GERHARD
MERCATOR
Sonder-
ausstellung
Mercatorprojectie:
ook voor Google Maps
A fb. 9 Groepsopname (foto onbekende Duitse passante)
jOOJahre .„ÏLL'.
und dïf bUue Plan et
Afb. 70 Expositie zonder einddatum Duisburg
zo zei rondleider Werner Pöhling vooraf al.
(Hij gaf nog af op andere suggesties ter zake
uit de jaren 80 in de VN!) De eerste kaart die
hij liet zien was van Duisburg van 1566, en
ook deze was niet van Gerard Mercator, maar
van zijn in Breda geboren leerling Johan
van den Kornput (1542-1611). De stadskaart is
volgens de huidige normen metrisch precies
en de veldwerken ervan bleven nog in het
archief bewaard,
zo vernamen de
DHC-ers instem
mend. Vragend naar
welke Amsterdam
mer de kaartenfabriekvan zoon Rumold
Mercator kocht kreeg Pöhling net zoals bij
Nederlanders van buiten het vak de naam
Blaeu te horen. Hij reageerde nors: dat was
een concurrent en de koper was de Amster
damse Vlaming Jodocus Hondius (1563-1612)!
Rond 1604 studeerde Hondius wiskunde in
Leiden. Daar kocht hij de koperplaten uit de
nalatenschap. Aangevuld met 36 nieuwe
kaarten kwam in 1606 een uitgave van
de ook in Duisburg presente Mercator-
Hondiusatlas op de markt. Prachtig was
niet alleen de standaard-presentatie van
Pöhling, maar ook zijn reactie op hem
onbekende vragen. Op de vraag naar het
in alle exposities vóórkomen van Mercator-
globes van 1541 gaf hij als antwoord: dat
was de printing-on-demand van weleer.
Waarom Mercatorkaarten zo actueel waren
wist hij ook: voordat er in Spanje een schip
de haven bin
nenliep werd de
nieuw verworven
kusttopografie al
gescand en per
mail naar Mercator gestuurd! Het klopte
vast minder precies dan dat van printing-
on-demand, maar de gang van zaken werd
er duidelijk mee. In een zwarte ruimte prijk
ten niet alleen beamerbeelden, maar ook
verlichte wandspreuken van de (Lutherse)
ketter Mercator, zoals 'Durch mich leuchten
auf Karten des Himmels strahlende Bilder'
en 'Des Kosmos durchforschen liess mich
des Himmels Gunst'. Dat Mercator bijvoor
beeld ook een belangrijke rol speelde in het
Suske en Wiske-album 'De mollige meivis'
was in Duisburg niet te vinden...
Adri den Boer, redacteur
Afb. 77 Mercator Schatkamer: verboden te flitsen
38 Geo-lnfo 2012-7
Afb. 72 Planeet blauw van de rook?
