Kadaster vervroegt perceel
vorming bij grondtransacties
Introductie voorlopige kadastrale grenzen
Het Kadaster heeft recentelijk een nieuwe dienst voor het splitsen van percelen geïntroduceerd.
Hierbij wordt een kadastraal perceel vroegtijdig gesplitst op basis van eigen geometrie van de aanvrager
zonder dat er door of namens het Kadaster al is gemeten. De kadastrale aanduiding van de nieuwe
percelen kan de notaris gebruiken in de akte van overdracht van onroerend goed. Omdat de ligging van
de nieuwe grenzen in het terrein nog niet is aangewezen door de rechthebbende(n) krijgen deze grenzen
en de daaruit afgeleide oppervlakte de status voorlopig. Hiermee worden in de kadastrale registratie
voorlopige kadastrale grenzen geïntroduceerd. Doel van de nieuwe dienst is om op termijn het gebruik
van deelpercelen volledig te vervangen door perceelsplitsingen met voorlopige kadastrale grenzen.
Voor de klant is er sprake van meer zelfbediening en van kostenverlaging binnen het ketenproces van het
inschrijven van akten bij het Kadaster.
Vervanging kadastrale
kernsystemen
Berry van Osch en Meindert Sterenberg (Kadaster, GEO Materiebeleid)
In dit artikel gaan we in op de huidige
werkwijze voor perceelsvorming, de
aanleiding tot introductie van een nieuwe
dienst en een uitleg van de nieuwe
werkwijze.
Probleemstelling
De verkoop van een gedeelte van een
perceel waarvan de grenzen nog niet
zichtbaar zijn in het terrein is al sinds jaar
en dag lastig. In de transportakte kan de
notaris niet direct een unieke kadastrale
aanduiding noemen als overgedragen
onroerende zaak, maar dient hij het
gedeelte van een of meer bestaande per
celen tekstueel te omschrijven. Zolang de
nieuwe grenzen niet zijn aangewezen en
ingemeten blijft de identificatie van het
nieuwe perceel 'fuzzy'. Ook kan de ligging
van het verkochte gedeelte niet eenduidig
op de kadastrale kaart worden getoond
en is er geen correcte oppervlakte te
berekenen. Direct na het inschrijven
van een transportakte ontstaan bij de
verwerking in de kadastrale registratie
(AKR) in administratieve zin deelpercelen.
Pas geruime tijd later worden na ter-
reinbezoek en inmeting van de nieuwe
grenzen de nieuwe percelen gevormd
(zie kader i voor een korte toelichting van
het proces).
Door dit 'traditionele' aktepostenproces
voelt men in de maatschappij een actu-
aliteitsverschil tussen kaart en registratie
omdat de kadastrale perceelsvorming in
tijd vaak vele maanden na de feitelijke
overdracht plaatsvindt. De informatie
voorziening rond dergelijke percelen is
daarom niet optimaal.
Enige jaren terug is deze werkwijze
aangevuld met de mogelijkheid om, op
verzoek van partijen, voorafgaande aan
een verkoop het betreffende perceel al te
gaan splitsen. Daarbij worden de nieuwe
grenzen direct in het terrein door de
aanvrager aangewezen en gemeten (zie
toelichting in kader 2).
Deze werkwijze van het splitsen vooraf
biedt kadastraal juridisch wel direct een
goede oplossing doordat direct bij akte
gehele percelen kunnen worden overge
dragen.
Het nadeel van deze werkwijze is dat de
nieuwe grenzen vaak (nog) niet betrouw
baar in het terrein zijn te visualiseren.
Vaak koopt men'vantekening'en weet
de grensaanwijzende nieuwe eigenaar
slechts bij benadering waar de grens in
het terrein komt te liggen. Soms is de
grensmarkering in het terrein nog niet als
stabiel te beschouwen. Wanneer later de
nieuwe kavelindeling in het terrein nog
wijzigt kan er verschil ontstaan tussen de
oorspronkelijke grensaanwijs en de uit
eindelijke ligging van de grens. Dit laatste
is vooral uit het oogpunt van rechtszeker
heid niet gewenst maar deze dienst wordt
vaak gekozen om financiële redenen.
Kortom, de laatste werkwijze neemt niet
alle nadelen weg en daarom is procesver
betering wenselijk.
Naast de hiervoor genoemde problema
tiek vanuit de praktijk is het Kadaster bezig
met een grootscheepse vervanging van
haar huidige kernsystemen LKI en AKR/
Hyp. Momenteel worden de kartografische
en administratieve gegevens van percelen
immers nog apart beheerd. Dit leidt soms
tot discrepanties in bepaalde informatiepro
ducten. AKR, Hyp en LKI vormen tezamen
24 Geo-lnfo 2011-5
