Visie op inwinning en stand van zaken
Kennis van inwinning is een must voor iedere geo-informatieprofessional. In dit artikel
wordt uitgelegd waarom. Tevens maken we van de gelegenheid gebruik om de
nieuwtjes van de opleiding met u te delen.
Visie op inwinning
Visie op datakwaliteit
Visie op opleiding
Competenties
ir. Eric Hagemans, teamleider voor de opleidingen Geodesie/Geo-informatica en CivieleTechniek van het
Instituut voor Gebouwde Omgeving van de Hogeschool Utrecht, eric.hagemans@hu.nl
Af en toe moetje als opleiding de vraag
stellen of het programma nog aan de
eisen van deze tijd voldoet. Je gaat
dan wat sparren met je vrienden in de
beroepsgroep en destilleert daar een
actueel beroepsbeeld uit. Voor het recent
(2008) vernieuwde programma hebben
we op die manier een nieuwe set compe
tenties opgesteld. Het thema 'inwinning'
van deze Geo-lnfospecial speelt daarin
nog steeds een prominente, zij het niet
allesbepalende rol.
Om de ontwikkelingen op het gebied
van inwintechnieken voor de komende
tien jaar te kunnen inschatten lijkt een
terugblik handig. Twintig jaar terug begon
GPS aan een voorzichtige opmars en werd
het spoedige einde van de tachymeter
voorspeld. Vooralsnog is deze er echter
nog, met name binnen de maatvoering
in de bouw-infra wereld. GPS is gewoon
geworden, al zijn er gigantische vorde
ringen gemaakt in aanvullende bewe
gingssensoren in kleine apparaten die
in combinatie met GPS tot spectaculaire
resultaten leiden. Ter vergelijking, in de
Fig 7.
jaren tachtig was traagheidsnavigatie nog
zeer experimenteel. Fotogrammetrie leek
met de komst van laseraltimetrie de beste
tijd te hebben gehad, maar lijkt nu juist
levendiger dan ooit. Daarom besteden
wij in ons programma nog steeds ruim
aandacht aan diverse inwin- en verwer
kingstechnieken en proberen daarbij de
nieuwste ontwikkelingen zoals lidar (fig. 1)
in de modules te verwerken.
Wij denken dat voor een geo-infor-
matiespecialist een goed inzicht in
inwintechnieken onontbeerlijk is om het
verantwoord 'spelen' met bestanden te
kunnen begeleiden. Ook inzicht in de
geometrische kwaliteit en kaartprojecties
is daarbij van groot belang. Denk bijvoor
beeld aan de vraag hoe je bestanden
verantwoord aan elkaar knoopt. Een
rommelige omgang kan bij de analyse
tot grote vergissingen leiden en dus tot
slechte besluitvorming. Het voormalige
vak waarnemingsrekening ('mathema
tische geodesie'aan deTU Delft) wordt
daarom omgebouwd naar een cursus geo
metrische kwaliteit waarin naast dezelfde
elementaire principes ook aandacht wordt
besteed aan de kwaliteitsbeoordeling van
bestanden en manieren om deze op een
correcte maar praktische wijze te combi
neren.
Wij zien ons als een brede opleiding
tot geo-informatieprofessional met als
onderscheidende, inhoudelijke kenmer
ken specialistische kennis van inwinning
en datakwaliteit (geodesie), van visua-
satie (kartografie) en van opslagstruc
turen (ruimtelijke databases). Daarnaast
proberen we onze studenten te trainen in
de rol die de geo-informatieprofessional
in de samenwerking met andere beroeps
groepen speelt. Vanwege het belang van
de geodesie koesteren we daarom als
opleiding nog steeds onze onpraktische
maar wel de lading dekkende, dubbele
naam.
De geo-competenties vormen een belang
rijk referentiekader van ons programma.
Het specialistische karakter van de oplei
ding ligt in de eerste drie competenties
besloten. Het samenwerken met anderen
vooral in competenties 4-6.
1. Inwinning - registreren (meten en
inventariseren) en bewerken van
geo-gegevens.
2. Beheer - opslaan en onderhouden
van geo-informatie.
3. Visualisatie - presenteren van geo-
informatie.
4. Ontsluiting - geo-informatie ana
lyseren en toegankelijk maken voor
derden.
5. Kwaliteit - mathematisch beoordelen
van de waarde van geo-objecten en
-metingen.
6. Advies-ondersteunen van geo-
informatiegebruik bij ruimtelijke
beheer- en ontwerpprocessen
7. Management leiding geven aan
processen voor totstandkoming en
gebruik van geo-informatie
8. Geo-ICT - ontwerpen van toepassin
gen voor geo-informatiesystemen
Naast dit referentiekader bestaan er ook
beschrijvingen van de gewenste onder
werpen (benodigde basiskennis), van
de beroepscontext en van algemenere
competenties als samenwerken, leiding
geven enz.
14 Geo-lnfo 2011-1
