CityGML-bestanden
IfflM
IM«rt
van deze aanpak is de 3Ü-data converteer-
tool van het bedrijf iDelft die tijdens de
3D-Pilot is ontwikkeld. Als de footprints van
de gebouwen op elkaar aansluiten, dan is
het ook mogelijk een topologisch cor
rect CityGML LODi bestand aan te maken
volgens de methode beschreven in1.
Een andere mogelijkheid om een CityGML
bestand te maken is door middel van
SketchUp (sofware voor het maken van
3D-modellen voor gebruik in bijvoorbeeld
Google Earth). In deze sofware is een plugin
voor CityGML beschikbaar. Hoewel het
CityGML datamodel hier zo goed als moge
lijk is verweven in de SketchUp-omgeving
blijkt deze koppeling toch ook nog proble
matisch. De XML-syntax van het CityGML-
bestand moet correct zijn en voldoen aan de
CityGML-schema-definities. Veelal geschiedt
de test of dit daadwerkelijk zo is door het
CityGML van testgebied, door Toposcopie.
(OGC) standaard vindt zijn oorsprong in de
universitaire wereld in Duitsland (Bonn,TU
Berlijn) en is daar al veelvuldig toegepast
voor 3D-modellering en visualisatie van
stedelijk gebied. Een uitgebreid overzicht
van alle mogelijkheden van CityGML is
te vinden op: www.citygml.org. CityGML
wordt veelal gezien als een uitwisselings
formaat, maar het is ook, en vooral, een
informatiemodel voor de representatie
van ruimtelijke objecten in een stedelijke
omgeving. Het maakt op geometrisch én
op semantisch niveau een onderscheid
tussen de thematische gebieden (gebou
wen, vegetatie, water, terrein enz.), maar
doet dit ook, per object, op verschillende
schaalniveaus. Een gebouwobject kan
daarbij variëren van een eenvoudig blok-
model (LODi), met dakvormen (LOD2), met
ramen, deuren en andere exterieurken-
merken (LOD3), tot een volledig uitgewerkt
interieurmodel (LOD4) al dan niet voorzien
van textuurinformatie (appearance).
CityGML als intern informatiemodel is
nieuw in commerciële GIS-omgevingen
en dringt langzaam door in systemen van
onder andere Bentley, Esri en Intergraph.
Zo is het in Bentley Map mogelijk om
CityGML bestanden te exporteren via
een op FME geënte data interoperability
component, en zeer recentelijk is een
specifieke mapping van CityGML naar
het Bentley XML Feature Modelling (FM)
schema beschikbaar. Met dit schema is het
3D is een containerbegrip.
mogelijk om 'from scratch' betekenisvolle
en geometrisch valide 3D-(deel)objec-
ten op te bouwen en te manipuleren.
Een specifiek probleem voor Nederland is
het te hanteren Spatial Reference System
EPSG:7415, een samengesteld SRS met RD
voorde XY-dimensie (EPSG:28992) en NAP
voor de Z-dimensie (EPSG:5709).
Een andere methode voor het opbou
wen van een CityGML bestand is om
2D-gebouw'footprints'op basis een
hoogte-attribuut'omhoog te trekken'tot
3D-LODi-objecten. Een goed voorbeeld
geproduceerde CityGML-bestand te impor
teren in een van de beschikbare viewers als
LandXplorer. Als deze visualisatie goed oogt,
dan wordt het geëxporteerde CityGML-
bestand correct bevonden. Helaas is uit onze
tests gebleken dat deze viewers vaak wat
vergevingsgezind zijn en wordt vervolgens
een niet geheel valide CityGML-bestand
verder verspreid.
1 Martijn Meijers en Hugo Ledoux,Topolo
gisch consistente 3D-stadsmodellen, in: Geo-
Info, pp. 8-12
20 Geo-lnfo 2011-5
