Kartografische 'aardverschuiving' in Utrecht
Geologische en bodemkundige kaarten verhuizen naar universiteitsbibh dheek
Voor talrijke geologische en bodemkundige kaarten van de meest uiteenlopende
gebieden kan men tegenwoordig bij de kaartenverzameling van de mm: i
Universiteitsbibliotheek Utrecht (UBU) terecht. In september 2010 werd namelijk
de fysische kaartencollectie van de inmiddels opgeheven deelbibliotheek
Geowetenschappen geïncorporeerd in die van de centrale bibliotheek, De collectie
vult de bestaande algemene kaartenverzameling van de UBU in belangrijke mate aan.
Een groot gedeelte van de vele duizenden fysische kaarten is voor bezoekers van de
kaartenzaal ook digitaal beschikbaar.
Profiel
Marco van Egmond, conservator kaarten en atlassen bij de Universiteitsbibliotheek Utrecht, a
m.vanegmond@uu.nl
De Utrechtse Faculteit Geowetenschap
pen had nog niet zo lang geleden een
heel korte tijd maar liefst twee grote
kaartencollecties onder haar hoede. Een
algemene collectie op de vijfde verdieping
in het Van Unnik-gebouw en een fysische
collectie in het TNO-gebouw aan de
Princetonlaan.
In 2004 verhuisde de algemene kaarten
verzameling naar een prachtige ruimte
in de nieuwe universiteitsbibliotheek op
de Uithof (fig.i). De Faculteit Geoweten
schappen hield echter nog enige jaren
een grote collectie fysische kaarten onder
handbereik. Deze collectie bevond zich
tot voor kort in de open opstelling van de
facultaire Bibliotheek Geowetenschappen.
In het kader van centralisatie en de daar
mee gepaard gaande ontmanteling van
'dislocaties'hield die bibliotheek in 2010
op te bestaan. De boeken en tijdschriften
van de bibliotheek zijn nu deels geïnte
greerd in de openbare geografïecoliectie
op de tweede verdieping van de UBU en
deels geplaatst in depots. Voor de kaarten
is een apart depot vrijgemaakt (fig. 2).
De samenstelling van de onlangs overge
nomen kaartenverzameling weerspiegelt
vooral de interessegebieden van de
aardwetenschappers. Het gaat dan ook
om een afgewogen mix van geologische,
geomorfologische en bodemkundige
kaarten. Het accent ligt op de geologie
van Nederland, de aangrenzende landen
en de belangrijke veldwerkgebieden
Frankrijk, Spanje, Italië en Griekenland.
Van veel Europese landen zijn grootscha
lige kaartseries aanwezig, maar ook bij de
gebieden buiten Europa is sprake van een
zeer goede dekking. De collectie is histo
risch gezien opgebouwd uit de deelver
zamelingen van de voormalige Utrechtse
Faculteit Aardwetenschappen en van TNO,
die weer bestond uit de deelcollecties van
de voormalige Rijks Geologische Dienst
te Haarlem en het voormalige Geologisch
Bureau te Heerlen.
In totaal telt de collectie ongeveer 21.000
items, bestaande uit circa 100 atlassen, 150
kaartseries, 18.000 al dan niet gevouwen
kaartbladen en ruim 2.000 kaarttoelich-
tingen. Daarmee is het een in nationaal
en internationaal opzicht belangrijke
collectie fysische kaarten (fig. 3 en 4). Het
vormt een prachtige aanvulling op de
algemene kaartencollectie, die vooral
Fig. r. De kaartenzaal van de Universiteitsbibliotheek Utrecht (foto: M. van Egmond).
36 Geo-lnfo 2011-1