Grotere productiviteit
GNSS maakt moderne
landbouw mogelijk in een
kleinschalig landschap
Smart farming
Opleiden
De twee lijnen van robotisering en
inrichting komen uiteraard weer bij elkaar
op de boerderij. Bemand of onbemand,
de akker kan steeds effectiever bewerkt
worden. De inzet is om met behulp van
de hightech de landbouw tot een schone
en efficiënte producent te maken, met
minimaal gebruik van middelen, zonder
onnodige stikstof
emissies en zonder
het landschap
geweld aan te doen.
Dankzij de hightech
kan ook rendabeler
geboerd worden
want de technologie stelt de boer in
staat zijn bedrijfsmiddelen (zoals land,
mensen, inputs, kapitaal en machines)
efficiënter en effectiever in te zetten. Een
De vertaling van data naar informatie en gebruik daarvan voor aansturing van landbouwmachines
verloopt momenteel nog moeizaam. Foto: Sytze de Bruin.
grotere arbeidsproductiviteit is een van
de belangrijkste doelen die daarmee
gerealiseerd kunnen worden.
De inzet van high
tech is zoals altijd
begonnen bij het
verbeteren van de
bestaande activitei
ten en bedrijfsproces
sen. Dit is de drijfveer geweest om steeds
nieuwere en extremere oplossingen te
bedenken. We praten tegenwoordig niet
meer over precisielandbouw maar over
Smart Farming. Het geheel van de inzet
van technologie (GNSS, sensors, IT etc.)
maakt van de boer een smart farmer, die
op intelligente wijze zijn bedrijf runt als
een zichzelf continue verbeterend pro
ductiesysteem. Daarom moeten aspirant
boeren steeds beter opgeleid worden.
Het gebruik van GNSS wordt nu ook in het
agrarisch onderwijs toegevoegd aan het
curriculum. Het biedt tal van uitdagingen
op allerlei vlak waar de volgende gene
raties mee aan de slag kunnen, (zie kader
Opleiden).
De boer vaart niet blind op de optima
lisatieresultaten, maar wil ze kunnen
bijstellen omdat zijn wensen niet alle
maal zijn uit te drukken in het handjevol
parameters waarmee de optimalisatie
werkt. Daarom ondersteunt de web ser
vice GAOS het handmatig bewerken van
zogenaamde referentielijnen. Wanneer de
boer tevreden is met de resultaten kan hij
het ruimtelijke plan overbrengen naar de
boordcomputer van de tractor en zo zijn
akkers bewerken.
rijkaart plaatsspecifieke data taakkaart
Precisielandbouw betekent een ingrijpende vernieuwing in het agrarische productieproces op het boerenbedrijf. Het wordt
mogelijk om geografische informatie over percelen en gewassen te gebruiken voor een advies dat in principe voor elk deel van
een perceel tot een optimale productie leidt. Waar een nutriëntentekort dreigt of een ziekte optreedt kunnen gerichte acties
worden ondernomen.Terminals in tractoren zijn steeds vaker verbonden met het automatische stuursysteem, de werktuigbe
sturing en sensoren op de werktuigen. Zo komt er informatie beschikbaar voor de ondernemer waarmee hij de productie per
deel van zijn perceel kan reguleren. De agrarische ondernemer en zijn medewerkers op de hoogte zijn van de toepassingen om
ermee te kunnen werken. De boer moet zich bijscholen. In lesprogramma's van agrarische opleidingen moet'smart farming'een
plaats krijgen. Een groep onderzoekers van WUR-PPO heeft samen met docenten uit het agrarisch onderwijs vier lesmodules
ontwikkeld voor het agrarisch onderwijs (MBO en HBO). In die lessen leren de cursisten hoe ze informatie kunnen verzamelen
over het perceel, zoals geometrie, laagtes, drains en groeiverschillen. De informatie wordt verwerkt en de cursisten leren hoe
een bewerkingspatroon en taakkaarten voor een kunstmeststrooier en spuit te maken. De cyclus van data verzamelen - verwer
ken - toepassen - effectmonitoring wordt daarmee heel concreet. Deze vier modules zijn een aanzet en moeten door docenten
worden geïmplementeerd. Omdat de technologie ook voor docenten nieuw is, zou dit voorlopig het best kunnen worden
geconcentreerd op enkele gespecialiseerde praktijkcentra voor landbouwtechniek waar mechanisatie, software en kennis
beschikbaar is, en waar de modules steeds aan de zich snel ontwikkelende producten worden aangepast.
ing. David van der Schans (projectleider) david.vanderschans@wur.nl
14 Geo-lnfo 2012-2