Symposium rond kartobibliografie
'Zelandia Com tatus'
Verslag
Donderdag 7 oktober 2010 was er in de Burgerzaal van het Stadhuis van Middelburg (1452) een symposium
met een tentoonstelling en boekpresentatie. Organisatoren waren de onderzoeksgroep Explokart van de
Universiteit Utrecht, de gemeente Middelburg én de werkgroep voor de Geschiedenis van de Kartografïe
van GIN. Dagvoorzitter was Paula van Gestel, de naar men zegt strenge eindredacteur van de Explokart-
uitgaven. De officiële opening van de dag was de eerste van de net vier dagen in dienst zijnde wethouder
Johan Aalberts van Middelburg. Hij wilde een bestuurlijke dwaling van zijn voorgangers rechtzetten.
Men bleef zó lang trouw aan de Spaanse koning dat niet Middelburg, maar Leiden een universiteit kreeg.
Intussen opende koningin Beatrix in 2004 de dependance van de Universiteit Utrecht, de Roosevelt
Academy, in ditzelfde Stadhuis gevestigd.
Lezingen
met moderne inkt op oud papier!). "Het
voordeel van een röntgenfoto is dat de
hele kaart wegvalt", was een opmerking
voor de goede verstaanders. Onderzoek
en publicaties ter zake leverden hem voor
prenten al vrienden en vijanden op, soms
bleken mensen onverwachts'posthuum
werk'van Rembrandt te hebben. In de
Nederlanden was de papierconsumptie
hoog en het papier kwam vaak van ver.
De extra informatie kan veel bewijzen.
Hoewel Laurentius al wist uit welke Franse
dorpspapiermolen kaartdragers van
Blaeu kwamen zou hij graag een speci
fiek onderzoek naar kaarten op grotere
papierformaten doen. "Voor ons is het een
nieuw gezichtspunt. Wij kijken alleen naar
de achterkant als er wat op staat. Wellicht
wordt het een toekomstig project", aldus
Paula van Gestel.
Dr. Willem van den Broeke, lector van de
Roosevelt Academy, vond de hem toege
meten lezingtitel 'cartografie en infrastruc
tuur'te bloedeloos en wijzigde die in 'Het
raadsel Zeeland'. De geografische ligging
van Zeeland is in de ene periode een oor
zaak van welvaart en in een andere een
oorzaak van stagnatie daarvan. Met de
komst van lijninfrastructuren kan dat net
zo zijn. Ze kunnen de economie stimule
ren, maar ook tot leegloop leiden.
Stadsarchivaris drs. Peter Sijnke hield een
lezing over Middelburg in de 17e eeuw
De expositie-van-een-dag had volop belangstelling.
De vier lezingen voor de meer dan hon
derd bezoekers waren zeer gevarieerd. Dr.
Dick Blonk, auteur van het te presenteren
deel XI in de Explokartreeks:'Zelandia
Comitatus', hield uiteraard een boeiend
verhaal over de kartografïe van Zeeland.
Hij deed dat met een indeling in groepen
en vanaf 1549, oftewel Jacob van Deventer,
tot i860. Tot de derde groep behoorde
Hattinga,'een merkwaardig figuur, militair
arts en tegelijk een fanatieke kartograaf'.
In zijn vrije tijd mat hij Staats-Vlaanderen
zó goed, dat hij de opdracht kreeg om
ook de eilanden te meten. Zijn beroemde
kaart van Walcheren met zijn landmeters
equipage werd ook getoond. Onder veel
meer liet Blonk weten dat hij het onnodig
vond dat na de Franse tijd de Lodewijkpol
der van 1809 de Wilhelminapolder werd
genoemd!
Kunsthistoricus en -handelaar dr. Frans
Laurentius hield een lezing over kartogra
fïe en watermerkonderzoek. Geeft licht-
bakonderzoek al fragmenten van water
merken, met röntgenopnamen kunnen zij
separaat worden afgebeeld van de oude
teksten en beelden (niet bij nepdrukken
Zï CQMlTATys
30 Geo-lnfo 2011-2