Een goede opdrachtgever
doet meer dan het benoemen
van de projectleider
Leveranciers
Processen
Complimenten
voor de fanatici
van geo-informatie
profijt van hebben gehad. Denk maar
eens aan alle conversietabellen waarmee
je bijvoorbeeld de inhoud van verblijfs-
objecten gemakkelijk tot oppervlakten
kunt omvormen. We moeten overigens
ook vaststellen dat een inhoudelijke
voorsprong en een plekje in de pilotgroep
geen garantie geeft op een snelle imple
mentatie. De laatst aangesloten gemeente
is nota bene een pilotgemeente geweest."
Roland constateert dat de weerstand
van veel gemeenten ook tegen het hoge
tempo was gericht."Er stond geen vergoe
ding tegenover al die werkzaamheden.
Een bewuste keuze, want we waren en zijn
ervan overtuigd dat de BAG de gemeen
ten op termijn geld gaat opleveren, maar
het gevolg was dat projectleiders die soms
stonden te popelen om te starten eerst
langs Financiën moesten voor de centen.
En als je daar niet bedreven in bent en er
gaan maanden
overheen voordat
je het groene
licht krijgt, dan
neemt de motiva
tie om er iets van
te maken al snel af."Michiel vult aan met
de opmerking dat de accountmanagers
op alle echelons geacteerd hebben.
"We hebben heel wat managementteams,
colleges van B&W en gemeenteraden
van de noodzaak van de BAG moeten
overtuigen." Hij stelt vast dat organisaties
die wél snel aansloten over het algemeen
over een goede tandem opdrachtgever/
projectleider en over veel relaties beschik
ten en een enthousiast projectteam op de
been konden brengen.
De complexiteit van de materie is volgens
Michiel ook door veel softwarelevanciers
onderschat. "Sommige bedrijven hebben
onvoldoende aandacht gehad voor de
opbouwfase, waarin gemeenten behoefte
hadden om zonder het strakke keurslijf
van de BAG-conventies geleidelijk aan hun
registratie op te bouwen. Daarbij komen
dan strak gedefinieerde relaties tussen
entiteiten, de geometrie van objecten die
deel uitmaakt van de BAG en het berich
tenverkeer met de Landelijke Voorziening
dat betrouwbaar en beveiligd moet zijn.
Zo bezien moetje ook als leverancier van
vele markten thuis zijn." Het ministerie
heeft nooit serieus overwogen om een
applicatie ter beschikking te stellen of
met een Logisch Ontwerp te komen zoals
voor de GBA. Ernst:"Je komt al snel aan
de gemeentelijke autonomie en je hebt
bovendien kans datje slimme mogelijkhe
den laat liggen als je zelf te zeer een stem
pel drukt op softwareoplossingen. Laat de
markt daar zijn werk maar doen. Als je zelf
wat laat bouwen, moetje het bovendien
ook weer bijhouden.' Roland geeft aan wat
de gemeenten met de afronding van de
implementatie nog bezighoudt: het inre
gelen en laten beklijven van alle proces
sen, de binnengemeentelijke aansluiting
op de BAG en het nakomen van maat
werkafspraken. Met dat laatste wordt het
wegwerken van dummywaarden bedoeld
(voor bepaalde attributen zoals bouwjaar
of gebruiksoppervlakte) die gemeenten
net voor de audit vanwege tijdgebrek
mochten registreren en die met de start
van het verplichte
gebruik van de
BAG door de
overheid op n juli
2011, vervangen
moeten zijn door
reële waarden. Tot zijn tevredenheid slaat
de motor niet af nu gemeenten (soms
uitgeput) de beheerfase hebben bereikt.
"Het Kadaster houdt als beheerder van
de LV BAG de mutaties per gemeente
nauwlettend in de gaten en daaruit valt
af te leiden dat er flink gemuteerd wordt.
De BAG leeft dus bij gemeenten". Met het
afbouwen van de projectorganisatie vanuit
l&M s de vraag hoe terugkijkend de relatie
tussen het ministe
rie en de gemeen
ten kan worden
gekenschetst.
Volgens Roland
heeft l&M zich altijd
opgesteld als partner van de gemeente,
maar was verzakelijking nodig toen
resultaten te lang uitbleven."Gemeenten
werden na de verplichte invoeringsdatum
van de BAG op 1 juli 2009 individueel aan
gesproken op het niet naleven van de wet.
We werden steeds strenger en uiteindelijk
misschien ook meer als inspecteur dan
als partner gezien, maar het heeft wel tot
resultaten geleid."
Voor een project als de BAG is procesden-
ken heel belangrijk. Is de BAG hier ook
wegbereider geweest en heeft het een
omslag in integraal denken bewerkstel
ligd? Ernst meent van niet. "Als je ziet dat
bij de GBA, de WOZ, de WABO, OVL2000,
Financiën en vele andere werkvelden en
projecten het procesdenken gemeengoed
is, dan is de BAG het zoveelste project
waarin je niet ontkomt aan het vastleg
gen en naleven van processen. Je kunt
wel zeggen dat geo-informatie een van
de laatste taakvelden is geweest, waar de
noodzaak om taken vast te leggen is door
gedrongen. Een compliment is hier ook
wel op zijn plaats, want bij veel gemeen
ten pakt geo-informatie op wat anderen
laten liggen. Het zijn fanatieke lui die nu
ook met de processen van anderen aan de
slag gaan. En ja, dat botst dan wel eens in
de organisatie. Maar dat kun je ze moeilijk
kwalijk nemen. Iemand moet het toch
doen en in dat opzicht is het jammer dat
het initiatief om over te gaan tot zaak- en
procesgericht denken vaak van onderop
komt en niet eerder bij informatiemanage
ment of het MT ligt.De accountmanagers
zien wetmatigheden in de vele verande
ringsprocessen waar gemeenten zich voor
gesteld zien. Ernst: "Tien jaar geleden was
je als afdeling Financiën dolbij als je de
begroting tijdig opleverde. Nu wordt dat
op zich heuglijke feit toch meer gezien als
onderdeel van een cyclus waarbij ieder
een op elk niveau en op elk moment zicht
heeft op zijn budgetten zodat er direct
geacteerd kan worden."Wat heeft de BAG
een gemeente uiteindelijk opgeleverd?
Roland: "De BAG is ondersteunend voor
veel processen,
maar het eigenaar
schap is niet heel
helder. Het heeft in
ieder geval tot veel
nieuwe relaties
geleid. Je hebt toch menselijke interactie
nodig om iets voor elkaar te krijgen. En de
BAG heeft vooral bijgedragen aan de
emancipatie van de geo-afdeling. Ik schat
in dat in ruim 60% van de gemeenten de
BAG bij geo-informatie is beland en je
speelt met een basisregistratie toch een
rol van betekenis. Geo is met de BAG let
terlijk op de kaart gezet."
Ronald Bokhove, redacteur
6 Geo-lnfo 2011-5
