zijn in deze papieren editie
niet te vinden, maar wel in de webversie
op internet. De verwijzingen in de com
mentaren naar de kaarten zijn vaak moeilijk
te identificeren, omdat in de namen op de
kaart de generieke naamdelen onvertaald
bleven (Amnokgang, Donhaehang) terwijl
die delen in het commentaar wel vertaald
zijn (Amnok river, Donghan Bay).
Het is jammer dat de bevolkingssprei-
dingskaarten geen grotere schaal hebben
Fig. 4Rookgedrag naar geslacht (2003).
(nu zijn ze afgebeeld op 1:3,200 000).
Vergelijking van de bevolkingsdichtheid
tussen 1980,1990 en 2000 laat een sterke
ontvolking van het platteland zien. De
grote agglomeraties zijn ook de demogra
fische groeipolen, er is sprake van een lage
fertiliteit op het platteland.
In het synthese-overzicht over de land
bouw kom je ook meteen te weten wat er
speelt (in i960 woonden 13 miljoen mensen
in boerderijen (met een gemiddelde bezet
tingsgraad van 6,2 personen), in 2005 nog
maar 4 miljoen, en woonden er gemiddeld
2,7 mensen in een boerderij). Het accent
is veel minder sterk op rijstbouw komen
te liggen, en meer op de verbouw van
groente, fruit en op de veeteelt (voor melk
en vlees). Het westen en zuiden van de
republiek zijn agrarisch veel sterker ontwik
keld dan het (koudere) noorden en oosten.
Korea is vooral een industriestaat met grote
delen waar meer dan 40% van de beroeps
bevolking in de industrie werkt (fig. 3). De
as van Seoul naar Busan (we kennen het als
Poesan) gaat dwars door dit grote indus
triegebied, vanwaar de auto's en andere
producten over de hele wereld worden
verscheept.
In vergelijking met de andere onderwerpen
is de weergave van het vervoer langs het
transportnetwerk wat teleurstellend; blijk
baar zijn er niet voldoende cijfers voor. Er is
wel uitgebreide aandacht voor de rol van
de vakbonden, met de organisatiegraad
van de werknemers en het aantal arbeids
conflicten. De leefstijlaspecten komen ook
aan de orde bij de volksgezondheid: in
Korea rookt maar 1 vrouw op de 10 man
nen actief, een groot verschil met andere
industrielanden (fig. 4). Het deelhoofdstuk
over de rol van de vrouw vindt men in
weinig andere atlassen en is alleen al
daarom interessant. Hun participatie in de
beroepsbevolking (op het platteland zijn ze
in de meerderheid), ze zijn meer werkzaam
in de dienstensector, ze gebruiken minder
de computer en mobieltjes, als ze met
een buitenlander trouwen zijn dat vooral
Chinezen (terwijl in dat geval de Koreaanse
mannen Vietnamese dames kiezen), en ook
het percentage dat hoger onderwijs volgt,
in de politiek gaat of het glazen plafond
doorbreekt.
De cd-versie van de atlas is een zogenaamd
'view-only' product. Het laat hetzelfde
zien als de atlas, en is natuurlijk gemak
kelijker mee te nemen. Maar de cd heeft
geen extra functionaliteit. Dat geldt wel
voor de internetversie van de atlas, die
ook een zoeksysteem heeft en waarin men
ook de onderliggende statistieken kan
terugvinden. Doordat niemand de atlas
heeft kunnen kopen (belangrijke buiten
landse openbare instellingen hebben hem
gratis ontvangen) hoeft ook niemand zich
bekocht te voelen dat een jaar na uitgave
van de papieren atlas dit materiaal gratis
op internet beschikbaar is gekomen. Het is
een grote service voor geïnteresseerden uit
het buitenland dat het ook in het Engels is
uitgebracht.
De atlas is een degelijk product, traditio
neel van opzet maar kundig uitgewerkt
en geeft vooral door de kundige com
mentaren naast de kaarten een goed
inzicht in de structuur van het land. Ook in
atlastechnisch opzicht is Korea zeker geen
ontwikkelingsland meer! f
Ferjan Ormeling
Geo-lnfo 2010-10 21