context
doelstelling/communicatieve aspecten
huisstijl
algemene huisstijl van eem organisatie
web-kartografie
eigenschappen van hel medium
kartografie
grafische grammatica
conventies
thematisch bepaald
bronvisualisaties
Visualisatie
authentieke bron/
dataprovider
Randvoorwaarden van het web
De doelgroep
Samenwerking in ontwerp
Fig. 1. Regels voor kartografisch ontwerp dienen rekening te houden met
andere factoren zoals een huisstijl, maar ook visuele conventies.
De werkgroep is opgesplitst in verschillende subgroepen die
driemaal bij elkaar zijn gekomen. Deze groepen richtten zich op
een template voor visualisatieregels en de toepassing van stan
daarden, regels voor web-kartografie, verkenning van applicaties
en technologie en processturing.
Door de manier van werken is de expertise uit het veld optimaal
benut en logischerwijs wordt de eigen handreiking gedragen
en gebruikt door het werkveld. Het resultaat is een Handreiking
Cartografische Visualisatie bestaande uit drie onderdelen: een
handreiking web-kartografie, een visualisatietemplate en een
toelichting op deze template.
Een kenmerk van het web is platformonafhankelijkheid.
Dit houdt in dat het voor het gebruik van een web niet uit moet
maken of je met een mobiele telefoon, tabletcomputer of een
desktop het web opgaat. Als ontwikkelaar wil je natuurlijk dat
iedereen jouw webapplicatie kan gebruiken. Je hebt echter geen
invloed op de gebruikeromstandigheden. Je moet dus zorgen
dat jouw applicatie verenigbaar is met al deze apparaten, of in
ieder geval met zoveel mogelijk. Dit geldt daarnaast ook voor de
diverse besturingssystemen en browsers. De handreiking geeft
allerlei tips over hoe dit het best is aan te pakken. Hiernaast geeft
de handreiking allerlei tips over de beeldresolutie, het te gebrui
ken bestandsformaat en de te hanteren bestandsgrootte.
Natuurlijk wordt in de handreiking uitgebreid stilgestaan bij de
extra functionaliteiten van het Web en wat dit betekent voor
web-kartografie. Het voordeel is dat de overdracht van de geo
grafische informatie effectiever en efficiënter geschiedt en de
gebruiker duidelijk en helder de geografische informatie voor
geschoteld krijgt. Uniformiteit in het vertalen van geografische
informatie naar een kartografische vormgeving maakt tevens het
vergelijken van gegevens en kaarten eenvoudiger. Aanleiding
genoeg voor een handreiking.
De ontwikkeling van geografische webapplicaties biedt de
kartograaf nieuwe mogelijkheden waarvoor nu nog niet altijd de
benodigde kennis in huis is. Naast de kartografen is er ook een
hele nieuwe groep professionals bezig met het visualiseren van
geo-informatie. Het betreffen hier de ontwerpers en ontwik
kelaars van geografische webapplicaties. Het is deze groep die
veelal goed op de hoogte is van alle mogelijkheden van 'het web'
maar geen ervaring heeft met kartografie. Dit diverse werkveld
van specialisten is de doelgroep van de handreiking.
De handreiking is door Geonovum in samenwerking met ver
tegenwoordigers uit dit werkveld ontwikkeld. Hiervoor is de
werkgroep Visualisatie opgericht, ledereen met interesse in het
onderwerp kon zich hiervoor aanmelden. Uit de vele enthousiaste
reacties en aanmeldingen vanuit de overheid, het bedrijfsleven en
de wetenschap bleek dat de behoefte aan afspraken over visuali
satie zeer groot is. Aanmeldingen van het bedrijfsleven kwamen
binnen van een zeer diverse groep organisaties zoals adviesbedrij-
ven, software-ontwikkelaars en bedrijven uit de geo-sector.
Stadsbusstation
Regiobusstation
Toerbusopstapplaats
Provinciegrens
Gemeentegrens
Wijkgrens
400.000
200.000
100.000
50.000
Voetpad
Straat
Doorgaande weg
Duingebied
Bosgebied
Water
Onveilig gebied
Probleemgebied
Veilig gebied
82-84%
84-88%
88-92%
92-94%
Fig. 2. Voorbeelden van punt-, lijn- en vlaksymbolen met verschillende
meetniveaus.
Naast deze meer technische aspecten gaat de handreiking ook in op
de toepassing van kartografische symbolen. De drie mogelijke karto
grafische symboolontwerpen (punt, lijn en vlak) worden behandeld.
Bij de opbouw van de kaart is het bijvoorbeeld van groot belang
te starten met de vlaksymbolen om vervolgens de lijnsymbolen en
puntsymbolen in te vullen. Voor kleurgebruik en arcering is het van
groot belang te bepalen welk meetniveau de verzamelde gegevens
hebben. Hier wordt onderscheid gemaakt in een nominaal, ordinaal,
interval en ratio meetniveau van de te presenteren geografische
informatie, alle met individuele eisen betreffende visualisatie.
Voor het kleurgebruiken teksten in een geografische webapplicatie
geeft de handreiking een paar handige tips mee. Gebruik bijvoor
beeld niet meer dan zeven kleuren (maximaal plus 2) omdat meer
Geo-lnfo 2011-6 29
