Sensing in de landbouw
Achteruit kijken en vooruit zien
Remote Sensing is een belangrijke informatiebron voor overheid en boer. Satellietdata levert een voor
landbouw uniek plaatje op met de actuele toestand van de gewassen. De opname van satellietbeelden
kent echter een heel groot probleem: bewolking. Het project BIOSCOPE onderzoekt de mogelijkheden om
met kleine, onbemande vliegtuigjes onder de bewolking te vliegen om de voor de satelliet onzichtbare
plekken toch in kaart te brengen.
Tamme van der Wal, Aerovision B.V.
Paul van der Voet, TerraSphere Imaging GIS B.V.
Satelliet Remote Sensing voor landbouw-
en milieumonitoring is al bijna veertig
jaar oud. In Europa wordt satellietdata
sinds 1992 door overheden ingezet voor
oogstvoorspelling en controle op land
bouwsubsidies. De laatste jaren echter zijn
het de boeren die het hardst vragen om
satellietdata. Een 'blik uit de ruimte' vertelt
de boer in een oogopslag hoe zijn gewas
sen erbij staan. Groeiachterstand, ziekten,
vochttekort of het effect van een hape
rende kunstmeststrooier worden allemaal
zichtbaar. Nieuwe machines zijn voorzien
van GPS-gestuurde controllers waardoor
het veldwerk plaatsspecifiek kan worden
De WDVI (Weighted Difference Vegetation Index)
van het aardappelveld in de foto op pag. 5.
(Bron: TerraSphere)
De Community for Agricultural Policy Implementation and Geo-Information (CAPIGI)
houdt zich bezig met het bestuderen en stimuleren van geo-informatie als enabler van
innovaties in het (Europese) landbouwbeleid. Door middel van conferenties en workshops
met deelnemers uit de hele EU bespreken overheid, kennissector en bedrijfsleven de kansen
die geo-informatie biedt en de valkuilen die we met elkaar moeten vermijden. De sterke
opkomst van precisielandbouw, waarbij geo-informatie een cruciaal ingrediënt vormt,
heeft de aandacht voor geo-informatie verbreed van overheid naar boer en de belangheb
benden in de agro-ketens. In een reeks van vier artikelen wordt het gebruik en het belang
van geo-informatie geschetst tussen boer en overheid. Deel2: 'Remote Sensing'.
uitgevoerd. Hiermee kunnen de door
de satelliet geconstateerde problemen
effectief worden aangepakt. Dit is onder
deel van ontwikkelingen in de landbouw
waarbij (geo)ICT de motor is voor een
belangrijke transitie. Dit noemen we Smart
Farming en het geeft aan hoe boeren het
slim inzetten van ICT (kunnen) gebruiken
om tot een hogere arbeidsproductiviteit
te komen, betere beslissingen kunnen
nemen en hun zogenaamde 'Licence to
Operate' te behouden (c.q. te verdienen).
Vanuit het geo-oogpunt betekent dit
laatste onder andere het produceren van
landbouwproducten met inachtneming
van alle milieuregels die er zijn, zoals ten
aanzien van het gebruik van meststoffen
en bestrijdingsmiddelen. Sensorinformatie
is daarbij van groot belang om de boer op
het juiste moment van de juiste informatie
te voorzien om de juiste keuzes te kunnen
maken. Schematisch kan de Smart Farming
managementcyclus worden samengevat
als Constateren - Beslissen - Uitvoeren -
Evalueren. ICT zorgt er voor dat in elke stap
de gewenste informatie ingewonnen en
beschikbaar wordt. Kenmerkend daarbij
is dat er vaak grote hoeveelheden data
worden geproduceerd en dat de vertaling
daarvan (en daarmee de bruikbaarheid)
voor rekening van de boer komt. Dit geldt
niet in de laatste plaats voor satellietdata.
Het is dan ook de kunst om een vertaalslag
te maken van meetgegevens naar Decision
Support informatie. De bedrijven die actief
zijn op dit vlak weten dat als geen ander.
Deze kennisleveranciers vinden veelal hun
oorsprong in het onderzoek (spin offs), in
de verwerkende industrieën of in de leve
ranciers van agro-chemie, -machines en
kapitaal. Zij zien economisch voordeel voor
de boer en als het de boer beter gaat heeft
hij meer inputs nodig. Daarnaast zijn er
enkele onafhankelijke bemonsterings- en
adviesorganisaties die de boer ondersteu
nen in zijn bedrijfsvoering. Ook de overheid
roert zich op dit vlak omdat een belangrijk
bijeffect van adequate informatievoorzie
ning is dat het leidt tot een sterk vermin
derd middelengebruik en een verhoogde
4 Geo-Info 2011-12
