App-store voor de overheid?
Column Marjan Bevelander
Overheid versus bedrijfsleven
Welke app's zijn favoriet?
Logische reactie: discussie!
Hoe nu verder?
Op 12 oktober schreef Matt Poelmans in de Volkskrant "Waar blijft
de'overheids-AppStore'?"Mijn eerste reactie was dat dat niet
nodig zal zijn. De overheid gaat zich immers vooral richten op
het beschikbaar stellen van open data en zal de ontwikkeling van
app's zoveel mogelijk aan de markt overlaten. Afgelopen week
was ik echter op het GIN-Congres in de Jaarbeurs. Zo'n congres is
een ijkpunt, een moment waar ontwikkelingen bij elkaar komen.
Het was tijdens één van de bijeenkomsten op donderdagmid
dag, gewijd aan het thema 'Expeditie; dat ik terugkwam op mijn
eerste reactie op de stelling van de Volkskrant. Het lijkt erop dat
de verdeling tussen'overheid'en'markt'(in data en toepassingen)
toch iets te gemakkelijk gemaakt is.
Het thema'Expeditie'was geïnspireerd op de expeditie 'Open
Data'die provincies en GeoBusiness in het voorjaar organiseer
den. Een initiatief dat vergelijkbaar is met de initiatieven 'Apps
for Amsterdam, Rotterdam, Noord-Holland,Bovendien is dit
initiatief ook gebaseerd op het idee dat het creëren van toepas
singen door derden open en vrij beschikbare overheidsdata zal
stimuleren. De overheid kan haar aandacht dan op andere zaken
richten en de toepassing van de laatste technische ontwikkelin
gen aan de markt of community overlaten.
In de expeditie'Open Data'gingen zeven gemengde teams van
medewerkers van provincies en bedrijven aan de slag en sloegen
daarbij twee vliegen in één klap. Enerzijds een terugtrekkende,
bezuinigende overheid die door samenwerking toch aansluiting
zoekt bij ontwikkelingen en innovatie stimuleert. Anderzijds
bedrijven die zelf aan de slag gaan en nieuwe bronnen van
inkomsten aanboren, al dan niet samen met de overheid.
De voorjaarsexpeditie eindigde met een aantal goede ideeën die
verder ontwikkeld worden in de provincies Overijssel en Noord-
Brabant. Het succes van de expeditie vroeg om een vervolg en
daar bood het GIN-Congres de gelegenheid voor.
Terug naar de donderdagmiddag op het GIN-Congres dus: drie
presentaties waarin een scala van al werkende app's de revue
passeerden. Zoals de informatie over het boren van de Noord-
Zuidlijn in Amsterdam op www.hierzijnwij.nu: live lokale info
over waar nu wordt geboord. Of de www.applasoverijssel.nl,
waar de provincie Overijssel alle beleidskaarten en achterlig
gende informatie beschikbaar stelt als atlas voor smartphone
of tablet. Gedeputeerden gaan niet meer de deur uitzonderde
iPad met Atlas. Of de Layar Stapelkaart van het Planbureau voor
de Leefomgeving (zie: www.layar.com/layers/pblstapelkaart).
Een stapelkaart met negen soorten gebiedsbeleid die laat zien
of je bijvoorbeeld in een stiltegebied staat of in een Natura
2000-gebied. Of is er misschien een werelderfgoed van UNESCO
in de buurt?
Drie voorbeelden van goedwerkende app's waar veel belang
stelling voor bestaat - ook gezien de reacties uit de zaal. Opval
lend dat de goedwerkende app's die hier genoemd werden, zijn
ontwikkeld door de overheid. Zeker gezien het feit dat we er
als overheid naar streven zoveel mogelijk ontwikkeling over te
laten aan de markt. Dat roept vragen op. Gaat het hier om een
overgangssituatie? Zijn we (overheid en ontwikkelaars) er nog
niet aan toe dat de overheid ontwikkeling loslaat? Of kan dat
voor sommige toepassingen echt niet, ook niet in de toekomst?
In de daaropvolgende discussie waren diverse argumenten te
horen:"Ontwikkeling van app's door bijvoorbeeld studenten
leidt weliswaar tot creatieve producten, maar je bent niet zeker
van hun voortbestaan. De app's kunnen ook zo weer verdwij
nen." Of: "Bedrijven hebben moeite met de onzekerheid van
de verdienmodellen". Een ander argument van de zijde van de
overheid kwam van de provincie Overijssel:"Bij het informeren
van bestuur en management moet de provincie zelf leidend
zijn." Dat daarmee een mooi product wordt ontwikkeld dat ook
door burgers en bedrijven gebruikt kan worden, is gewoon mooi
meegenomen.
Kortom: we zijn er nog niet. De overheid kan er zeker nog niet
zomaar vanuit gaan dat ontwikkeling door de markt als vanzelf
sprekend op gang komt. Provincies, waterschappen en Rijkswa
terstaat zijn nu bijvoorbeeld een centraal Register Zwemwater
kwaliteit aan het bouwen. Dit Register komt in de zomer van 2012
beschikbaar. Wat zou het mooi zijn als bedrijven direct aan de slag
gaan met ontwikkeling van toepassingen. Een paar suggesties:
een waarschuwing als er in je favoriete zwemplas blauwalg gevon
den is. Of: je bent op vakantie en zoekt de ideale zwem plek voor
je dochter van vijf. Vooralsnog echter gaat de overheid hiermee
ook zelf aan de slag. Het is nog te vroeg om ervan uitte gaan dat
publieksinformatie via een andere weg naar ons toe komt.
En daarmee sloeg de discussie de richting in van de'overheids-
AppStore'. Kan de overheid daarmee een versnelling aanbren
gen? Het publiek zou dan een mooi overzicht van overheids
diensten en overheden hebben. Bedrijven hebben inzicht in
eikaars toepassingen en kunnen die over en weer gebruiken en
hergebruiken. Op die manier zou ontwikkeling in ieder geval
gestimuleerd kunnen worden. Misschien toch niet zo'n gek
idee in de Volkskrant: "Waar blijft de'overheids-AppStore'die de
bureaucratie op zijn kop zet, net als de Apple AppStore dat deed
voorde hele informatie-industrie?" 9
Marjan Bevelander
Coördinator Geo-projecten
Interprovinciaal Overleg (IPO)
mbevelander@ipo.nl
Geo-lnfo 2012-1 13