Hm
NAP-bezoekerscentrum:
educatie centraal
Historie en belevingsverslag
"f m[Wk
Op 12 oktober 2010 heeft ZKH Prins Willem Alexander het educatieve NAP-bezoekerscentrum geopend,
met, hoe kan het ook anders, een traditionele slag waterpassen (Den Boer, 2010; fig/i). Wat ging er allemaal
aan vooraf voordat deze tentoonstelling tot stand kwam en wat was er te zien en te doen?
Referentievlak
NAP is de werkvloer
van Nederland
Ing. W.A. van Beusekom, oud hoofd afdeling NAP van de Meetkundige Dienst van de Rijkswaterstaat
en inhoudelijk adviseur van de stichting NAP
Fig. 1. Prins Willem-Alexander opent NAP
Bezoekerscentrum, 2010. (foto:Adri den Boer)
Het was 22 jaar geleden dat het NAP
monument, ontworpen door Louis van
Gasteren en Cees van der Veer, onthuld
werd door de minister van Verkeer en
Waterstaat mevrouw Neelie Kroes. Helaas
ontbraken toen de middelen om ook de
educatieve tentoonstelling te realiseren.
Het is een lange weg geweest, maar nu
is het dan toch gelukt. Destijds mocht ik
een bijdrage leveren voor haar speech. Uit
de door mij verstrekte informatie citeerde
zij "ik heb begrepen dat NAP staat voor
Normaal Amsterdams Peil", waarna de
tekst terzijde werd gelegd en zij verder uit
het blote hoofd sprak.
Laatst spraken Han Meeter, de ontwerper
van deze educatieve tentoonstelling, en ik
met iemand die bij het begrip NAP alleen
maar aan water dacht. We hebben hem
toen uitgelegd dat het referentievlak NAP
niet alleen is om waterstanden te meten,
maar ook noodzakelijk is voor de aanleg
van wegen en spoorwegen, tunnels en
bruggen, kanalen en dijken, gebouwen
en het monitoren van deformaties van
al deze voornoemde zaken. Vaak wordt
op meerdere plaatsen tegelijk begonnen
aan een groot werk, neem als voorbeeld
de Noord/Zuidlijn in Amsterdam. Zonder
een goed referentievlak loopje het risico
datje dan niet goed
uitkomten dan heb
je twee tunnelbuizen,
maar helaas niet
voor de prijs van één.
Met recht kan men zeggen: het NAP is de
werkvloer van Nederland. Maar op zich
was de opmerking wel terecht, want hoe
kwam men er uiteindelijk toe om een
hoogte af te spreken?
Wel, in de grijze oudheid vestigden volks
stammen zoals Batavieren en Friezen zich in
de moerasdelta van Nederland. Zij zochten
om te beginnen de hogere plekken op om
hun hut te bouwen. Maar dat bleek toch niet
altijd voldoende en werd er na de laatste
overstromingi een merk
in een boom gekerfd
om de hoogte daarvan
aan te geven. Ver
volgens werd het erf
rondom de hut weer opgehoogd. Op deze
manier ontstonden zo bekende terpwo
ningen. Maar na lange tijd besloot men
dat het toch beter was om met meerdere
mensen samen te werken en een dijk om
Fig. 2. Doorbraak Sint Antoniusdijk, 1675.
VERTOEIINGE ENDE XAETÏ.EVEN AEGEBEELT.HET DOOR BREECKEN VA>JDE S'.ANTHOMS DYCK BUYTÏ.N AMSTERDAM,
iferrrr/iertr A" Jr try.- l*Hrr viw nn r.v> Jhrtltm Arr'J trrfint u-at.rf Jrt jr •tnll (?T/« rW.-lrr In vmrr Jrrnr' -W' AmUrr rh t,I m.itlitjrtr hinJr JArlryL?" Vlrt' - |W_-f~r, Jm
tri nntitr. nrt f.lt.-KJrrrr Jrvrtl hyflrrt.Jnt tri m rrrlrr tr< frt Jnric mMlrtlr.-vx «nu* .m,A 1' fjmM !ry mr.-t, tninr* .Jrjfr A A.J l'ntA Armrr rurr Jrrr Uri.-*Jr Ar ->*■*'. m~-
A» Jrrrfntrmjt o cjnyriy.-* AÜ tnnyur'mj,jïbt - mi sS IHMrm tryJtrmJt jnJnrjTMf Zy/W.» ,r*J, Jr'rmlyjr.Jl-fn J*i-W W frhdmr nun mmr/iuu! r. mrmt 4 'i
12 Geo-lnfo 2011-3