Onthulling
20e eeuwe kaartseries in de Archiefbank
Onthulling van de digitale beelden.
gevels ten onrechte 'rim pel loos' werden
gemaakt. "Unesco wil geen reconstructie van
de i7e eeuw, maar wel authenticiteit en recht
doen aan de variëteit".
"Van de crisis merken we hier in de binnen
stad niets", concludeerde Boudewijn Oranje
(D66), portefeuillehouder Bouwen en Wonen
van het stadsdeel, op basis van de bouwaan-
vragen van ontwikkelaars. Hij was - net als zijn
partij - erg voor open source en wilde (vast
meer persoonlijk) "zoveel mogelijk vernielin
gen van dejaren'70 herstellen". KOG-voorzit-
ter Norbert van den Berg memoreerde dat
zijn genootschap meer dan 150 jaar oud was
en gelukkig de kaarten bewaarde. De eigen
lijke onthulling van de digitale beelden door
genoemde'stadsdeelwethouder'Oranje en
de voorzitter, was wat in het duister. Ze mis
ten een muismatje, maar zagen toch kans om
op de website uitgiftekaarten op te roepen.
Ook waren er twee originele kaarten te
bewonderen in een tafelvitrine. Beide kaarten
zijn voorzien van i9e-of 206-eeuwse stempels
van het genootschap als'onherstelbare
vernielingen) maar op de beeldbank blijkt dat
uitzonderlijk te zijn.
Adri den Boer
kaart van PW hebben een formaat van
ongeveer A6. Bij de start van de productie
in 1909, waren er 76 bladen nodig om het
gehele grondgebied in kaart te brengen.
In 1989, na annexaties van de jaren '20 en
de jaren '60 telde de kaart zelfs 303 bladen.
Als er ergens in de stad veel in het kaart
beeld veranderde, werd een nieuw kaart-
blad getekend en gedrukt. Dat verklaart
waarom ervan sommige kaartbladen maar
enkele exemplaren zijn. Dit geldt met name
voor een agrarische omgeving. Van andere
kaartbladen, waar wel veel werd verbouwd,
is een hele serie. Om het juiste kaartblad te
vinden zijn er bladwijzers. De scans van de
bladwijzers kunt u gratis downloaden".
(www.stadsarchief.nl)
"In de archieven van twee gemeentelijke
diensten zijn series kaarten van Amsterdam
te vinden die met elkaar een gedetailleerd
beeld geven van alle veranderingen in het
kaartbeeld van de stad gedurende vrijwel
de gehele 20e eeuw. Het gaat zowel om de
kaart op schaal 1:1000, vervaardigd door de
Dienst der Publieke Werken (PW) als om de
kaartseries in verschillende schalen van de
Dienst Bouw- en Woningtoezicht (BWT).
Alle kaartbladen van deze series, bijna
3000 stuks, zijn gescand en beschikbaar via
de Archiefbank. Voor het onderzoek naar
de bouwgeschiedenis van Amsterdam in de
20e eeuw zijn deze kaartseries van onschat
bare waarde. Op de kaartbladen van PW
zijn niet alleen alle straten en huizen gete
kend, maar ook het straatmeubilair zoals
lantaarnpalen en verkeerslichten en zelfs
brievenbussen en brandmelders. En, niet
onbelangrijk, ook het openbaar groen staat
op de kaart! Basis van de kaartseries van
BWT zijn de kadastrale gegevens. Dat kan
soms een beeld geven dat afwijkt van de
feitelijke gegevens zoals getekend op de
kaartbladen van PW. BWT gaf op de kaart
aan voor welke opstallen (huizen, fabrieken,
kerken e.d.) vergunning voor (ver)bouw
was verleend. Op voor- en achterzijde van
de BWT-bladen staan verwijzingen naar de
raadsbesluiten over bebouwing, maar ook
over bijvoorbeeld de verkoop van grond
of het verlenen van een hinderwetvergun
ning. De originele bladen van de 1:1000
Geo-lnfo 2012-1 19
