Geoservices van het CBS
De eerste stappen richting INSPIRE
Om de ruimtelijke statistieken van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) beter te ontsluiten worden
geografische webservices, zogenaamde "geoservices" aangeboden. Om deze geoservices ook direct op
de website van het CBS (www.cbs.nl) te bekijken heeft het CBS eigen viewers gebouwd. Bovendien kan
iedereen de achterliggende gegevens downloaden. Deze download- en viewservices worden ontsloten via
open standaarden.
na a
ranaD
INSPIRE stelt geoservices
verplicht
Leerpunten
Kaartopmaak en -projectie
Auteur: Ir. Pieter Bresters, senior geospecialist, CBS
NATIONAAL GEO
BO
O
Het Europese project INSPIRE is een grote
stimulans geweest voor het CBS om
geoservices te ontwikkelen. INSPIRE heeft
als doel ruimtelijke data beter en vergelijk
baar over de lidstaten te ontsluiten door
uniforme standaarden vast te stellen voor
data en geoservices. Het CBS beheert data
voor drie INSPIRE thema's - bodemgebruik,
statistische eenheden en demografie - en
is daarom vermoedelijk verplicht om deze
voor het einde van 2013 als geoservices te
ontsluiten:"vermoedelijk", omdat de offici
ële aanmerking in Nederland op moment
van schrijven plaatsvindt.
Een tweede reden om geoservices te
ontwikkelen is, dat ruimtelijke datasets
door hun aard en omvang niet als kaart te
publiceren zijn via StatLine, de elektroni
sche online databank van het CBS
(http://statline.cbs.nl/). Geoservices
bieden hiervoor een uitkomst.
Om een indrukte krijgen van de gevolgen
van INSPIRE is het CBS gestart met het opzet
ten van geoservices op basis van ArcGIS
Server. In juni 2010 werden de eerste twee
datasets ontsloten: "Bodemgebruik 2006"
en "Wijken en Buurten 2008". Inmiddels zijn
daar de volgende services bijgekomen:
Bodemgebruik 2008;
Bevolkingskernen 2006 en 2008;
Wijken en Buurten 2009,2010 en 2011;
Vierkanten (grids 100 x too meter) met
bevolkingstotalen van 2000 t/m 2010.
Om deze services vindbaar te maken zijn
de metadata van de data en de services
Fig. i CBS geoservices in het Nationaal Georegister.
gepubliceerd in het Nationaal Georegister
(www.nationaalgeoregister.nl). Om de
bezoekers van de CBS-website ook toegang
tot de geoservices te bieden, heeft het CBS
ook eigen geoviewers gebouwd die beschik
baar zijn via www.cbs.nl/geoservices.
Bijzonder aan de geoservice "Wijken
en Buurten" is, dat deze gebruik maken
van Styled Layer Descriptor (SLD), een
aanbeveling van het Open Geospatial
Consortium (OGC) om de kaartopmaak
van geografische informatie op een stan
daard manier op te slaan. Voor een groot
deel van de attributen van de geoservice
"Wijken en Buurten"is per attribuut een
kaartopmaak ontworpen en opgeslagen
als SLD. De geoviewer van het CBS maakt
hier gebruik van, waardoor de gebruiker
verschillende kaartopmaken per thema
kan bekijken. Figuur 2 geeft aan hoe de
gegevens over bevolkingsdichtheid kun
nen worden getoond in de geoviewer van
het CBS.
Het genereren van geoservices lijkt
simpel: next, next, finish... Voordatje zo
ver bent, moet echter van alles aan opties
worden gekozen en vastgesteld. Een paar
aandachtspunten:
Bij het vaststellen van de kaartopmaak
speelt de wijze waarop de service zal wor
den gebruikt een grote rol. Is dat in een
viewer die de data combineert met ach
tergrondkaarten, dan dient daar rekening
mee gehouden te worden bij de opmaak.
Als de viewer bijvoorbeeld de laag van de
16 Geo-lnfo 2012-8