Het 3D-testbed van de 3D-Pilot:
Ceci n'est pas CityGML
In de 3Ü-Pilot NL, een initiatief van Kadaster, Geonovum, de Nederlandse Commissie voor Geodesie
(NCG) en het ministerie van Infrastructuur en Milieu, hebben meer dan 60 organisaties het afgelopen
jaar samengewerkt om toepassing van 3D-geo-informatie een impuls te geven. Een van de activiteiten
van de3D-Pilot, uitgevoerd door sectie GISt van het onderzoeksinstituut OTB van deTU Delft, is het
ontwikkelen van een testbed die de samenwerking tussen al deze partijen technisch realiseert. De andere
3D-Pilot activiteiten houden zich bezig met respectievelijk 3D-data aanbod, 3D-standaard NL en use
cases. Dit artikel beschrijft de ervaringen van het TUD GISt team (geleid door Edward Verbree) met het
3D-testbed. Naast genoemde auteurs heeft Hugo Ledoux ook aan het testbed bijgedragen.
Doel van het testbed
3D-testbed
CityGML concept
Dr. Jantien Stoter
Drs.TheoThijssen
Ir. Edward Verbree
Dr. dipl. ing. Sisi Zlatanova
Allen van: Sectie GISt,
Onderzoeksinstituut OTB,TU Delft
De ervaringen en resultaten van de
BD-Pilot zelf worden momenteel opge
schreven in een aantal eindrapporten.
Ook sluit de BD-Pilot af met een openbare
slotsessie op 16 juni georganiseerd in
samenwerking met de gemeente Rotter
dam waarin de bevindingen van een
jaar samenwerken aan 3D-vraagstukken
worden gedeeld met de buitenwereld.
Een testbed wordt wel omschreven als
een specifieke onderzoeksomgeving voor
het verrichten van experimenten met data
en services, waarna de resultaten worden
geëvalueerd en verspreid. En dat is precies
wat het 3D-testbed van de 3D-pilot het
afgelopen jaar heeft gedaan. Op basis
van de door de participanten beschik
baar gestelde data van het Rotterdamse
testgebied 'Kop van Zuid'zijn de moge
lijkheden van 3D in het algemeen, en
CityGML als'3D-container'in het bijzonder,
onderzocht. Dit is gedaan in een daarvoor
speciaal ingerichte testbedomgeving bij
deTU Delft. De terugkoppeling van de
resultaten heeft bij de deelnemers van de
3Ü-pilot geleid tot een groter begrip van
CityGML. Hieronder schetsen wij in het
kort een aantal elementen waartegen wij,
en daarmee ook de deelnemers van de
BD-pilot, zijn aangelopen.
Het 3D-testbed richtte zich op drie onder
zoeksvragen. Allereerst is er gekeken naar de
toepasbaarheid van 3D-informatie binnen
de bedrijfsprocessen (use-cases) van de
deelnemers van de jD-pilot. Is dit alleen voor
communicatiedoeleinden (mooie plaatjes)?
Is het doel vooral berekeningen en analy
ses? Of moet de meerwaarde nog worden
ontdekt? Vervolgens is de vraag gesteld op
welke wijze deze 3D-informatie op bestands
niveau kan worden opgeslagen en uitge
wisseld. En tot slot is er gekeken naar de
meerwaarde van een centrale geo-DataBase
Management System (DBMS) benadering
voor zowel de bevraging als presentatie van
de data in een 3D-GI5-omgeving,
Al in een vroeg stadium van de 3D-Pilot is
ervoor gekozen om bij de beantwoording
van deze vragen CityGML centraal te
stellen. Deze Open Geospatial Consortium
Visualisatie van LODi-bestand, door GISt TU Delft.
Geo-lnfo 2011-5 19